16+1 ερωτήσεις και απαντήσεις για τον νέο εργασιακό νομοσχέδιο από το υπουργείο Εργασίας
Το Υπουργείο Εργασίας έθεσε σε δημόσια διαβούλευση έως τις 19 Σεπτεμβρίου το νέο εργασιακό νομοσχέδιο με τον τίτλο «Δίκαιη Εργασία για Όλους: Απλοποίηση της Νομοθεσίας – Στήριξη στον Εργαζόμενο – Προστασία στην Πράξη». Πρόκειται για ένα κείμενο που φιλοδοξεί να εκσυγχρονίσει το πλαίσιο της απασχόλησης στην Ελλάδα, να περιορίσει τη γραφειοκρατία και να ενισχύσει τα δικαιώματα των εργαζομένων, ενώ ταυτόχρονα παρέχει διευκολύνσεις στις επιχειρήσεις.
Στην αιτιολόγηση του υπουργείου τονίζεται ότι πολλές από τις ρυθμίσεις προήλθαν από προτάσεις που διατυπώθηκαν από εργαζομένους και εργοδότες, με στόχο να δοθούν λύσεις σε πραγματικά ζητήματα της αγοράς εργασίας. Το νομοσχέδιο, που χωρίζεται σε οκτώ βασικούς άξονες, κινείται σε τρεις κατευθύνσεις: απλοποίηση διαδικασιών, ενίσχυση της προστασίας των εργαζομένων και θωράκιση της υγείας και ασφάλειας στον χώρο εργασίας.
Σημαντική τομή αποτελεί η ευελιξία που δίνεται στους εργαζομένους στη διαχείριση του χρόνου τους. Για πρώτη φορά, ένας γονέας θα μπορεί να εργάζεται σε τετραήμερη βάση καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, αντί μόνο για εξάμηνο, όπως ισχύει σήμερα. Επίσης, παρέχεται η δυνατότητα κατανομής της ετήσιας άδειας σε περισσότερες περιόδους, εφόσον το ζητήσει ο ίδιος ο εργαζόμενος. Παράλληλα, επεκτείνεται το δικαίωμα επιδόματος κυοφορίας και λοχείας σε περισσότερες κατηγορίες γυναικών, ακόμη και σε ανάδοχες μητέρες, ενώ το επίδομα γονικής άδειας κατοχυρώνεται πλέον ως ακατάσχετο, ανεκχώρητο και αφορολόγητο.
Ιδιαίτερη συζήτηση προκαλεί η ρύθμιση για την ημερήσια εργασία έως 13 ωρών στον ίδιο εργοδότη. Το υπουργείο επισημαίνει ότι το οκτάωρο παραμένει θεσμικά κατοχυρωμένο και ότι η επιπλέον απασχόληση είναι δυνατή μόνο κατόπιν συναίνεσης του εργαζομένου, με πλήρη τήρηση των εβδομαδιαίων και ημερήσιων ορίων ανάπαυσης. Υπογραμμίζεται δε ότι οι υπερωρίες θα αμείβονται με προσαύξηση 40%, ενώ αν δεν δηλωθούν στην Ψηφιακή Κάρτα Εργασίας, θα καταβάλλεται προσαύξηση 120%. Με τον τρόπο αυτόν, το υπουργείο θεωρεί ότι οι εργαζόμενοι βγαίνουν κερδισμένοι μισθολογικά, ενώ περιορίζεται το φαινόμενο της «μαύρης εργασίας».
Για τους εργοδότες, το νομοσχέδιο υπόσχεται απλούστευση και ταχύτητα. Η διαδικασία πρόσληψης περιορίζεται σε ένα μόνο έγγραφο, ενώ θεσπίζονται fast–track διαδικασίες για συμβάσεις μικρής διάρκειας έως δύο ημερών. Καταργείται σειρά εντύπων που ήδη καταχωρίζονται στο πληροφοριακό σύστημα «Εργάνη ΙΙ» και εισάγεται ειδική ψηφιακή εφαρμογή τύπου myErgani για άμεση εξυπηρέτηση.
Στον τομέα της υγείας και ασφάλειας, προβλέπεται υποχρεωτική παρουσία συντονιστών σε μεγάλα τεχνικά έργα, ώστε να μειωθούν τα εργατικά ατυχήματα, ενώ θεσμοθετείται η εκπαίδευση εργαζομένων σε πρώτες βοήθειες. Παράλληλα, οι υποδείξεις ιατρών εργασίας και τεχνικών ασφαλείας θα καταγράφονται πλέον ηλεκτρονικά, ώστε να διασφαλίζεται μεγαλύτερη διαφάνεια.
Το νομοσχέδιο εισάγει ακόμη αλλαγές στο ασφαλιστικό σκέλος. Επεκτείνεται η απαλλαγή από ασφαλιστικές εισφορές για τις προσαυξήσεις σε υπερωρίες, υπερεργασία και νυχτερινή απασχόληση, ενώ για τους εργαζόμενους συνταξιούχους που λαμβάνουν προσαύξηση στη σύνταξη από μισθωτή εργασία, δεν θα αυξάνεται ο συντελεστής της Εισφοράς Αλληλεγγύης Συνταξιούχων. Παράλληλα, εισάγεται για πρώτη φορά το δικαίωμα επιστολικής ψήφου στις οργανώσεις συνταξιούχων.
Η κυβέρνηση επιδιώκει να παρουσιάσει τις αλλαγές αυτές ως μια ισορροπημένη τομή: αφενός, οι εργαζόμενοι αποκτούν μεγαλύτερη προστασία, ελευθερίες και δικαιώματα, αφετέρου οι επιχειρήσεις αποφορτίζονται από γραφειοκρατία και μπορούν να κινηθούν πιο ευέλικτα. Ήδη, πάντως, οι προβλέψεις για τις 13 ώρες ημερησίως έχουν πυροδοτήσει πολιτική αντιπαράθεση, με το υπουργείο να επιμένει πως πρόκειται για προαιρετική δυνατότητα και όχι για κατάργηση του οκταώρου.
Στόχος, όπως αναφέρεται στην αιτιολογική έκθεση, είναι η δημιουργία ενός σύγχρονου, διαφανούς και δίκαιου εργασιακού περιβάλλοντος, που θα συνδυάζει την ανάπτυξη με την κοινωνική προστασία. Οι παρατηρήσεις που θα κατατεθούν στη διαβούλευση θα αξιοποιηθούν για την τελική μορφή του νομοσχεδίου, το οποίο αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή μέσα στο φθινόπωρο.
www.alphafreepress.gr









