Νεοκαισάρεια του Πόντου Κάβειρα : Διόπολις, Σεβάστη, Αδριανόπολη,Αδριανή Çukurova of the North- Του Σταύρου Π.ΚαπλάνογλουAnatolia” (Niksar)

 

 

Η Νεοκαισάρεια (τουρκικά: Niksar, Νίξαρ) είναι πόλη στην επαρχία Τοκάτ της Τουρκίας. Διευθετήθηκε από πολλές αυτοκρατορίες, και κάποτε ήταν η πρωτεύουσα της επαρχίας.

Μια ιστορικη πόλη του Πόντου και μεγάλος Αγιότοπος.

Πολλοί Άγιοι του Πόντου γεννήθηκαν εδώ όπως άλλωστε τόσο στο Πόντο,όσο και στην Καππαδοκία.

Ήταν γνωστή ως Κάβειρα στην Ελληνιστική περίοδο. Ήταν μια από τις αγαπημένες κατοικίες του Μέγα Μιθριδάτη, ο οποίος έχτισε εκεί ένα παλάτι, και αργότερα του βασιλιά Πολέμονα Α΄ και των διαδόχων του.[

ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ

Νεοκαισάρεια:. Πόλη του Πόντου στην αριστερή όχθη του ποταμού Λύκου

Κατά την εγκυκλοπαίδεια ,Princeton University Press. Εκδοσή 1976. η ΝΕΟΚΑΙΣΑΡΕΙΑ βρισκόταν <<Περίπου 103 km στην ενδοχώρα με ορεινό δρόμο πάνω από την παράκτια οροσειρά (Paryadres Mons), με θέα στην πεδιάδα του Kelkit Çayi (Lycus fl.). >>

Υπήρξε πάντα ένα σημαντικό στρατιωτικό και οικονομικό σημείο που συνέδεε την Κεντρική Ανατολία με τη Μαύρη Θάλασσα και το Ιράν με την Κωνσταντινούπολη.μέσω της εύφορης κοιλάδας του Λύκου (Kelkit) ποταμού, βρίσκεται η Νεοκαισάρεια, που ανήκει διοικητικά στο νομό Τοκάτης.

ΕΛΛΗΝΕΣ 1922

 

Σύμφωνα με τον Σάββα Ιωαννίδη, το 1870 η Νεοκαισάρεια είχε 600 σπίτια τουρκικά, 300 αρμενικά και 40 ελληνικά κατ’ εκτίμηση δικη μας αντιστοιχούσε σε 3600 Μουσουλμάνους 900 Αρμένιους και 240 Έλληνες

Το 1888 αριθμούσε 6000 κατοίκους και το 1896 είχαν φθάσει στις 9000

 

Πριν την ανταλλαγή των πληθυσμών η πόλη είχε 3.000 Έλληνες κατοίκους επί συνόλου 10.000 κατοίκων.

Ο Οικονομίδης γράφει ότι κατά τον τελευταίο πόλεμο ( Α παγκόσμιο) ο πληθυσμός μεγάλωνε στην πόλη ,αλλά λόγω των διώξεων ο Χριστιανικος

μειωνόταν ,ειδικοτερα των Αρμενίων που είχε εξοντωθει.

 

Συνολικά η επαρχία Νεοκαισάρειας τα τελευταία χρόνια πριν από τον ξεριζωμό περιλάμβανε τη Νεοκαισάρεια, τα Κοτύωρα, την Οινόη, τη Φάτσα, και την Ινέπολη· ο πληθυσμός ανερχόταν σε 68.000 κατοίκους.

 

Η επαρχία Νεοκαισαρείας λίγο πριν από τον ξεριζωμό των Ελλήνων περιλάμβανε και τα Κοτύωρα,την Οινόη ,την Φάτσα,και την Ινέπολη

Υπήρχαν 195 χριστιανικές κοινότητες .

Σε όλη την επαρχία υπήρχαν 300 ναοί, 160 Ελληνικά σχολεία, και 20 παρθεναγωγεία

 

Πιθανότατα πρόκειται για την αρχαία πόλη Κάβειρα.

Αυτή είναι πιθανώς η ίδια τοποθεσία με την Κάβειρα. (Kabeira ), ένα θησαυροφυλάκιο και κυνηγετικό καταφύγιο του Μιθριδάτη ΣΤ’ Ευπάτορα του Πόντου, όπου ο Πομπήιος το 64 π.Χ. ίδρυσε την πόλη Διόπολη.

 

Η γνωστή Νεοκαισάρεια ονομαζόταν Διόπολις, ή Διοσπολις ονομασία που έδωσε ο Πομπήιος προς τιμή του Δια ((πόλη του Διός).

– Σεβάστη

Σεβάστη λεγόταν η Νεοκαισάρεια κατά τη ρωμαϊκή περίοδο.

Αυτό έγινε παρουσιάστηκε στη συνέχεια από τον Αντώνιο στον Πολέμωνα Α’ του Πόντου, του οποίου η χήρα και διάδοχος Πυθοδωρής την έκανε πρωτεύουσά με το όνομα Σεβάστη πιθανότατα για να τιμήσουν τον Αύγουστο

 

Με τ’ όνομα Νεοκαισάρεια μνημονεύεται πρώτη φορά από τον Πλίνιο, Ρωμαίο ιστορικό, ενώ είναι γενικά αποδεκτό ότι η πόλη πήρε αυτό το όνομα κατά την περίοδο του Τιβερίου.

Το μεταγενέστερο όνομα Νεοκαισάρεια μπορεί να σηματοδοτεί μια επανίδρυση από τον Νέρωνα όταν το ποντιακό βασίλειο προσαρτήθηκε στη Γαλατία το 64-65 μ.Χ.

Η Νεοκαισάρεια παρέμεινε η κύρια πόλη της περιοχής, αποτελώντας μητρόπολη πρώτα του Πόντου Πολεμονιανού και στη συνέχεια του Πόντου της Μεσογείου.

Στην αναδιοργάνωση του Διοκλητιανού ήταν μητρόπολη Πολεμονιάκου.

 

Ο Στέφανος ο Βυζάντιος να λέει ότι η πόλη ονομάζονταν επίσης Αδριανόπολις , υποδηλώνοντας ότι η Αδριανούπολη ή Αδριανούπολη ήταν ακόμη ένα άλλο όνομα της πόλης στην εποχή του. Οι σύγχρονοι μελετητές προσδιορίζουν την Αδριανή ως όνομα που φέρει η πόλη.

– ” Çukurova of the North-Anatolia”

ο Niksar είναι γνωστό ως ” Çukurova of the North-Anatolia” λόγω της παραγωγής πολλών ειδών φρούτων και λαχανικών εκτός από τα εσπεριδοειδή.

— Niksar, Νίξαρ

Είναι η σημερινή ονομασία

 

ΤΑ Κάβειρα ή Καβείρα ή Κάμπιρα όπως λεγοτα αρχικά η Νεοκαισάρεια ήταν πόλη του αρχαίου Πόντου στη Μικρά Ασία , στη βάση της οροσειράς των Παρυάδρων , περίπου 150 στάδια νότια της Ευπατορίας ή της Μαγνόπολης , η οποία βρισκόταν στο η συμβολή της Ίριδας και του Λύκου . Η Ευπατορία βρισκόταν στη μέση της πεδιάδας που λεγόταν Φαναρόια , ενώ η Κάβειρα, όπως λέει ο Στράβων , ήταν στη βάση των Παρυάδρων

Κυβερνήθηκε από Χετταίους, Έλληνες, Ρωμαίους, Βυζαντινούς, Σελτζούκους και Οθωμανούς.

Υπήρξε σημαντικό κέντρο της Ορθοδοξίας και γενέτειρα του μεγάλου πατέρα και διδασκάλου της Εκκλησίας μας Αγίου Βασιλείου, που ήταν και ένας από τους τρεις μεγάλους ιεράρχες.

 

Η περιοχή βρισκόταν εντός των συνόρων της πολιτείας των Χετταίων πριν από την Ελληνιστική Περίοδο λόγω της θέσης της, του κλίματος της και των παραγωγικών εδαφών της. Αλλά και του πλούσιου υπεδάφους της.

Στη συνέχεια τέθηκε υπό την κυριαρχία του Βασιλείου του Πόντου, του οποίου η πρωτεύουσα ήταν η Αμάσεια.

Σε σύντομο χρονικό διάστημα επέκτεινε την επικράτειά του και ίδρυσε νέες πόλεις.

Ήταν πάντα ένα σημαντικό μέρος στην Μικρά Ασία

Μετά την κατάρρευση της Περσικής Αυτοκρατορίας το 301π.Χ. έγινε το κέντρο της Πολιτείας του Πόντου.

Ήταν γνωστή ως Κάβειρα και στην Ελληνιστική περίοδο.

Ήταν μια από τις αγαπημένες και ενδιαφέρουσες πόλεις του Μέγα Μιθριδάτη και αργότερα του βασιλιά Πολέμονα Α΄ και των διαδόχων του.και των διαδόχων του.

Έλεγχε κυριολεκτικά την κοιλάδα του Λύκου ποταμού.

Ο Μέγας Μιθριδάτης έχτισε ένα παλάτι στην Καβίρα. και εκεί υπήρχε νερόμυλος (ελληνικά: ὑδραλέτης) και χώροι φύλαξης άγριων ζώων, κυνηγότοποι και ορυχεία.

Λιγότερα από 200 στάδια (περίπου 37 χλμ ) από τα Καβειρα βρισκόταν ο αξιόλογος βράχος ή φρούριο που ονομαζόταν Caenon (ελληνικά: Καινόν [χωρίον]), όπου ο Μιθριδάτης φύλαγε τα πιο πολύτιμα πράγματά του. Ο Πομπηίας πήρε τον τόπο και τους θησαυρούς του, που όταν έγραψε ο Στράβων, βρίσκονταν στο Ρωμαϊκό Καπιτώλιο

 

Τα Κάβειρα, στα βόρεια της σημερινής Νεοκαισάρειας, στους πρόποδες του σημερινού βουνού Καρά Ντάγ (Karadağ) , κατά την περίοδο της βασιλείας του Μιθριδάτη ΣΤ’ παρουσίαζαν μεγάλη ανάπτυξη, μιας και η οχυρωμένη πόλη τους

Και ο Στράβων αναφέρει πως ο Μιθριδάτης είχε ένα περίλαμπρο παλάτι στα Κάβειρα, πλαισιωμένο από πλούσιους κήπους και νερόμυλους.

 

Το 63 π.Χ. ο Πομπήιος νίκησε τον Μιθριδάτη και προσάρτησε τα εδάφη του Βασιλείου του Πόντου στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία.

Επιπλέον, ίδρυσε πολλές νέες πόλεις, αναδιοργάνωσε τα Κάβειρα και τα ονόμασε Διόσπολις

– Τον 3ο μ.Χ. αιώνα

Τον 3ο μ.Χ. αιώνα επί Διοκλητιανού η πόλη έγινε πρωτεύουσα του Πολεμονειακού Πόντου.

 

Στα χρόνια του Βυζαντίου εξακολουθούσε ν’ ακμάζει και να θεωρείται μία από τις σημαντικότερες πόλεις της αυτοκρατορίας. Ιστορικές πηγές αναφέρουν ότι καταστράφηκε δύο φορές από σεισμούς, το 344 και το 499 μ.Χ.

 

Το 1068 την κατέλαβαν οι Σελτζούκοι και έκτοτε αρχίζει η παρακμή της

Απελευθερώθηκε προσωρινά και όταν ήρθαν οι Οθωμανοί αφού πρώτα λεηλατήθηκε το 1398 πέρασε στους Οθωμανούς.

 

Ο θεός Μήν Φαρνάκου λατρευόταν στα Κάβειρα .

Κοντά στα Κάβειρα πιθανότατα σε ένα χωριό που ονομαζόταν Αμέρια , υπήρχε ναός με μεγάλο αριθμό δούλων, και ο αρχιερέας απολάμβανε ευεργετημάτων .Η Αμέρια ήταν η κύρια έδρα της ειδωλολατρίας και των δεισιδαιμονιών .

 

Οι απαρχές του χριστιανισμού στη Νεοκαισάρεια ανάγονται στον 3ο μ.Χ. αιώνα και ασφαλώς οφείλονται στον άγιο Γρηγόριο τον θαυματουργό, ο οποίος διετέλεσε Επίσκοπος Νεοκαισαρείας από το 240 μέχρι το 275.

 

Στην πόλη αυτή το 315 μ.Χ σνεκλήθη Η Ιερά Σύνοδος η εις <<ἐν Νεοκαισαρείᾳ τῇ κατὰ Πόντον >>) πριν από την σύνοδο της Νίκαιας που έγινε το 325 μ.Χ. Οι Κανόνες τῆς ἐν Νεοκαισαρείᾳ Τοπικῆς Συνόδου ήταν 15 οι όποιοι επικυρώθηκαν από τον Β’ κανόνα της Πάνθεκτης Οικουμενικής Συνόδου έλαβαν μέρος 24 επίσκοποι με επικεφαλής τον Επίσκοπο Αντιοχείας Βιτάλιο Οι κανόνες αναφερόταν εκτός των άλλων στην χειροτονία των των κληρικών ,τον αριθμό των διακόνων, τα πειθαρχικά παραπτώματα των κληρικών

και λαϊκών και σε ηθικά κυρίως ζητήματα όπως του γάμου κ.α.

 

Μια από τις αρχαιότερες μητροπόλεις του Πόντου σύμφωνα με την σχετική έκθεση αυτοκράτορα του Βυζαντίου Ηρακλείου 610-641και του Οικουμενικού Πατριάρχη Σέργιου 610-638 μ.Χ.

 

Στην εκκλησιαστική διαίρεση που έγινε επί Λέοντος Σοφού (886-912) με τη Μητρόπολη της Νεοκαισάρειας συνδέθηκαν οι επισκοπές δέκα πόλεων: Κερασούντας, Κομάνων, Άρδασσας, Πολεμωνίου, Ριζαίου, Μαρτυροπόλεως, Αλύας, Υψηλού, Κόκκου και Ευνίκου.

Η Νεοκαισάρεια ως Μητρόπολη του Πολεμονειακού Πόντου είχε στη δικαιοδοσία της συνήθως 4 Επισκοπές (μόνο κατά τον 12ο με 13ο αι. αναφέρονται 10 υποκείμενες Επισκοπές)

Από τις Επισκοπές της Μητροπόλεως Νεοκαισαρείας νωρίς χειραφετήθηκε και αποτέλεσε ξεχωριστή Μητρόπολη αυτή της Τραπεζούντος.

Επίσης η Επισκοπή Ριζαίου προήχθη σε Αρχιεπισκοπή κατά τον 8ο αιώνα.

 

Τον Μάρτιο του 1371 οι ενώθηκαν σε μία Μητρόπολη, σύντομα όμως αποτέλεσαν και πάλι ξεχωριστές Μητροπόλεις.τα τέλη του 14ου αιώνα ανατέθηκε στον Μητροπολίτη Τραπεζούντος η διοίκηση των Μητροπόλεων Νεοκαισαρείας, Κολωνείας, Κελτζηνής, Αλανίας και Σωτηριουπόλεως

 

. Δεν είναι γνωστό πότε ακριβώς η Μητρόπολη Νεοκαισαρείας ανέκτησε την ανεξαρτησία της.

 

Πιθανώς για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα η Μητρόπολη Νεοκαισαρείας να ενώθηκε με αυτή των Γαγγρών ή τουλάχιστον να διοικούνταν ως χηρεύουσα από τον Μητροπολίτη Γαγγρών.

 

Πάντως από τον 17ο αιώνα και εφεξής η Μητρόπολη Νεοκαισαρείας παρουσιάζει αδιάκοπη ιστορία.

Με αυτήν ενώνεται τον ίδιο αιώνα και η Μητρόπολη Γαγγρών, η οποία εκλείπει.

Έτσι η Μητρόπολη Νεοκαισαρείας αποτελείται πλέον από δύο διακριτά τμήματα ένα Παφλαγονικό και ένα Ποντιακό.

 

Στα τέλη του 17ου αιώνα αποδόθηκε στη Μητρόπολη Νεοκαισαρείας η καταργηθείσα Πατριαρχική Εξαρχία Ινέου και έκοττε ο τίτλος του Μητροπολίτη διαμορφώθηκε σε “Νεοκαισαρείας και Ινέου”.

Επίσης αποδόθηκε στη Μητρόπολη Νεοκαισαρείας κατά τα τέλη του 18ου αιώνα και η Εξαρχία των χωριών “του Μελετίου” όπως λέγονταν. Πρόκειται για χωριά της μετέπειτα Μητροπόλεως Κολωνείας.

 

– Επισκοπή Νικοπόλεως

Τα χωριά αυτά αποτέλεσαν στα μέσα του 19ου αιώνα την Επισκοπή Νικοπόλεως υποκειμένη στη Μητρόπολη Νεοκαισαρείας. Το 1889 η Επισκοπή Νικοπόλεως προήχθη σε Μητρόπολη με τον τίτλο Κολωνείας.

 

Κατά την οθωμανική περίοδο η έδρα

του Μητροπολίτη μεταφέρθηκε αρχικά από τη Νεοκαισάρεια στην Τοκάτη (Ευδοκιάς ή Ευδοξιάς) και αργότερα στα Κοτύωρα (Ορντού).

ΕΚΚΛΗΣΙΕΣ ΤΗΣ ΝΕΟΚΑΙΣΑΡΙΑΣ

Γνωστές εκκλησίες σε μας είναι 2 στην πόλη και μια στο κάστρο

 

μέσα στην πόλή είναι Εκκλησία του Αγίου Γρηγορίου η όποια επικοινωνούσε με το κάστρο μέσω υπόγειας διόδου.

 

– Η εκκλησιά του Αγίου Γεωργίου

Η εκκλησιά αυτή σήμερα είναι το Ουζούν τζαμί παλιότερα ήταν ο ναός του Αγίου Γεωργίου.

 

Είναι μικρότερη και βρίσκεται μέσα στο κάστρο αφιερωμένη στον

Άγιο Νικολάο.

Βρίσκεται στο βόρειο τμήμα του κάστρου, σε πλαγιά, είναι μια εκκλησία βυζαντινής περιόδου. Το κτίσμα της είναι πανομοιότυπο με τις εκκλησίες που υπάρχουν στην περιοχή του Ανατολικού Πόντου.

Οι αδελφοί Franz και Eugene Cumont, Βέλγοι αρχαιολόγοι και ιστορικοί, κατά την αρχαιολογική αποστολή που διεξήγαγαν στον Πόντο το 1900 ανέφεραν στο έργο τους πως η βυζαντινή εκκλησία στο κάστρο της Νεοκαισάρειας ήταν του Αγίου Νικολάου και πως είχε χρησιμοποιηθεί από την ελληνική κοινότητα της πόλης.

Στην επαρχία της Νεοκαισαρείας υπήρχαν 300 ναοί,

 

ΠΑΙΔΕΙΑ

Σε όλη την επαρχία υπήρχαν 160 Ελληνικά σχολεία και 20 παρθεναγωγεία. Ασφαλώς και στην Νεοκαισάρεια σαν μεγαλύτερη πόλη υπήρχε σχολείο τόσο για τα αγόρια και όσα τα κορίτσια

Η ελληνική γλώσσα που μιλούσαν οι κάτοικοι της περιοχής είχε μια ιδιαίτερη τραχύτητα, που δε συναντιόταν σε άλλες περιοχές του Πόντου.

 

 

Στη Νεοκαισάρεια γεννήθηκε ο Άγιος Γρηγόριος ο θαυματουργός που καταγόταν από εύπορη και εξέχουσα οικογένεια παγανιστών. Αρχικά σκόπευε να σπουδάσει στην περίφημη νομική σχολή της Βηρυτού, αλλά όταν γνώρισε τον Ωριγένη αποφάσισε, όπως και ο αδελφός του Αθηνόδωρος, να εγκαταλείψει την ιδέα της νομικής σχολής, να μεταστραφεί στον χριστιανισμό και να γίνει μαθητής του στην Κατηχητική Σχολή της Αλεξάνδρειας.

Στον Πόντο επέστρεψε γύρω στο 238, όπου χειροτονήθηκε ως επίσκοπος. Αρχικά το εκκλησίασμά του αποτελούνταν από μόνο 17 χριστιανούς, ενώ μετά το θάνατό του, χάρη στον ιεραποστολικό του ζήλο, στην πόλη είχαν απομείνει μόνο 17 παγανιστές.

Αποκαλείται θαυματουργός διότι επιτέλεσε πολλά θαύματα. Η μνήμη του τιμάται στις 17 Νοεμβρίου.

 

Στη Νεοκαισάρεια γεννήθηκε και ο Μέγας Βασίλειος, πατέρας της εκκλησίας του Χριστού, ένας από τους Τρεις Ιεράρχες, που θεωρούνται προστάτες της παιδείας, μαζί με τον Γρηγόριο τον Θεολόγο και τον Ιωάννη τον Χρυσόστομο.

Ως χριστιανός επίσκοπος της Καισάρειας στην Καππαδοκία υποστήριξε το Σύμβολο της Πίστεως και αντιτάχθηκε στις αιρέσεις των πρωτοχριστιανικών χρόνων, μεταξύ των οποίων και του Αρειανισμού.

Έργο ζωής και σημαντικό σταθμό στην πορεία του Αγίου αποτελεί η ίδρυση και λειτουργία ενός κοινωνικού φιλανθρωπικού συστήματος ευαγών ιδρυμάτων, της Βασιλειάδος, όπου έβρισκαν καταφύγιο οι φτωχοί, ιατρική περίθαλψη οι άρρωστοι και επαγγελματική κατάρτιση οι ανειδίκευτοι.

 

Οι κάτοικοι της περιοχής ασχολούνταν με την γεωργία και την κτηνοτροφία και παρήγαγαν κυρίως σιτηρά, ,όσπρια, ρύζι, καρύδια , καλαμπόκι καθώς και κρέας και αρίστης ποιότητος βούτυρο.

 

**Το κάστρο

Στην τοποθεσία δεσπόζει ένα σε μεγάλο βαθμό μεσαιωνικό κάστρο, το οποίο στεφανώνει μια μακρά άνοδο που προεξέχει Ν από τους πρόποδες των Παρυάδρων.

Χτίστηκε στα χρόνια των Μιθριδατών, αλλά διευρύνθηκε κατά τη βυζαντινή περίοδο και ενισχύθηκε κατά την οθωμανική.

Μέρος των τοίχων μπορεί να είναι ρωμαϊκό ή παλαιότερο. και μια λαξευμένη στο βράχο σήραγγα-σκάλα, όπως αυτά της Αμάσειας, είναι σίγουρα προρωμαϊκή.

Άλλα μεσαιωνικά τείχη περικλείουν την παλιά τουρκική πόλη, η οποία βρίσκεται κάτω από το κάστρο στα νότια, ίσως στη θέση της ρωμαϊκής πόλης.

Οι σεισμοί το 344 και το 499 μ.Χ. μπορεί κάλλιστα να κατέστρεψαν τα περισσότερα από τα ρωμαϊκά τείχη και κτίρια.

Το κάστρο ορθώνεται σε λόφο στα βόρεια της κοιλάδας που σχηματίστηκε από τον παραπόταμο του ποταμού Λύκου, Τσανακτσή (Çanakçı), που διαρρέει την πόλη.

Πρόκειται για ένα από τα σημαντικότερα κάστρα που κατασκευάστηκαν στην Ανατολία και το δεύτερο μεγαλύτερο στην Τουρκία. Αποτελείται από τρία τείχη και το συνολικό μήκος των οποίων είναι 4,5 χιλιόμετρα.

Στην ακρόπολη εντός του κάστρου υπάρχουν δύο λουτρά, δύο τζαμιά, ερείπια φυλακών, βυζαντινή εκκλησία και η πρώτη ιερατική σχολή της Μικράς Ασιας (Madrasah), που χτίστηκε την περίοδο των Δανισμενιδών, όταν η Νεοκαισάρεια υπήρξε πρωτεύουσα του κρατιδίου τους.

 

Έχει μείνει μια ιστορική μονότοξη γέφυρα με το όνομα σήμερα Leylekli (leylek σημαίνει πελαργός) εκτιμάται ότι χτίστηκε κατά τη ρωμαϊκή περίοδο.

Πήρε τ’ όνομά της από τη μορφή ενός πελαργού που κρατά ένα φίδι στο στόμα του, γλυπτό που βρίσκεται σε σημείο εμφανές πάνω στη γέφυρα. Είναι επίσης γνωστή και ως η γέφυρα φιδιών και έχει μήκος 20 μέτρα. Βρίσκεται στο κέντρο της πόλης, που διαρρέεται από τον παραπόταμο του Λύκου(Kelkit), Τσανακτσή (Çanakçı).

 

Η Νεοκαισάρεια φαίνεται να προέκυψε από τους πρώτους Ρωμαίους αυτοκράτορες και να ήταν πολύ κοντά στην αρχαία Κάβειρα. Ο John Cramer αναφέρει ότι τα πρώτα νομίσματα της Νεοκαισάρειας φέρουν το ομοίωμα τουΤιβέριου

Η Νεοκαισάρεια ήταν η κύρια πόλη του Κοινού του Πόντου και τα λίγα νομίσματα που κόπηκαν κάτω από το Κοινόν μάλλον κόπηκαν εδώ.

Το Κοινόν του Πόντου ήταν ένα από τα πολλά Κοινά (συμμαχίες ) που σχηματίστηκαν στη Ρωμαϊκή περίοδο μεταξύ 1ου και 3ου αιώνα μ.Χ.

 

Η πόλη της Νεοκαισάρειας πριν από τον ξεριζωμό είχε περίπου 300 Έλληνες, που δεν εκτοπίστηκαν όπως οι κάτοικοι άλλων ποντιακών πόλεων, αλλά την είδαν να μεταβάλλεται σ’ ένα απέραντο κέντρο εκτοπισμένων μελλοθάνατων.

Ο παλαιός Δρόμος του Μεταξιού είχε μεταβληθεί σε στράτα εξόντωσης ανθρώπων που οδηγούσε στα βάθη της Μικρασιατικής ενδοχώρας.

Μετά την Ανταλλαγή οι κάτοικοι της Νεοκαισάρειας εγκαταστάθηκαν σε διάφορα μέρη της Βόρειας Ελλάδας.

Ανάμεσα σε αυτούς ήταν και η Δ. Μακεδονια -όπως έγραψε ο φίλος μου Γεώργιος Μουρατιδης από το Μελανθειον της Καστοριάς .

Έγραψε συγκεκριμένα μεταξύ των άλλων :

<<Στην πόλη αυτήν αρκετοί χωριανοί μας είχαν αρκετά μαγαζιά (ραφεία, υφασματοπωλεία – σιδεράδικα)

Ραφείο είχε ο Γιάννης Μουρατίδης (του Νίκου ο πατέρας).

Ραφείο και υφασματοπωλείο ο Σταυρής Μουρατίδης.

Σιδεράδικο είχε ο Ζαχαριάς Σπυρόπουλος(ο πατέρας του Νίκου του αναπηρου-για αυτο τον ελεγαν Νιξαρ).

Κοντά στην πόλη ήταν το χωρίο Εντιρεκ ή Αντρέκ(το χωρίο των Παναγιωτιδαιων) καθώς επίσης και το χωριό Χάνγερι(χωρίο του Αμεξίζογλου Κοσμά ,του Φατσαλίδη Στεφάνου και των Κοτιδαίων:Γιωρίκα- Νικολάου και των συγγενών αυτών).

 

Β. Ελλάδα

1.Περιοχή Θεσσαλονίκης

Τριαδι, Ν. Μασημβρια , Θέρμη , Ν. Μαλγαρα , Κάτω Σχολαρι, Άγιος Αντώνιος Μονοπηγαδο

 

2 Περιοχή Σερρών

Νο Πετριτσι,

 

3 Περιοχή Ημαθιας.

Σταυρός Βέροιας και αλλού

 

Η σημερινή πόλη ονομάζεται Niksar και είναι χτισμένη πάνω στην παλιά Νεοκαισάρεια. Η ταχεία ανάπτυξη των σύγχρονων οικισμών είναι ένας βασικός λόγος για την καταστροφή του αρχαιολογικού ιστού που βρίσκεται κάτω από τη σύγχρονη πόλη και διαθέτει, σύμφωνα με μελέτες, πλούσια αρχαιολογικά ευρήματα που ανήκουν στη ρωμαϊκή και βυζαντινή περίοδο.