Μεσάνυχτα 31ης Δεκεμβρίου 1939: Όταν χτύπησε για πρώτη φορά το Ωρολόγιον του κωδωνοστασίου της Κοζάνης – Του Γιάννη Τσιομπάνου



Από το προφίλ fb του γνωστού συλλέκτη Κοζάνης Γιάννη Τσιομπάνου:

Η αρχειακή έρευνα γεγονότων του παρελθόντος από τα “ψιλά” των εφημερίδων πολλές φορές αποκτά ζωτικότητα κι ακόμη περισσότερο επικαιρότητα, όταν τυχαίνει να συμβαίνει την ίδια μόλις μέρα. Και κάπως έτσι, σήμερα το πρωί, κι ενώ διάβαζα τοπικό τύπο εποχής (αγαπημένη συνήθεια), έπεσα σε μία είδηση στα ψιλά της εφημερίδας “Βόρειος Ελλάς” με ημερομηνία φύλλου 31 Δεκεμβρίου 1939 και με τίτλο “Το ωρολόγιον του Αγίου Νικολάου (Μαμάτσιου)”, όπου σε 7 μόλις σειρές στήλης εφημερίδας, με λιτό και σαφή τρόπο πληροφορεί στους αναγνώστες του ότι το ωρολόγιον του κωδωνοστασίου του Αγίου Νικολάου θα χτυπήσει για πρώτη φορά τα μεσάνυχτα της 31ης Δεκεμβρίου 1939 προς την 1ης Ιανουαρίου του 1940 “δια δώδεκα κτύπων”, προφανώς για να το ακούσουν και να το χαρούν οι Κοζανίτες σε μία συμβολική ώρα. Το τεσσάρων πλευρών ωρολόγιο αγοράστηκε από τον μέγα ευεργέτη της Κοζάνης Κων/νο Μαμάτσιο και τοποθετήθηκε από τον μηχανικό του Αστεροσκοπείου Αθηνών, Νικόλαο Βήχο. Η είδηση αυτή είναι βέβαια καταγεγραμμένη κι από άλλους ιστορικούς, ωστόσο το εντυπωσιακότερο όλων είναι ότι καθιερώνει από την πρώτη κιόλας στιγμή για το καμπαναριό μας την ονομασία “Μαμάτσιος”, τιτλοφορία προσφιλής κι αγαπημένη, που χρησιμοποιείται μέχρι και σήμερα από πολλούς Κοζανίτες.

O Κωνσταντίνος Μαμάτσιος (1888-1963) συγκαταλέγεται στους μεγάλους ευεργέτες της Κοζάνης, καθώς με δική του δαπάνη τοποθετήθηκε το ρολόι στο ιστορικό κωδωνοστάσιο του Αγίου Νικολάου, με την προσθήκη ενός ακόμη ορόφου. Η σημαντικότερη ωστόσο προσφορά του για την πόλη ήταν το νοσοκομείο, (το οποίο φέρει και επίσημα το όνομά του) μία υπόσχεση κι ένα όνειρο που τον βασάνιζε από μικρή ηλικία, όταν έχασε τη μητέρα του. Ανήκει στους απόδημους Κοζανίτες των ΗΠΑ, όπου μετανάστευσε σε ηλικία μόλις 19 ετών το 1907. Με τους βαλκανικούς πολέμους του 1912 επέστρεψε στην Ελλάδα για να προσφέρει τις στρατιωτικές του υπηρεσίες για την απελευθέρωση της Μακεδονίας, ενώ με τη λήξη τους ξαναγύρισε στην Αμερική, με σκοπό να υλοποιήσει το επιχειρηματικά του σχέδια. Άφησε την τελευταία του πνοή σε ηλικία 75 ετών στο Μπρίστολ των ΗΠΑ. (για περισσότερες πληροφορίες βλέπε βιβλίο Μυλωνά Δημητρίου «Οι Ευεργέτες της Κοζάνης», απ’ όπου και τα παρόντα στοιχεία).

Σχετικά με την εφημερίδα «Βόρειος Ελλάς», πνευματικό τέκνο του δημοσιογράφου Σταύρου Θεοδοσιάδη, ξεκίνησε τη λειτουργία της το 1927 στη Θεσσαλονίκη, για να μετακομίσει ένα χρόνο αργότερα στην Κοζάνη, όπου συνέχισε την έκδοσή της μέχρι το 1941, σε συνεργασία με τον τυπογράφο, Δημήτριο Γκαβανά. Διέθετε ευρύ δίκτυο ανταποκριτών και ήταν επηρεασμένη από το ύφος και το λόγο του Μεσοπολέμου, κοντά στις εξελίξεις και τη μόδα της εποχής και πάντα δίπλα στους ανθρώπους και τα προβλήματα του Νομού. Ενδιαφερόταν για την καθημερινότητα και την πρόοδο του τόπου, ενώ έδινε πάντοτε βήμα στον πολιτισμό. Στα 14 χρόνια της κυκλοφορίας της είχε αποκτήσει πολλούς συνδρομητές και έφτασε στο σημείο να εκδίδει κοντά στα 2.500 φύλλα. Εξέδωσε επίσης το «Ημερολόγιον Δυτικής Μακεδονίας» για επτά συνεχόμενα έτη, από το 1932 έως και το 1938, το οποίο θεωρείται το σημαντικότερο προπολεμικό ημερολόγιο σε περιφερειακή μακεδονική πόλη. (για περισσότερες πληροφορίες βλέπε βιβλίο Αναστασίας Γ. Παληού «Πωλούνται βιβλία και πάσης φύσεως χαρτικά», απ’ όπου και τα παρόντα στοιχεία).

Για την ανάδειξη της είδησης από τα “ψιλά” έγινε μεγέθυνση και προσαρμογή της με την κεφαλίδα της εφημερίδας. Καλή Χρονιά ολόψυχα και το χτύπημα της καμπάνας για το 2021 να είναι για όλους μας πιο γλυκό και χαρμόσυνο. Το έχουμε ανάγκη.

 

 

Σχολιάστε

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.