Ο όρος «εμπορικό σήμα» αναφέρεται στο διακριτικό γνώρισμα των προϊόντων ή και των υπηρεσιών που προσφέρει μία επιχείρηση, ήτοι κάθε σημείο επιδεκτικό γραφικής παραστάσεως, ικανό να διακρίνει τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες μιας επιχειρήσεως από εκείνα άλλων επιχειρήσεων. Συγκεκριμένα, ως σήμα μπορούν να κατοχυρωθούν λέξεις, ονόματα φυσικών ή νομικών προσώπων, ψευδώνυμα, απεικονίσεις, σχέδια, γράμματα, αριθμοί, ήχοι, συμπεριλαμβανομένων των μουσικών φράσεων, το σχήμα ενός προϊόντος ή της συσκευασίας του ακόμη και ο τίτλος εφημερίδας ή περιοδικού, εφόσον αυτά έχουν διακριτική δύναμη.
Η κτήση του δικαιώματος για αποκλειστική χρήση ενός σήματος πραγματοποιείται με την κατοχύρωση αυτού. Ειδικότερα, η κατοχύρωση του σήματος επιτρέπει στο δικαιούχο να κάνει χρήση αυτού, να επιθέτει αυτό στα προϊόντα, τα οποία προορίζεται να διακρίνει, να χαρακτηρίζει της παρεχόµενες υπηρεσίες, να επιθέτει αυτό στα περικαλύµµατα και τις συσκευασίες των εµπορευµάτων, στο χαρτί αλληλογραφίας, στα τιµολόγια, τους τιµοκαταλόγους, τις αγγελίες, τις κάθε είδους διαφηµίσεις, ως και σε άλλο έντυπο υλικό και να το χρησιµοποιεί σε ηλεκτρονικά ή οπτικοακουστικά µέσα.
Ο δικαιούχος του σήματος δύναται, περαιτέρω, να παραχωρεί άδειες χρήσης αυτού σε δικαιούµενα προς τούτο πρόσωπα ενώ παράλληλα δικαιούται να απαγορεύει σε κάθε τρίτο να χρησιµοποιεί στις συναλλαγές χωρίς την άδειά του σηµείο ταυτόσηµο ή ομοιάζον µε το σήµα για προϊόντα ή υπηρεσίες που ταυτίζονται ή ομοιάζουν µε εκείνες για τις οποίες το σήµα έχει καταχωρισθεί, σα βαθμό που να προκαλείται κίνδυνος σύγχυσης στο μέσο καταναλωτή.
Κατοχύρωση εμπορικού σήματος λαμβάνει χώρα σε τρία επίπεδα:
Εθνικό, Ευρωπαϊκό ή Διεθνές και πάντα η διαδικασία εκκινεί με την ταξινόμηση του προς κατοχύρωση εμπορικού σήματος σε κλάσεις, ήτοι σε συγκεκριμένες κατηγορίες προϊόντων ή υπηρεσιών. Επέκεινα, ακολουθεί το στάδιο του ελέγχου στις αντίστοιχες βάσεις κατοχυρωμένων σημάτων, προκειμένου να διαπιστωθεί εάν το προς κατοχύρωση εμπορικό σήμα προσκρούει σε προγενεστέρως κατοχυρωμένο σήμα.
Κατοχύρωση εθνικού εμπορικού σήματος
Ως προς το εθνικό επίπεδο, η κατοχύρωση εθνικού εμπορικού σήματος πραγματοποιείται με την καταχώριση σχετικής δήλωσης ενώπιον της Διεύθυνσης Εμπορικής και Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας (Υπηρεσία Σημάτων) του Υπουργείου Οικονομίας, Ανάπτυξης & Τουρισμού. Σημειώνεται εδώ ότι ο εκάστοτε καταθέτης οφείλει κατά την κατάθεση της δήλωσής του να υποβάλει παράβολο του Δημοσίου 110 ευρώ για την πρώτη κλάση και για κάθε επιπλέον κλάση και μέχρι και τη δέκατη, παράβολο 20 ευρώ. Η εν λόγω δήλωση λαμβάνει, άμα τη καταθέσει της, αριθμό, ημερομηνία και ώρα κατάθεσης και ευρετηριάζεται στο μητρώο σημάτων.
Εν συνεχεία, χρεώνεται στον αρμόδιο εξεταστή, ο οποίος αφού εξετάσει λεπτομερώς κατά πόσον πληρούνται όλες οι προϋποθέσεις αποδοχής της, κάνει δεκτή την εν λόγω δήλωση, με σχετική δημοσίευση της αποφάσεώς του. Εάν κατά τον έλεγχο, διαπιστωθούν ελλείψεις ή παρατυπίες, ο αρμόδιος εξεταστής ενημερώνει τον καταθέτη για τις αντιρρήσεις του και ο καταθέτης δύναται να υποβάλλει παρατηρήσεις επί των ως άνω αντιρρήσεων εντός προθεσμίας τριάντα (30) ημερών.
Αφ’ ης στιγμής η δήλωση γίνει αποδεκτή, τυχόν αντιρρήσεις από τρίτα μέρη μπορεί να εγερθούν με τη μορφή ανακοπής ενώπιον της Διοικητικής Επιτροπής Σημάτων εντός τριών (3) μηνών από τη δημοσίευση της αποφάσεως του εξεταστή ενώ κατά απορριπτικής απόφασης επί ανακοπής προβλέπεται το ένδικο βοήθημα της προσφυγής εντός εξήντα (60) ημερών από τη δημοσίευση της απορριπτικής αποφάσεως. Παράλληλα, στο δικαιούχο σήματος παρέχεται η δυνατότητα προσφυγής ενώπιον των πολιτικών δικαστηρίων κατά τις διατάξεις του αθέμιτου ανταγωνισμού και του νόμου περί σημάτων, προς άρση της προσβολής ήδη κατοχυρωμένου σήματος από τρίτον και παράλειψή της στο µέλλον, καθώς και επιδίκαση σχετικής αποζηµίωσης.
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, η κατοχύρωση σήματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης παρέχει προστασία αυτομάτως σε 28 κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, χωρίς να υπάρχει δυνατότητα επιλογής κάποιων μεμονομένων ευρωπαϊκών χωρών. Αρχικά, κατατίθεται αίτηση κατοχύρωσης του σήματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και λαμβάνεται σχετικός αριθμός κατάθεσης.
Εντός τριάντα (30) ημερών, κατατίθενται τα τέλη κατοχύρωσης (registration fees) σε σχετικό τραπεζικό λογαριασμό του Ευρωπαϊκού Γραφείου Διανοητικής Ιδιοκτησίας στο Αλικάντε της Ισπανίας. Σε περίπτωση που δεν καταβληθούν εμπρόθεσμα, ως ημερομηνία κατάθεσης θεωρείται αυτή της κατάθεσης των τελών και όχι της κατάθεσης της αίτησης.
Εν συνεχεία, εξετάζεται λεπτομερώς κατά πόσον πληρούνται όλες οι τυπικές προϋποθέσεις αποδοχής της αίτησης και είτε γίνεται αποδεκτή είτε απορρίπτεται. Έπειτα, εξετάζεται η διαθεσιμότητα του συγκεκριμένου ευρωπαϊκού σήματος για τις συγκεκριμένες κλάσεις, όπου γίνεται αποδεκτό το σήμα σε δεύτερο στάδιο. Ακολουθεί δημοσίευση της αποφάσεως και εφεξής, τρίτα μέρη δικαιούνται να εγείρουν αντιρρήσεις, οι οποίες επιλύονται συναινετικά μεταξύ των εμπλεκόμενων μερών ή με την άσκηση ανακοπής (opposition).
Εμπορικό σήμα σε διεθνές επίπεδο
Σε διεθνές επίπεδο, σύμφωνα με τη Συνθήκη της Μαδρίτης, δίνεται η δυνατότητα καταχώρησης ενός σήματος, το οποίο έχει ήδη κατοχυρωθεί σε εθνικό ή ευρωπαϊκό επίπεδο, σε όσες από τις 97 χώρες-μέλη επιθυμεί ένας δικαιούχος. Η διαδικασία περιλαμβάνει κατάθεση σχετικής αίτησης στη WIPO (Word Intellectual Property Organization), τον αρμόδιο φορέας, με έδρα τη Γενεύη της Ελβετίας. Κατά την περίπτωση δε, που ζητηθεί η μετατροπή ενός σήματος σε επίπεδο διεθνές, εντός έξι μηνών από την προηγούμενη κατάθεση αίτησης κατοχύρωσης σε επίπεδο εθνικό ή κοινοτικό, ο αιτών απολαμβάνει προνόμιο προτεραιότητας (priority right). Μπορεί δηλαδή να διεκδικήσει ως ημερομηνία κατάθεσης της αίτησης κατοχύρωσης του διεθνούς σήματος την προγενέστερη ημερομηνία κατάθεσης της εθνικής ή της κοινοτικής.
Η πλήρωση των προϋποθέσεων αποδοχής στο επίπεδο αυτό κρίνονται στην εκάστοτε χώρα προορισμού δυνάμει της εθνικής της νομοθεσίας.
Κινήστε άμεσα τις διαδικασίες για κατοχύρωση εμπορικού σήματος με την βοήθεια του δικηγορικού γραφείου ntova.gr
Διαδικασία κατοχύρωσης διεθνούς σήματος
Η διαδικασία κατοχύρωσης διεθνούς σήματος συνίσταται: α) στην κατάθεση φακέλου στο Υπουργείο Εμπορίου ή στο Γραφείο Διανοητικής Ιδιοκτησίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με σχετικό παράβολο Δημοσίου, ύψους 15 ευρώ, ήτοι το τέλος μεταβίβασης του φακέλου από το εθνικό γραφείο στο Διεθνές Γραφείο Σημάτων εντός προθεσμίας δύο μηνών, β) ή εναλλακτικά στην κατάθεση σχετικού φακέλου στο Ευρωπαϊκό Γραφείο Διανοητικής Ιδιοκτησίας και στην αυθημερόν καταβολή του τέλους μεταβίβασης (transmission fees), ύψους 300 ευρώ, προκειμένου να διαβιβάσει το τελευταίο τον φάκελο στο Διεθνές Γραφείο Σημάτων. Στη συνέχεια, το Διεθνές Γραφείο Σημάτων διαβιβάζει το φάκελο σε όλα τα εθνικά γραφεία των χωρών προορισμού, στις οποίες πλέον η αίτηση κρίνεται με βάση την τοπική (εθνική) νομοθεσία.
Κόστος υλοποίησης
Το κόστος της διαδικασίας περιλαμβάνει το βασικό τέλος για την κατάθεση ασπρόμαυρου διεθνούς σήματος, ύψους 653 ελβετικών φράγκων και το βασικό τέλος για την κατάθεση έγχρωμου διεθνούς σήματος, ύψους 903 ελβετικών φράγκων. Επιπλέον, η εκάστοτε χώρα προορισμού, στην οποία ο αιτών επιζητά προστασία μπορεί να συνεπάγεται κάποια ατομικά ή συμπληρωματικά τέλη (individual fees/supplementary-complementary fees).
Εν κατακλείδι, το εμπορικό σήμα διατηρεί μία εξέχουσα θέση για μία επιχείρηση.
Η επιχείρηση, ως αντικείμενο δικαίου, αποτελεί σύνολο ποικίλων ανομοιογενών στοιχείων, πραγμάτων, δικαιωμάτων, άϋλων αγαθών (εμπορική επωνυμία, σήμα, διακριτικά γνωρίσματα), πραγματικών καταστάσεων και σχέσεων προς την αγορά στην οποία δραστηριοποιείται (πελατεία φήμη, θέση καταστήματος, αναπτυξιακές προοπτικές και ελπίδες. Κάθε επιχείρηση, λοιπόν, που επιθυμεί να χαίρει της πλήρους προστασίας του ονόματός της στο σύνολο των εμπορικών της συναλλαγών, οφείλει να έχει προβεί σε καταχώριση του διακριτικού της γνωρίσματος ως εμπορικού σήματος, καθώς το σήμα επί της ουσίας καθίσταται άϋλο περιουσιακό αγαθό για την εκάστοτε επιχείρηση, το οποίο προσφέρει αναγνωρισιμότητα και ασφάλεια στις συναλλαγές, στοιχειοθετώντας την πεμπτουσία της φήμης της.
Πηγή δικηγορικό γραφείο www.ntova.gr