Του Σταυρού Π. Καπλάνογλου Γεωπόνου:
Το βερίκοκο είναι ο καρπός της βερικοκιάς (επιστημονική ονομασία prunus armeniaca) της οικογενείας των ροδιδών.
Η ονομασία «βερίκοκο» προήλθε, πιθανώς, από το λατ. Praecocia, που σημαίνει «πρώιμα», επειδή παρουσιάζει πρώιμη ωρίμανση.
Από την ελληνική ονομασία προέρχεται η αραβική berkuk. Βρίσκεται αυτοφυής στην Ανατολική Ασία και τα Ιμαλάια, από όπου μεταφέρθηκε στην υπόλοιπη Ευρώπη, μέσω της Αρμενίας, εξ’ ου και η επιστημονική της ονομασία Προυνούς Αρμενιάκα.
Πρέπει να ήταν γνωστή στην Κίνα, γιατί υπάρχουν αναφορές σε βιβλία όπου κατά το 2200 π.Χ. είχε την ονομασία Σίνγκ
ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΑ ΟΦΕΛΗ
Είναι πλούσιο σε βιταμίνη Α και κάλιο. Επίσης περιέχει βιταμίνες C, Β1, Β2 και φυσικό σάκχαρο. Επίσης τα βερίκοκα είναι πλούσια σε φυτικές ίνες.
(Θρεπτική αξία ανά 100γρ.) ΠΗΓΗ: USDA National Nutrient data base
Μέση Διατροφική Ανάλυση 100g βερίκοκων
– Βιταμίνες
Φυλλικό οξύ 9 μg 2% – Νιασίνη 0.600 mg 4% -Παντοθενικό οξύ 0.240 mg 5% Πυριδοξίνη 0.054 mg 5% -Ριβοφλαβίνη 0.040 mg 3% -Θειαμίνη 0.030 mg 2.5% Βιταμίνη A 1926 IU 64% -Βιταμίνη C 10 mg 16% -Βιταμίνη K 3.3 μg 3%
– Ηλεκτρολύτες
Νάτριο 1 mg 0% -Κάλιο 259 mg 5.5%
– Μέταλλα
Ασβέστιο 13 mg 1.3% -Χαλκός 0 Σίδηρος 0.39 mg 5%Μαγνήσιο 10 mg 2.5% Μαγγάνιο 0.077 mg 3% – Φώσφορος 23 mg 3% -Ψευδάργυρος 0.2 mg 2%
– Φυσικοχημικά
α-Καροτένιο 19 μg – β-Καροτένιο 1094 μg –β-Κρυπτο ξανθίνη 104 μg –Λουτείνη-ζεαξανθίνη 89 μg –
ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ
Πολλές και η διάφορες είναι οι χρήσεις των βερίκοκων, για φαρμακευτικούς σκοπούς
Με ορισμένες προϋποθέσεις μπορούν να αντιμετωπισθούν διάφορες ασθένειες και γι αυτό υπεύθυνοι είναι οι ειδικοί επιστήμονες .
Εδώ θα γίνει μια απλή αναφορά.
Στις ασθένειες αυτές υπάγονται το βρογχικό άσθμα, ο βήχας, η δυσκοιλιότητα, οι αιμορραγίες,φλεγμονές των ματιών, σπασμοί, κολπικές λοιμώξεις κ.α. Βιταμίνη Α Αποτελούν καλή πηγή βιταμίνης Α και ενισχύουν την όραση, διατηρούν το ανοσοποιητικό σύστημα, υπό έλεγχο, ενώ, παράλληλα, προστατεύει και το δέρμα. –Ρετινόλη 7 Β- καροτένιο.
Η ρετινόλη και το βήτα καροτένιο, που περιέχουν τα βερίκοκα μειώνουν τις πιθανότητες ηλικιακού εκφυλισμού της ωχράς κηλίδας που προκαλεί συχνά απώλεια όρασης.
– Διαιτητικές ίνες
Πλούσιο σε ίνες το βερίκοκο είτε το τρώτε αποξηραμένο, είτε φρέσκο, είναι μια καλή πηγή διαιτητικών ινών. η πέψη λειτουργεί σωστά και επιπλέον, προστατεύει από τα γαστρεντερικά προβλήματα
Λόγω του ότι παρουσιάζει αλκαλική αντίδραση στο πεπτικό σύστημα, το βερίκοκο μπορεί να συμβάλει στην καλύτερη πέψη, ενώ εξαιρετικά βοηθητικές είναι και οι φυτικές του ίνες, που βοηθούν στην πρόληψη της δυσκοιλιότητας και άλλων πεπτικών διαταραχών
– Η καρδιά
Είναι ωφέλιμα για την καρδιά , συμβάλλουν στη μείωση της κακής χοληστερόλης και την προστασία της καρδιάς. Ταυτόχρονα, αυξάνει την καλή χοληστερόλη αυτό προστατεύει από μελλοντικό έμφραγμα του μυοκαρδίου ή εμφάνιση άλλων καρδιακών νόσων.
– Πλούσια πηγή αντιοξειδωτικών
Τα ώριμα βερίκοκα είναι φυσικές πηγές αντιοξειδωτικών. – Δέρμα Εξασφαλίζουν ένα υγιές και λαμπερό δέρμα.
– Δίαιτα
Συμβάλλουν στη δίαιτα. Οι διαιτητικές ίνες που περιέχει βελτιώνουν το πεπτικό σύστημα, το οποίο βοηθά στην αύξηση του μεταβολισμού.
– Ενισχύουν τα οστά
Λόγω του ασβεστίου και καλίου που περιέχει, προστατεύει τη διαμόρφωση και ανάπτυξη των οστών.
– Καταπολεμούν τη δυσκοιλιότητα
H κυτταρίνη και η πηκτίνη που συναντάμε στα βερίκοκα αποτελούν ήπιας μορφής καθαρτικά και φέρνουν αποτελέσματα σε όσους πάσχουν από δυσκοιλιότητα.
– Αντιπυρετικά
Ρίχνουν τον πυρετό. Μερικά βερίκοκα μαζί με μέλι και νερό γίνονται χυμός που βοηθούν, ενυδατώνοντας και δίνοντας θρεπτικά συστατικά μειώνοντας, συγχρόνως, τις τοξίνες του σώματος. Από τον πυρήνα των καρπών παράγεται λάδι, το οποίο χρησιμοποιείται ως επουλωτικό πληγών και έχει καταπραϋντικές, τονωτικές και αντισπασμωδικές ιδιότητες. Έχει βρεθεί ότι ο χυμός των φύλλων της βερικοκιάς έχει θετικά αποτελέσματα σε ασθένειες του δέρματος όπως ψωριάσεις, εκζέματα και εγκαύματα από τον ήλιο – Περιέχουν σίδηρο
– Κάνουν καλό στην αναιμία.
Κάνουν καλό στο αίμα. Ως φυτικό προϊόν, περιέχουν μη αιμικό σίδηρο . Συνιστάται να παίρνετε μαζί και βιταμίνη , για να εξασφαλίσετε καλύτερη απορρόφηση του μη αιμικού σιδήρου.
Η περιεκτικότητά του σε σίδηρο (5% της συνιστώμενης ημερήσιας δόσης στα 2 βερίκοκα) μπορεί να δράσει, βοηθητικά, σε όσους πάσχουν από αναιμία.
Ακόμη, η μικρή, αλλά σημαντική περιεκτικότητα του φρούτου σε χαλκό, βοηθάει το σίδηρο να κυκλοφορήσει σε όλο το σώμα.
Όταν καταναλώνουμε τροφές με σίδηρο, αυτός απορροφάται από το σώμα σας, κυρίως μέσα από το άνω τμήμα του λεπτού εντέρου
Υπάρχουν δύο μορφές σιδήρου στη διατροφή: αιμικός και μη-αιμικός σίδηρος.
Ο αιμικός σίδηρος προέρχεται από την αιμοσφαιρίνη.
Βρίσκεται σε ζωικές τροφές, όπως κόκκινα κρέατα, ψάρια και πουλερικά.
Το σώμα σας απορροφά το μεγαλύτερο μέρος του σιδήρου από πηγές αιμικού σιδήρου.
Ο μη-αιμικός σίδηρος προέρχεται από φυτικές πηγές (φρούτα, λαχανικά, δημητριακά, όσπρια και ξηροί καρποί).
Ο αιμικός σίδηρος απορροφάται σε ποσοστό 10 με 30%, ενώ ο μη-αιμικός σίδηρος απορροφάται σε ποσοστό μόλις 2 με 10%.
ΠΡΟΦΥΛΑΞΕΙΣ
Το βερίκοκο είναι ασφαλές όταν καταναλώνεται ως τροφή.
Δεν υπάρχουν εγγενείς κίνδυνοι από την κατανάλωση βερίκοκων, εκτός από αλλεργίες, που μπορεί να έχουν ορισμένοι άνθρωποι.
Δεν υπάρχουν αρκετές πληροφορίες, για να γνωρίζετε εάν είναι ασφαλές όταν χρησιμοποιείται για ιατρική πάθηση
-Κύηση και θηλασμός:
Δεν υπάρχουν αρκετά επιστημονικά στοιχεία, για τη χρήση του βερίκοκου ως φαρμάκου, κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και του θηλασμού
– Ευαισθησία στο θείο
Εκείνοι που γνωρίζουν ότι έχουν ευαισθησία στο θείο, πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί όταν καταναλώνουν βερίκοκα
Τα θειώδη βρέθηκαν στις περισσότερες αποξηραμένες μορφές βερίκοκων. Τα θειώδη άλατα μπορούν να επηρεάσουν σοβαρά το άσθμα και να προκαλέσουν ασθματικές κρίσεις.
– Στομαχικές διαταραχές
Το άγουρο βερίκοκο μπορεί επίσης να προκαλέσει στομαχικές διαταραχές.
Η κατάλληλη δόση βερίκοκου εξαρτάται από διάφορους παράγοντες όπως η ηλικία του χρήστη, η υγεία και πολλές άλλες καταστάσεις
ΠΥΡΗΝΑΣ ΒΕΡΙΚΟΚΟΥ ΠΡΟΣΟΧΗ
Η ψίχα του βερίκοκου περιέχει μία ουσία που ονομάζεται αμυγδαλίνη και αποτελείται από δύο σάκχαρα (γλυκόζη), μία βενζαλδεΰδη και ένα κυάνιο, συνδεδεμένα μεταξύ τους.
Το κυάνιο και η βενζαλδεΰδη είναι τοξικές ουσίες.
Η δηλητηρίαση από κυάνιο μπορεί να προκαλέσει ναυτία, πυρετό, πονοκέφαλο, αϋπνία, δίψα, λήθαργο, νευρικότητα, πόνους στους μυς και τις αρθρώσεις και μείωση της αρτηριακής πίεσης, ενώ σε ακραίες περιπτώσεις να κοστίσει τη ζωή – Ναυτία – Πυρετός – Πονοκέφαλος – Αϋπνία – Δίψα – Λήθαργος – Νευρικότητα – Πόνος στους μύες και τις αρθρώσεις – Μείωση της αρτηριακής πίεσης – Θανατηφόρα δηλητηρίαση
Πρακτικά, το όριο για έναν ενήλικα είναι η κατανάλωση τριών μικρών κουκουτσιών από βερίκοκο (370 mg) ενώ για τα μικρά παιδιά είναι μόλις μισή ωμή ψίχα (60 mg). Το πρόβλημα αφορά την κατανάλωση κουκουτσιών του βερίκοκου και όχι το φρούτο
ΠΡΟΣΟΧΗ
Η χρήση όλων των μερών των φυτών και ιδιαίτερα του πυρήνα (κουκούτσι )για φαρμακευτικούς άσκοπους πρεπε να γίνεται πάντα με την σύμφωνη γνώμη των ειδικών επιστημόνων. Ειδικότερα σε περιπτώσεις εμφάνισής αλλεργιών η βρώση του τρόφιμου πρέπει να διακόπτεται και άμεσα να απευθύνεστε στο γιατρό σας.
