Νερατζιά – Κιτρέα (βίντεο) – Γράφει ο Σταύρος Π. Καπλάνογλου Γεωπόνος



 

Η νεραντζιά, γνωστή και ως “πορτοκαλιά της Σεβίλης”, είναι ένα εσπεριδοειδές δέντρο Στη δε Κύπρο, είναι γνωστό και με τις ονομασίες κιτρομηλιά ή ξινονεραντζιά. Μοιάζει πολύ με την πορτοκαλιά και η καταγωγή της είναι από το Βιετνάμ, αλλά σήμερα είναι πολύ κοινή και καλλιεργείται σε πολλές χώρες, ιδιαίτερα στις τροπικές περιοχές και στις χώρες της Μεσογείου.
Το Citrus × aurantium μπορεί να αναγνωριστεί από τον πορτοκαλί καρπό του με μια ευδιάκριτη πικρή ή ξινή γεύση. Το δέντρο έχει εναλλάξ απλά φύλλα και αγκάθια στον μίσχο του.
Εξωτερικά μοιάζει με το πορτοκάλι, αλλά η διαφορά του είναι κυρίως στη γεύση, που είναι αρκετά πιο πικρή.
ΙΣΤΟΡΙΑ
Σαν δέντρο έχει πρωτοεμφανιστεί στα Ιμαλάια όμως είναι ανθεκτικό στο ψύχος και στην ξηρασία,.
Το κίτρο σύμφωνα με τις ιστορικές πηγές, έφτασε με τον Μέγα Αλέξανδρο στον ελλαδικό χώρο.
Ο Θεόφραστος στα έργα του Περί φυτών τον 4ο αιώνα π.Χ. περιέγραφε ένα αειθαλές φυτό με αγκάθια και μη εδώδιμους καρπούς αλλά με αρωματική φλούδα. Το ονόμαζε “μηδικό μήλο” και ήταν γνωστό από τις βοτανικές εξερευνήσεις του Μεγάλου Αλεξάνδρου.
Η νεραντζιά είναι ένα δέντρο συνδεδεμένο με τo ελληνικό αστικό τοπίο σε πολλές πόλεις .
Λογοτέχνες την έχουν υμνήσει μέσα από τα έργα τους ως σύμβολο ομορφιάς και ανανέωσης, είναι η αναζωογόνηση στις ψυχές των κατοίκων όσο πικροί και αν είναι οι καρποί της.
Στην πόλη της Αθήνας το πρώτο έφερε η βασίλισσα Αμαλία.
Από τότε έχουν φυτευτεί χιλιάδες νερατζιές, και σίγουρα είναι το δέντρο που συναντάμε πιο συχνά από οποιοδήποτε άλλο μέσα στην πόλη αλλά και στα προάστια.
Είναι ένα φυτό πολύ ανθεκτικό τόσο στο ψύχος όσο και στην ξηρασία και τη ζέστη. δε χρειάζονται πολύ πότισμα ούτε και λίπασμα για να αναπτυχθεί.
Το μοναδικό μειονέκτημά τους είναι πως ο καρπός δεν τρώγεται μιας και είναι πολύ πικρός.
Στην Κατοχή όταν οι Γερμανοί έφτασαν στην Ελλάδα, τα περάσαν για πορτοκάλια και όπως ήταν φυσικά η πικρά τους τους απογοήτευσε
ΒΟΤΑΝΙΚΗ ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ
Βασίλειο: Φυτά (Plantae)
Συνομοταξία: Αγγειόσπερμα (Angiosperms)
Κλάδος: Δικοτυλήδονα (Eudicots )
Κλάδος: Ροδίδες (Rosids)
Τάξη: Σαπινδώδη (Sapindales)
Οικογένεια: Ρουτίδες (Rutaceae)
Γένος: Κιτρέα (Citrus)
Είδος: Κ. η νεραντζέα (C. × aurantium)
Διώνυμο
Κιτρέα η νεραντζέα
(C. × aurantium)
Κάρολος Λινναίος (L.)
Είναι υβρίδιο του Citrus maxima (φράπα) και του Citrus reticulata (μανταρίνι)
ΒΟΤΑΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΆ
– Φυτό
Η νερατζια είναι ένα μικρό αειθαλές δέντρο ύψους 2-10 m
Κλαδιά με μακριά, λεπτά, αιχμηρά αγκάθια.
–Άνθη
Τα άνθη είναι λευκά, ενωμένα ανά δύο ή τρία.
Συλλέγονται από τον Νοέμβριο μέχρι τον Δεκέμβριο τα φύλλα, τα άνθη και ο καρπός.
–Καρπός
Ο καρπός της είναι το νεράντζι που μοιάζει με το πορτοκάλι εξωτερικά αλλά η διαφορά του είναι στο ότι έχει πικρή και ξινή γεύση.
Τα άνθη είναι λευκά, ενωμένα ανά δύο ή τρία.
Συλλέγονται από τον Νοέμβριο μέχρι τον Δεκέμβριο τα φύλλα, τα άνθη και ο καρπός.
ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΑ ΟΦΕΛΗ/ΧΗΜΙΚΗ ΣΥΝΘΕΣΗ
Σύσταση:
Το νεράντζι περιέχει βιταμίνη A, B, C, Ασβέστιο, Κάλιο, Μαγνήσιο, Φώσφορο, Νάτριο, Σίδηρο, φλαβονοειδή, Λεμονένιο, Ναριγκίνη και Αουραντιαμαρίνη.
Οι καρποί περιέχουν υδατάνθρακες , οργανικά οξέα ( κιτρικό , μηλικό , σαλικυλικό , γαλλικό ), γλυκοσίδες ( εσπεριδίνη , ισοεσπεριδίνη κ.λπ.), που ανήκουν στην ομάδα ουσιών με δράση της βιταμίνης P.
Η χρήση τους είναι κυρίως στη ζαχαροπλαστική και στην ποτοποιία.
Από τον ανθό της νεραντζιάς λαμβάνεται αιθέριο έλαιο και χρησιμοποιείται στην αρωματοποιία.
*Τα φύλλα, τα κλαδιά, οι νεαροί μίσχοι και οι ανώριμοι καρποί περιέχουν ένα αιθέριο έλαιο ( έλαιο πορτοκαλιού petitgrain ).
Η απόδοση σε αιθέριο έλαιο από φρέσκα άνθη είναι 0,1 – 0,2% , από τη φλούδα των φρούτων – 1,2 – 2% (σε υγρό βάρος). Η σύνθεση του ελαίου περιλαμβάνει καμφένιο , β-πινένιο , διπεντένιο (και λιμονένιο ), L-linalool , D-a-terpineol , nerol , geraniol , sesquiterpenes . Το λάδι από τη φλούδα του φρούτου μοιάζει με λεμόνι στη μυρωδιά , και στη σύνθεση και τις ιδιότητες -πορτοκαλί . Το έλαιο περιέχει α-λιμονένιο (97-98 % ), α-πινένιο, οκιμένιο , μυρσένιο , τερπινεόλη , D-καμφένιο, D-λιναλόλη, νερόλη, φαρνεσόλη , νερολιδόλη και άλλες ενώσεις.
*Το αιθέριο έλαιο από τα άνθη ( έλαιο νερολί ) έχει πολύ ευχάριστη μυρωδιά. Περιέχει εστέρες λιμονενίου, λιναλοόλης και γερανιόλης , καθώς και μεθυλεστέρα του ανθρανιλικού οξέος , που δίνει στο λάδι ένα λεπτό άρωμα.
*Το αιθέριο έλαιο από τη φλούδα των ώριμων φρούτων ( έλαιο πορτοκαλιού ) περιέχει μυρσένιο, λιμονένιο, γ-τερπινένιο , φελλανδρένιο , α- και β-πινένια, καμφένιο και άλλες ουσίες.
*Το αιθέριο έλαιο των ανώριμων καρπών, όπως και το λάδι από φρέσκα άνθη, λαμβάνεται με απόσταξη στον ατμό ή με τη μέθοδο enfleurage (εκχύλιση με λιπαρό λάδι). Το αιθέριο έλαιο από τη φλούδα λαμβάνεται με πίεση χωρίς θέρμανση.
ΙΑΤΡΟΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ
Το δέντρο της νεραντζιάς ή Citrus aurantium έχει σχεδόν τις ίδιες φαρμακευτικές και θεραπευτικές ιδιότητες με της πορτοκα­λιάς.
Τα γλυκά από άνθη νεραντζιάς και από νεράντζι ανοίγουν την όρεξη και καταπολεμούν τη δυσκοιλιότητα
-Φύλλα & άνθη
Τα φύλλα και τα άνθη της σε αφέψημα είναι σπασμολυτικά και χωνευτικά, ηρεμούν τα νεύρα και βοηθούν στην αϋπνία, ανακουφίζουν από στομαχόπονο και βήχα, και κατεβάζουν το σάκχαρο των διαβητικών
Έκτος αυτών που προαναφέραμε το νεράτζι διαθέτει πολλαπλές θεραπευτικές δυνατότητες όπως :
Αντικαρκινικές,
Κατά του άγχους,
Αντί παχυσαρκίας,
Αντιβακτηριδιακές,
Αντιοξειδωτικές,
Παρασιτοκτόνες και αντιδιαβητικές δραστηριότητες.
Τα φύλλα και τα άνθη της νεραντζιάς σε αφέψημα είναι σπασμολυτικά και χωνευτικά, ηρεμούν τα νεύρα, βοηθούν στην αϋπνία, ανακουφίζουν από στομαχόπονο, από το βήχα, και κατεβάζουν το σάκχαρο των διαβητικών.
– Νερολί από τα άνθη
Από τα άνθη της νεραντζιάς παράγετε το νερόλι, ένα αιθέριο έλαιο με αντικαταθλιπτικές, αντισηπτικές, αντισπασμωδικές, αντιγηραντικές, αφροδισιακές και ηρεμιστικές ιδιότητες.
– Ορεκτικά τα άνθη
Τα γλυκά από άνθη νεραντζιάς ανοίγουν την όρεξη και καταπολεμούν τη δυσκοιλιότητα,
–Επιδερμίδα
Επίσης το νερολι είναι ευεργετικό για περιποίηση της επιδερμίδας γιατί βοηθά στον καθαρισμό της, στην ανανέωση των κυττάρων και κάνει για όλα τα είδη ακόμη και ειδικά για τις ευαίσθητες.
Σε κρέμες προσώπου για την πρόληψη της ευαισθησίας των τριχοειδών αγγείων της επιδερμίδας.
– Αντιοξειδωτική το εκχύλισμα λουλουδιών
Πλούσιο σε αντιοξειδωτικά αλλά και σε βιταμίνη C και φλαβόνες είναι το εκχύλισμα από τα άνθη του νεραντζιού. Βοηθάει στη μικροκυκλοφορία του αίματος συμβάλλοντας έτσι στη μειώσει της κυτταρίτιδας.
–Μαλλιά
Μπορεί να χρησιμοποιηθεί στο ξέπλυμα των μαλλιών προσθέτοντας λάμψη και στιλπνότητα και
–Όρεξη , Απώλεια βάρους
Το νεράτζι χρησιμοποιείται στη βοτανοθεραπεία ως διεγερτικό και κατασταλτικό της όρεξης , λόγω του ενεργού συστατικού του, της συνεφρίνης .
Το εκχύλισμα από το νεράντζι (και τον φλοιό νεραντζιού) έχει κυκλοφορήσει στην αγορά ως συμπλήρωμα διατροφής παριστάνοντας πως δρα ως βοήθημα για την απώλεια βάρους και κατασταλτικό της όρεξης
–Δίαιτα
Τόσο το εκχύλισμα όσο και οι απομονωμένες ενώσεις δεν έχουν ανεπιθύμητες ενέργειες στον άνθρωπο σε θεραπευτικές δόσεις και, ως εκ τούτου, μπορούν να χρησιμοποιηθούν με σιγουριά σε διάφορες διαιτητικές συνθέσεις.
ΠΡΟΦΥΛΑΞΕΙΣ
Αντενδείκνυται στην εγκυμοσύνη, ενώ τοξικότητα δεν υπάρχει.
– Έχει δυσμενείς επιδράσεις στην καρδιά.
Λόγω των πιθανών δυσμενών επιδράσεων του C. aurantium στο καρδιαγγειακό σύστημα, η χρήση προϊόντων που περιέχουν C. aurantium έχει αμφισβητηθεί κυρίως λόγω της περιεκτικότητας σε p -synephrine
– Αυξάνει το κίνδυνο υψηλής αρτηριακής πίεσης
Το νερατζι , ιδιαίτερα όταν λαμβάνεται με διεγερτικά όπως η καφεΐνη ή τα βότανα που περιέχουν καφεΐνη, αυξάνει τον κίνδυνο για υψηλή αρτηριακή πίεση, λιποθυμία, καρδιακή προσβολή, εγκεφαλικό και άλλες σοβαρές παρενέργειες.
– Προσοχή όταν γίνεται χρήση για απώλεια βάρους
Υπάρχουν αναφορές ότι το πικρό πορτοκάλι μπορεί να προκαλέσει πονοκεφάλους, συμπεριλαμβανομένης της ημικρανίας και των αθροιστικών πονοκεφάλων, σε μερικούς ανθρώπους.
– Γλαύκωμα μπορεί να το επιδεινώσει
Το νερατζι μπορεί να επιδεινώσει το γλαύκωμα. Καλόν είναι να αποφεύγετε η χρήση του από τους έχοντες αυτή την εάν έχετε αυτήν την πάθηση.
–Διαβήτης :Μπορεί να επηρεάσει τον έλεγχο του σακχάρου
Ορισμένα στοιχεία υποδηλώνουν ότι το νεράτζι μπορεί να επηρεάσει τον έλεγχο του σακχάρου στο αίμα σε ασθενείς με διαβήτη τύπου 2
– Προκαλεί ευαισθησία του σε έκθεση στον ήλιο
Το νεράτζι μπορεί να προκαλέσει ευαισθησία στον ήλιο. Φορέστε αντηλιακό έξω, ειδικά αν έχετε ανοιχτόχρωμο δέρμα
– Καρδιακές παθήσεις : Προσοχή στο συνδυασμό με καφεΐνη
Η χρήση νεραντζιού ειδικά σε συνδυασμό με καφεΐνη ή άλλα διεγερτικά, μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο σοβαρών παρενεργειών σε άτομα με συγκεκριμένο καρδιακό πρόβλημα που ονομάζεται «σύνδρομο μακρού διαστήματος QT»
–Αλληλεπίδραση φάρμακων
Το νεράντζι ενδέχεται να έχει σοβαρές αλληλεπιδράσεις με φάρμακα κατά παρόμοιο τρόπο με το γκρέιπ φρουτ.
Μπορεί να έχει σοβαρές αλληλεπιδράσεις με φάρμακα όπως οι στατίνες (για τη μείωση της χοληστερόλης), οι νιφεδιπίνες (για τη μείωση της αρτηριακής πίεσης), ορισμένα φάρμακα κατά του άγχους, ορισμένα αντιισταμινικά κ.λπ.
ΑΛΛΕΣ ΧΡΗΣΕΙΣ
* Το νεράντζι χρησιμοποιείται ως υποκείμενο για να εμβολιάζονται πάνω του τα γλυκά πορτοκάλια
* Οι καρποί και τα φύλλα γίνονται αφρός και μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως σαπούνι
*Το σκληρό λευκό ή ανοικτό κίτρινο ξύλο του, χρησιμοποιείται στην ξυλουργική και στην Κούβα, κατασκευάζονται ρόπαλα του μπέιζμπολ.
*Η νεραντζιά καλλιεργείται ως καλλωπιστικό δέντρο σε πάρκα και πεζοδρόμια, κυρίως των μεγαλουπόλεων.
*Η χρήση στην μελισσοκομία
Τα άνθη της νεραντζιές προσελκύουν τις μέλισσες με αποτέλεσμα να παράγεται το εξαιρετικό μέλι της νεραντζιές
*Τα γλυκά του κουταλιού Ως γλυκό του κουταλιού το νεράντζι είναι έξοχο σε άρωμα και γεύση και δημοφιλές στην παράδοση πολλών περιοχών της Ελλάδας.
* Νερολί από τα άνθη
Το αιθέριο έλαιο neroli που παράγεται από τα άνθη της νερατζίας- από τα αγαπημένα στην αρωματοθεραπεία , έχει εξαίσιο άρωμα, αλλά είναι πανάκριβο και νοθεύεται ευρύτατα.
Παράγεται με φρέσκα άνθη νεραντζιάς ,ένα ελαφρύ έλαιο βάσης που φυλάγεται σκουρόχρωμο γυάλινο βάζο Κατάλληλα έλαια βάσης είναι το ηλιέλαιο ,αραβοσιτέλαιο κ.α.
Διατηρείται σε δροσερό σημείο, έως και για 3 μήνες. Χρησιμοποιείται ως έλαιο μάλαξης ,σε φυσικά καλλυντικά και κηραλοιφές
ΠΡΟΣΟΧΗ
Η δημοσίευση αυτή έχει πληροφοριακό χαρακτήρα και σε καμιά περίπτωση η αναφορές στις φαρμακευτικές ιδιότητες του φυτού δεν αποτελούν συνταγή

 

 

Ένα σχόλιο στο άρθρο “Νερατζιά – Κιτρέα (βίντεο) – Γράφει ο Σταύρος Π. Καπλάνογλου Γεωπόνος

  1. Στέλιος Κ.καθηγητης.

    - Edit

    Απαντήστε

    Ευχαριστούμε για τις αναρτήσεις σας!
    Τα άρθρα σας,μια όαση αληθινή,μέσα στα τραγικά συμβάντα της τραγικης Ελλαδας,των τραγικων κρατούντων.
    Συνεχίστε ,να μας ενημερώνετε αθόρυβα,ήσυχα κι απλά με τις τεράστιες γνώσεις που αποκομισατε από την επιστήμη σας,επιστήμη που κατέχετε Αριστα!
    Και κάτι απ την τραγική επικαιροτητα!
    Πόσοι Έλληνες είναι κατάλληλοι, στις κατάλληλες θέσεις που κατεχουν;
    Εσείς,ειστε ο κατάλληλος άνθρωπος και κατέχετε επάξια τη θέση που κατέχετε.
    Μακάρι,κάποτε να υπάρξουν άνθρωποι στο χώρο που υπηρετούν, να έχουν την ίδια ζέση και το ίδιο πάθος και την ίδια αγάπη που δείχνετε εσείς.
    Και μας ενημερώνετε και μας προφυλάσσετε με τις οδηγίες σας.
    Συνεχίστε το έργο σας!
    Κάθε άρθρο σας ,ένα βιβλίο γνώσεων.
    Τόσες λεπτομερειες;τέτοια λεπτομερή αναλυση;χαρά στο κουράγιο σας.
    Το πάθος και η αγάπη για τη δουλειά μας, μειώνει τα Πάθη της κοινωνιας.
    Αλλα;υπάρχει πάθος και αγάπη για τη δουλειά μας;
    Μάλλον οχι;
    Ίσως κάποτε με τις νέες γενιές, τα Πάθη της κοινωνίας ,να ντραπουν και ν αφανιστουν.

Σχολιάστε

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.