Μελίτη, η αρχαία Ιωνική πόλη της της Μικράς Ασίας – Του Σταύρου Καπλάνογλου



Του Σταύρου Π. Καπλάνογλου:

Μιλώντας για το Πανιώνιον αναφερθήκαμε σε πόλεις που ειχαν την ευθύνη συγκέντρωσης των Προβούλων της Ιωνικής Δωδεκάπολης και της διοργάνωσης των Πανιωνίων αθλητικών αγώνων και άλλων παράλληλων εκδηλώσεων

Εν αρχή η ευθύνη αυτή άνηκε στην Ιωνική Καρικής προελεύσεως πόλη Μελιά η Μελίτη η ευθύνη αυτή μεταφέρθηκε στην πόλη Πριήνη επίσης μέλος της Ιωνικής Δωδεκάπολης που μετά το τέλος της 7ης εκατονταετιας π.Χ. ανέλαβε την ευθύνη και την κράτησε μέχρι που αγώνες αυτοί ατόνησαν μια και η Μελίτη συγκρούσθηκε εκείνο τον αιώνα με άλλες Ιωνικές πόλεις και καταστράφηκε.

ΤΙ ΗΤΑΝ
Η Μελία ή η Μελίτη ήταν μια αρχαία Καρική πόλη αλλά για άλλους η Μελία, ήταν γνωστή και ως Karion, ήταν μια μια αρχαία Ιωνική πόλη της της Μ.Ασίας.Όχι μόνον για την προέλευση της πόλης αλλά και για την θέση που βρισκόταν υπάρχει διχογνωμία .

Στις 2 θέσεις που σήμερα θεωρούνται ότι βρισκόταν η πόλη αυτή Υπάρχουν ερείπια, τα οποία, όμως, δεν μπορούν να προσδιορίσουν αν η Μελία ήταν αρχικά, Ιωνική ή Καρική πόλη.

.Ο Εκαταίος της Μιλήτου* την αποκαλεί Μέλια «Πόλις» στην Καρία.
*Ο Εκαταίος ο Μιλήσιος, γεννήθηκε στη Μίλητο ανάμεσα στο 560 π.Χ. και το 550 π.Χ., και πέθανε μάλλον πριν από το 480 π.Χ. Μαζί με το Διονύσιο το Μιλήσιο ήταν ιστοριογράφοι κατά την περίοδο της ξε’ (65ης) Ολυμπιάδας

Σύμφωνα με άλλες πληροφορίες η πόλη προϋπήρχε των Ιώνων όντας πόλη της Αρχαίας Καρίας που ήταν μια περιοχή στην Νοτιοδυτική Μ.Ασίας και την κατοικούσαν οι Κάρες που κατά την άποψη πολλών συγγραφέων συνταυτιζόταν με την προελληνική φυλή των Λελέγων
Ενδεχόμενα Ιδρύθηκε σύμφωνα με το “Marmor Parium “, (IG XII 5, 444) το 1086/5 Π.Χ.

Όπως αναφέρεται στο “Marmor Parium “, ή στη νεοελληνική Χρονικό της Πάρου είναι αρχαίο Ελληνικό επιγραφικό κείμενο που βρέθηκε σε μια επιτύμβια στήλη, καλούμενη και “οξώνιον μάρμαρον” και εξιστορεί γεγονότα και χρονολογίες, του ελλαδικού χώρου, από το 1581 π.Χ. μέχρι το 264 π.Χ.. Ονομάστηκε έτσι επειδή βρέθηκε στην Πάρο.

Καταστράφηκε για πρώτη φορά μεταξύ 663 και 657 Π.Χ.,
Αποδείχθηκε η Μέλια εντάχθηκε στην Ιωνική Δωδεκάπολη και συγχρόνως ανέλαβε την ευθύνη να διοργανώνει τις συναντήσεις στο Πανιώνιο αλλά και τις γιορτές που γινόταν εκεί προς τιμήν του Ποσειδώνα του Ελικώνιου

ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΟΤΑΝ
Μέχρι το 2004 πίστευαν ότι Μέλια βρισκόταν στην θέση Kale Tepe νότια του λόφου του Προφήτη Ηλία του Τσαγγλή, της θέσης δηλαδή που βρέθηκε το βουλευτήριο του Πανιωνίου.
Αυτά πίστευαν οι Gerhard Kleiner , ο Peter Hommel και ο Wolfgang Müller-Wiener στο δηλαδή του Kale Tepe κοντά στο Güzelçamlı βόρεια του όρου της Μυκάλης.

Υπάρχει εδώ και λίγα χρόνια από το 2004 και δεύτερη άποψη για την θέση τη Μελίας μετά από έρευνες του Γερμανού Locman και είναι η θέση Catallar Tepe που βρίσκεται σε υψόμετρο 650 μέτρων.

ΤΟ ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΟ ΟΝΟΜΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ
Τα δυο ονόματα που έγιναν γνωστά για αυτή την πόλη είναι Μέλια και Μελίτης και σύμφωνα με το Βιτρούβιο το δεύτερο είναι μετάλλαξη της Μέλια

Για την περίοδο 750-550 π.Χ. ήταν γνωστή ως Μέλια και Μελίτης
Για την περίοδο την Ελληνιστική και Ρωμαϊκή εποχη 330 π.Χ.-30 π.Χ.ήταν γνωστή ως Μελί , Karion ,Κάρυα
Στην θέση αυτή, άγνωστο πότε,μετά από αρκετό καιρό θα εμφανισθεί ο μικρός Ελληνικός οικισμός το Τσαγγλή ή Rumcamli που μετά το το 1924 το Guzecamli

Για τον οικισμό της μεταχριστιανικής εποχής θα μιλήσουμε στην επόμενη δημοσίευση.

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ
Σύμφωνα με τον Βιτρούβιο ( Vitruvius, ) που έζησε τον 1ο αιώνα π.Χ .ανήκε στις αρχικές 13 πόλεις που ίδρυσαν οι Ίωνες , ο οποίος αργότερα αποτέλεσαν την Ιωνική ομοσπονδία

Τους θεωρεί Ίωνες κρατώντας μια επιφύλαξη. Υποθέτει ότι οι πρόγονοι των κατοίκων της πόλης, ενδεχόμενα να ειχαν τις ρίζες τους ,στους Κάρες, αυτή η άποψη έχει μεταφερθεί σε ιστορικά κείμενα από τον Στέφανο Βυζάντιο ο οποίος έζησε τον 5ο αιώνα π.Χ.και είχε μελετήσει τα κείμενα του Βιτρούβιου.

Ποιοι ήταν οι Κήρες
Παρόλο που οι Κάρες αναφέρονται συχνά στην αρχαία λογοτεχνία, τα περισσότερα πράγματα γι ‘αυτά παρέμεναν ένα μυστήριο. . Οι Κάρες χαρακτηρίζονταν ως κάτι εκτός από τους Ινδοευρωπαίους.
Αυτό που γνωρίζουμε τώρα είναι ότι η Καριανή γλώσσα ανήκε στην ομάδα των Ινδοευρωπαϊκών Ανατολικών γλωσσών Luwic μαζί με το Lycian

Ωστόσο, οι περισσότεροι αρχαίοι συγγραφείς τοποθετούσαν τους Κάρες αρχικά στις προ-ελληνικές φυλές .μάλιστα τους θεωρούσαν σαν υποχείρια του βασιλιά Μίνωα, και τους συνταύτιζαν με τους Λέλεγες, (Οι Κάρες συχνά συνδέονταν με Έλληνες συγγραφείς με τους Λέλεγες , αλλά η ακριβής φύση της σχέσης μεταξύ των Κάρων και των Λέλεγες παραμένει μυστηριώδης. Οι δύο ομάδες φαίνεται να ήταν ξεχωριστές, αλλά αργότερα αναμείχθηκαν )

Σήμερα πιστευτέ ότι οι “Κάρες” έχουν Αιγαιακή προέλευση που εγκαταστάθηκαν στη νοτιοδυτική Μ.Ασία κατά τη δεύτερη χιλιετία π.Χ.

Ως προς το θρησκευτικό τους πιστεύω , λάτρευαν σαν υπέρτατο θεό τους, τον αποκαλούμενο «τον Καριανό Δία» , την θεά Εκάτη , που ήταν ο προστάτης των μονοπατιών και των σταυροδρόμων. Αφροδίτη Αθηνά και τον Ενδυμίωνα.τον εραστή της Σελήνης που έκανε 50 παιδιά.

Ως το χώρο που ήταν εγκατεστημένοι στις Κυκλάδες, Δωδεκάνησα και τα απέναντι Νότια δυτικά παράλια.

Κατά τον Αθηναϊκό καθαρισμό της Δήλου , όλοι οι τάφοι ανοίχθηκαν και διαπιστώθηκε ότι περισσότεροι από τους μισούς νεκρούς ήταν οι Κάρες

Μιλούν ιστορικοί για τους Κάρες
Στην ιστορία πρώτη φορά κάνει αναφορά ο Όμηρος όταν μιλά σχετικά με τη χρυσή πανοπλία ή τα στολίδια του Καραϊνού αρχηγού Νάστες συμμάχου των Τρώων δείχνοντας και τι οικονομικό τους επίπεδο.
Ο Πλούταρχος αναφέρει ότι οι Κάρες αναφέρονται από τους Πέρσες ως « στρόφιγγες », λόγω των φορμών που φέρουν στα κράνη τους. .
Ο Ηρόδοτος,έχοντας καταγωγή από την πλευρά από του Κάρες γράφει ότι κατοικούσαν στα νησιά του Αιγαίου. Δεν πλήρωναν κανένα φόρο στους Κρήτες του Μίνωα, αλλά συμμετείχαν με πλοία και ναυτικούς όταν χρειάζονταν στις εκστρατείες του Μίνωα, όπου έγιναν γνωστοί ως δυναμικοί μισθοφόροι, στην πραγματικότητα το όνομα «Κάρες» έγινε σχεδόν συνώνυμο με την λέξη “μισθοφόρος” .

Ο Θουκυδίδης , ήταν κυρίως οι Κάρες που εγκαταστάθηκαν στις Κυκλάδες πριν από τους Μινωίτες.

Κάρες ήταν οι..
Πολλοί διάσημοι Έλληνες ήταν στην πραγματικότητα καταγωγής Καρίας;

ο Ηρόδοτος
Ο «πατέρας της ιστορίας», ο Ηρόδοτος ήταν ο μισός Καριανός από την πλευρά του πατέρα του, ο οποίος ονομάστηκε Λύξες ή Λύκσε στον ιθαγενή Καριανό.

Ο Κλήμπολος ο Φιλόσοφος,
Ο Κλήμπολος ο Φιλόσοφος, ένας από τους επτά σοφούς της Ελλάδας, ήταν ένας Κάριαν από την πόλη της Λίνδου, ο οποίος έχει αποδώσει ένα από τα σοφότερα και πιο κλασικά λόγια ποτέ “Το μετριοπάθεια είναι το καλύτερο πράγμα”. μια φράση που έγινε εμπορικό σήμα του ελληνικού πολιτισμού.

Ο Θαλής ο Μιλήσιος
Ο Θαλής ο Μιλήσιος ένας από τους μεγαλύτερους φιλόσοφους και από πολλούς με τίτλο “πατέρας της επιστήμης”,

Ο Μαύσωλος
Ο Μαύσωλος ήταν σατράπης της Καρίας από το 377 π.Χ. μέχρι το θάνατο του το 353 π.Χ

Ο Μαύσωλος είναι γνωστός από τον τάφο που έχτισε γι’ αυτόν η Αρτεμισία, ένα από τα επτά θαύματα του Αρχαίου κόσμου, το Μαυσωλείο της Αλικαρνασσού.

Ο Κροίσος
Ο πλουσιότερος άνθρωπος στην ιστορία της ανθρωπότητας και ο βασιλιάς της Λυδίας, Κροίσος, ήταν ο μισός Καριανός.

Οι πρώτοι Ίωνες που εγκαταστάθηκαν στην Καρία δεν έφεραν μαζί τους τις γυναίκες, αλλά παντρεύτηκαν με τις τοπικές γυναίκες Carian. Αυτό σημαίνει ότι οι πληθυσμοί της ακτής της Καρίας αρχικά αναμειγνύονται και τα μεταγενέστερα κύματα των Ελλήνων πρέπει να προκάλεσαν έναν πρώιμο εξελληνισμό των πληθυσμών της Καρίας, χωρίς ωστόσο να σβήσουν τη γλώσσα και την ταυτότητα.

Η άλλη άποψη για την Μέλια
Αντίθετα με αυτήν την άποψη, έρχεται ο ιστορικός του 4ου αιώνα π. Χ. Θεόπομπος υπαινίσσεται ότι η Μέλια ήταν μια Ιωνική πόλη ή τουλάχιστον, μια πόλη που ιδρύθηκε από ανθρώπους που καταγόταν από την Κολοφώνα.

Αφήνει δε ο Θεόπομπος να εννοειθει ότι κατά τον μύθο το όνομα Μέλια της πόλης προήλθε από το όνομα της κόρης του προφήτη Μόψου της Κολοφώνα Μέλια,ο οποίος λίγο μετά την λήξη του Τρωικού πολέμου υπήρξε αντίπαλος στις προφητείες του Κάλχα του μάντη των Αχαιών με πολύ καλλίτερες αποδόσεις στις προφητείες.
Δεν είναι βέβαιον ότι η Μέλια ήταν αποικία του Κολοφώνα,, φαίνεται όμως να υπήρχε μια μορφή σύνδεσης μεταξύ των δυο πόλεων.

Η Κολοφώνα συμπολεμήσει με την Μέλια, κατά τον πόλεμο και ως αποτέλεσμα υπήρξε η εκχώρηση εδαφών στη συμφωνία ειρήνης.
Επιπρόσθετα, η Κολοφώνα φαίνεται να είχε εδαφικά ενδιαφέροντα στην ευρύτερη περιοχή.

Πέρα από την Κολοφώνα και η Μίλητος συμπολεμήσει με την Μέλια, ενώ η Ροδιακή επιγραφή διαιτησίας αναφέρει ότι η Πριήνη κάποτε συμμάχησε με τη Μέλια, σε μια πρότερη διαμάχη ενάντια στους κατοίκους μιας πόλης με το όνομα Βατιενέτης.

Δεδομένου ότι η Μέλη είχε στενό δεσμό με πόλεις της μετέπειτα Ιωνικής συμμαχίας, τόσο μέσω στρατιωτικών συμμάχων όσο και μυθικών χρόνων, κατά τον 6ο αιώνα.

ΜΕΛΙΑΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ
Η Μέλια κάποια στιγμή συγκρούσθηκε με τις άλλες πόλεις των Ιώνων και ξέσπασε ο Μελιακ;oς λεγόμενος πόλεμος οι άλλες πόλεις συνασπισμένες που εποφθαλμιούσαν τις μεγαλεις εκτάσεις του. νίκησαν την Μέλια και την κατέστρεψαν. Την δε διοργάνωση των Πανιώνιων ανέλαβε από την εποχή εκείνη η Πριήνη
Είναι αδιευκρίνιστοι οι λόγοι της σύγκρουσης.

Άλλοι μιλούσαν για ζήλεια για την θέση που είχε η Μέλια μέσα στο Κοινό των Ιώνων όντας κιόλας η συντονίστρια των Πανιώνιων
Άλλη μιλούν για το φθόνο των άλλων πόλεων μια και οι εκτάσεις που κατείχε η Μέλια

ΠΟΙΑ ΕΚΤΑΣΗ ΚΑΤΕΛΑΜΒΑΝΕ ΣΤΟ ΠΡΩΤΟ ΣΤΑΔΙΟ
.Οι χερσαίες εκτάσεις της αρχαίας Μελίας, εκτείνονταν από το ακρωτήριο Trogilion (σήμερα Dip Burnu ) στα δυτικά της Mykale (τώρα Dilek Dağları ) έως την Phygela (σήμερα Κustur )βόρεια του Κουσάντασι

Οι εκτάσεις αυτές μετά την ήττα της Μελίας μοιράσθηκαν μεταξύ των νικητών Εφέσου , Μιλήτου , Σάμου και Πριήνης

ΤΙ ΒΡΕΘΗΚΕ ΣΤΟ KALE TEPE
Τα ερείπια στο Kale Tepe κοντά στο Güzelçamlı είναι ένας χαρακτηριστικός τοίχος από τον 7ο αιώνα Carian. π.Χ. Χωρίς εσωτερική ανάπτυξη. Τέτοια κάστρα είναι χαρακτηριστικά στην ευρύτερη περιοχή οικισμών από Κάρες. Στο δακτυλιοειδές τοίχο στο Güzelçamlı προφανώς το Καριανό φρουρίου , έτσι ώστε να αναγνωρίσει το φρούριο της Καρίας, το οποίο αναφέρεται σε μια επιγραφή από την Πριήνη όχι λιγότερο από 18 φορές
Αυτή η άποψη είχε ήδη εκπροσωπήσει την παλαιότερη έρευνα ( Theodor Wiegand , Ulrich von Wilamowitz-Moellendorff , Friedrich Hiller του Gaertringen ). Είναι ιδιαίτερα σημαντικό ότι η επιγραφή ξεχωρίζει σαφώς μεταξύ της Μελίας και του Φαρουρίου Καρύων . Η Μελία δεν είναι με κανέναν τρόπο πανομοιότυπη με το Καριανό φρουρίου .

Τα λείψανα που ανακαλύφθηκαν στο χώρο της Μελίας, που τώρα ονομάζεται Kale tepe, αναδεικνύουν αυτή την ανακατασκευή του άκρου της Mελίας και μεταγενέστερη μετατροπή σε φρούριο . Ο κυκλικός τοίχος γύρω από την κορυφή του λόφου και τα δύο σπίτια που ανασκάφτηκαν μέσα στον τοίχο ανήκουν στον έβδομο αιώνα π.Χ., Η νεκρόπολη στον πυθμένα του λόφου περιέχει παλαιότερα ερείπια, αλλά δεν είχε χρησιμοποιηθεί πλέον τον 7ο αιώνα π.Χ. πρέπει να ανήκε σε έναν προγενέστερο οικισμό, πιθανώς τη Μέλια. Σε αυτή τη νεκρόπολη εντοπίστηκαν θραύσματα πρωτογεωμετρικής και γεωμετρικής κεραμικής, συμπεριλαμβανομένης της ύστερης γεωμετρικής κεραμικής. τα αργά γεωμετρικά τεμάχια δείχνουν ότι η νεκρόπολη συνέχισε να χρησιμοποιείται μέχρι το c. 700 π.Χ. ή λίγο αργότερα Σε αυτό το σημείο η νεκρόπολη έπαψε να χρησιμοποιείται και αυτό, όπως νομίζει, σηματοδοτεί το τέλος της Μελίας.

ΤΙ ΒΡΕΘΗΚΕ ΤΟ 2004 ΣΤΟ CATALLAR TEPE
Μετά τις έρευνες του Γερμανού Locman η θέση αυτή αμφισβητήθηκε και και θεωρήθηκε ότι η Μέλια βρίσκεται σε μεγαλύτερο υψόμετρο στο ενδιάμεσο της απόστασης Τσαγγλή- Πριήνη όπου βρέθηκε και μεγάλος ναός στην θέση

Αλλά από το 2004 ότι βρίσκεται στο κέντρο του Mykale στο νοτιοδυτικό τμήμα του Çatallar Tepe (“Gabelberg”) σε υψόμετρο περίπου 800 μ.

Ανακαλύφθηκε ένας οχυρωμένος οικισμός στην κορυφή του λόφου, ο οποίος μπορεί να διεκδικηθεί για πολύ καλύτερους λόγους για τη Melia.

Οι ανασκαφές το 2008 από τον Hans Lohmann και το προσωπικό του από το Πανεπιστήμιο του Bochum έδειξαν ότι ο κάποτε πυκνοκατοικημένος οικισμός γύρω στο 640 π.Χ.
Ιδρύθηκε το τελευταίο τέταρτο του 7ου αιώνα π.Χ.
Οχυρωμένο και περίπου στην περίοδο 600/590 π.Χ. Καταστράφηκε και εγκαταλείφθηκε.
Στα ερείπια του κατεστραμμένου οικισμού χτίστηκε γύρω στο 560 π.Χ.
Ένας πρώτος Ιόνιος ναός στον οποίο πιθανότατα το Πανιώνιο μαρτυρείται από τον Ηρόδοτο είναι αναγνωρίσιμος

ΠΟΣΕΙΔΩΝ Ο ΕΛΙΚΩΝΕΙΟΣ
Στο Πανιώνιο υπήρχε σημαντικό ιερό αφιερωμένο στον Ελικώνιο Ποσειδώνα προς τιμήν του οποίου διοργανώνονταν γιορτές από τους Ίωνες, τα Πανιώνια. για το οποίο μιλήσαμε ήδη

Ο ΔΙΑΣ ΚΑΙ Η ΣΠΗΛΙΑ ΤΟΥ ( Zeus Mağarası )
Βεβαίως έχοντας πίστη στο Δωδεκάθεο όπως και όλοι οι Έλληνες δεν θα μπορούσε να λείπει η πίστη και στον Δια του «Πατέρα των θεών και των ανθρώπων», που κυβερνούσε τους Θεούς του Ολύμπου.
Έτσι ένα πανέμορφο σπήλαιο που βρίσκεται νότια από το Πανιωνιον σε πολύ μικρή απόσταση,δυτικά της πόλης Τσαγγλή (Güzelçamlı) ,. και.δυτικά της εισόδου του εθνικού πάρκου στη χερσόνησο της Μυκάλης είναι αφιερωμένο σε αυτόν και λέγεται από την αρχαιότητα

”Σπήλαιο του Δία”

Έχει βάθος 10-15 μ. και μήκος 20 μ.
Το γαλαζο-πράσινο ανθρακούχο μεταλλικό νερό της σπηλιάς είναι ένα υφάλμυρο .

Υπάρχουν πολλές ιστορίες για το όνομα του Σπηλαίου του Δία.
1η: Όταν ο Δίας, ο θεός της βροντής, εξόργισε τον αδελφό του, τον θεό των θαλασσών, τον Ποσειδώνα, κατέφυγε σ ‘αυτή τη σπηλιά για να γλυτώσει από την οργή του Ποσειδώνα, που εκδηλωνόταν με πολύ υψηλά κύματα και άλλες επικίνδυνες καταστάσεις .

2η: Όταν οι βασιλιάδες συναντιόταν στην περιοχή επ’ευκαιρία των συναντήσεων του Κοινού των Ιώνων οι βασίλισσες κολυμπούσαν σε αυτό το σπήλαιο. Λέγεται ότι εκείνες και εκείνοι που έμπαιναν στο σπήλαιο μπορούσαν να δουν την αντανάκλαση του προσώπου του Δία όταν κοιτάξουν προσεκτικά

Το σπήλαιο είναι επισκέψιμο και πολλοί όταν βοηθούν οι συνθήκες κολυμπούν σε αυτό.

Σχολιάστε

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.