1 Η κοινή κολοκυθιά (Cucurbita pepo – Κολοκύνθη η πέπων, Κολοκύνθη η κοινή)
2 Κολοκύθα (Cucurbita maxima – Κολοκύνθη η μεγίστη ή Κολοκύνθη η μείζων)
3 Η γλυκιά κολοκυθιά (Cucurbita moschata) 4. Η φλασκιά νεροκολοκύθα ή λαγηνοκολοκύνθη (Lagenaria siceraria, παλαιά ονομασία Cucurbita lagenaria)
Της Μάρθας Στ. Καπλάνογλου Γεωπόνου:
Η κολοκυθιά ή κολοκύνθη ανήκει στο γένος αγγειόσπερμων, δικότυλων, αναρριχητικών φυτών, της οικογένειας των Κολοκυνθοειδών (Cucurbitaceae).
Οι κολοκυθιές είναι γενικά λαχανοκομικά φυτά και οι καρποί τους, ανάλογα με το είδος καταναλώνονται στη μαγειρική ή χρησιμοποιούνται για καλλωπιστικούς σκοπούς.
Είναι μονοετή ή και πολυετή φυτά, φέρουν έλικες και οι βλαστοί τους είναι πράσινοι, κυλινδρικοί, τριχωτοί.
Τα φύλλα τους είναι μεγάλα, πλατιά, παλαμοειδή και οι μίσχοι τους μακριοί.
Τα άνθη της κολοκυθιάς είναι μεγάλα κίτρινου χρώματος, μονογενή.
Τα αρσενικά άνθη φέρουν μακρύ ποδίσκο και τα θηλυκά κοντό.
Τα κυριότερα είδη κολοκυθιάς είναι
1. Η κοινή κολοκυθιά (Cucurbita pepo )
Οι καρποί της είναι τα γνωστά κολοκυθάκια που τρώγονται μαγειρεμένα σε πολλές παραλλαγές.
Υπάρχουν αρκετές ποικιλίες κοινής κολοκυθιάς και αυτές έχουν να κάνουν κυρίως με το σχήμα, το μέγεθος και το χρώμα του καρπού.
Τα τελευταία χρόνια στην αγορά κυκλοφορούν οι ποικιλίες
* Ντόπια λευκά – Κομποκολόκυθο .
Ο καρπός είναι λευκός, κυλινδρικός, γωνιώδης, με στένωση στη μέση. Είναι το γνωστό ως”κομποκολόκυθο” .
Τα λευκά κολοκυθάκια καλλιεργούνται κυρίως στη Βόρεια Ελλάδα.
* Ιταλικά λευκά
Μοιάζει με την ποικιλία των ντόπιων λευκών, με τη μόνη διαφορά ότι το σχήμα του καρπού είναι κυλινδρικό, χωρίς τη στένωση και χωρίς γωνίες.
* Ντόπια πράσινα
Ο καρπός είναι πράσινος, κυλινδρικός, γωνιώδης ή λείος με ή χωρίς στένωση. Το είδος αυτό καλλιεργείται στην Κεντρική και Νότια Ελλάδα.
* Sofia F1
Πρόκειται για φυτό πάρα πολύ πρώϊμο και παραγωγικό. .
Ο καρπός είναι κυλινδρικού πράσινου χρώματος.
* Grey
Μικρομεσαίο κολοκυθάκι με γκρι-πράσινο χρώμα. Έχει εξαιρετική γεύση και υφή.Ωριμάζει μετά από 52-60 ημέρες.
* Costata romanesco
Έχει μεγάλα φύλλα με γκρι-πράσινα και ανοιχτού πράσινου νευρώσεις και κηλίδες και είναι ιταλικού τύπου. Έχει πολύ γρήγορη παραγωγή σε κολοκύθια Ωριμάζει σε 52-60 ημέρες.
* Early prolific straightneck
Τα κολοκύθια είναι ίσα με χρώμα λεμονί κίτρινο και το σχήμα τους δεν είναι πάντα ομοιόμορφο. Η ωρίμανση της ποικιλίας αυτής υπολογίζεται σε 48-50 ημέρες.
*Τα διακοσμητικά κολοκυθάκια ” Swing Mix Swing”
Στην αγορά κυκλοφορούν διάφοροι σπόροι με διακοσμητικά κολοκυθάκια. Ένα από αυτά είναι και το ” Swing Mix Swing”.
Τα φυτά έρπουν στο έδαφος ή αναρριχώνται.
Οι διάφορες ποικιλίες περιέχουν φυτά που ανθίζουν από τον Ιούλιο έως τον Αύγουστο. Οι καρποί έχουν σχήμα κύκνου.
Το Gourd ‘Autumn Wing Swan Mix’ προορίζεται να χρησιμοποιηθεί ως διακόσμηση σε κιόσκια, τοίχους ή φράχτες.
Οι καρποί είναι επίσης κατάλληλοι για χρήση σε αποξηραμένες συνθέσεις. Καλλιέργεια γίνεται με απευθείας σπορά στο έδαφος τον Μάιο. σπέρνουν 2 έως 3 σπόρους σε κάθε θέση σε απόσταση 50-100cm.
2. Κολοκύθα (Cucurbita maxima)
Ο καρπός της είναι ογκώδης, σφαιρικός και φτάνει πολλές φορές και τα 50 κιλά βάρος, αν και έχουν αναφερθεί και ακόμα πιο βαριές κολοκύθες. Μάλιστα, στις Η.Π.Α. αλλά και σε άλλες χώρες του κόσμου γίνονται διαγωνισμοί, όπου οι παραγωγοί προσπαθούν να εμφανίσουν τεράστια μεγέθη κολοκύθας ,με εντυπωσιακά αποτελέσματα.
Το ρεκόρ Γκίνες είναι 1226 κιλά.
Χρησιμοποιείται στην παρασκευή γλυκών, σε πίτες γλυκές ή αρμυρές και για διακοσμητικούς σκοπούς.
3. Η γλυκιά κολοκυθιά (Cucurbita moschata)
Η cucuρbita moschata είναι μια παραδοσιακή ποικιλία γλυκιάς Κολοκύθας. Ωριμάζει τους καρπούς της το φθινόπωρο και είναι ανθεκτική και σε χαμηλές θερμοκρασίες. Από τη γλυκοκολοκύθα παρασκευάζονται διάφορες πίτες. Χρώμα φλούδας πορτοκαλί και χρώμα σάρκας κίτρινο.4 κιλά.
4.. Η φλασκιά ή νεροκολοκύθα ή λαγηνοκολοκύνθη (Lagenaria siceraria, παλαιά ονομασία Cucurbita lagenaria)
Οι καρποί της έχουν χαρακτηριστικό σχήμα (λάγηνος) και όταν ξεραθούν βάφονται και χρησιμοποιούνται για διακοσμητικούς σκοπούς. Παλιότερα, τις χρησιμοποιούσαν οι αγρότες σαν παγούρια, για να έχουν δίπλα τους δροσερό νερό.
Δείτε ένα απόσπασμα με διαφορά είδη κολοκυθιών από την προ δεκαετίας εκπομπή του ιδρυτή της επιχείρησης των <<Φυτωρίων Καπλάνογλου>> Σταύρου Π. Καπλάνογλου Γεωπόνου στην τηλεόραση του flash tv:
