Αλησμόνητες Πατρίδες: Η πόλη Αιγιρόεσσα – Του Σταύρου Καπλάνογλου



Του Σταύρου Π.Καπλάνογλου:

ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Δημοσιεύσαμε τις πληροφορίες που συλλέξαμε για αρκετές (Πάνω από 100 ) για τις Αλησμόνητες πατρίδες της Μ Ασίας που ξεκινούσαν από την περιοχή της αρχαίας Παφλαγονίας (περιοχή Σαφραμπόλης ) που .βρίσκεται στο κέντρο περίπου του βορεινή τμήματος και φθάσαμε μέχρι στιγμής κοντά στην Σμύρνη περιγράφοντας τις περισσότερες πόλεις της Δωδεκάπολης των Αιολέων που είχαν δημιουργηθεί στην Νότια πλευρά της Αιολίδας της Δυτικής πλευράς της Μ.Ασίας Μια και για τις αντίστοιχες της Βορεινής πλευράς που ήταν Γάργαρα, Άσσος, Άνταδρος, Κεβρήν, Σκήψις, Νεάνδρεια και Πιτύεια είχαμε δώσει πληροφορίες νωρίτερα για αρκετές..

Έτσι είδατε από αυτές .Κυριότερες πόλεις της Αιολίδας ήταν δώδεκα εξ ου και «Αιολίδα η Δωδεκάπολη» οι: Αιγές, η Αιγιρόεσσα, το Γρύνειον, η Κίλλα, η Κύμη, η Λάρισα η Αιολίς, η Μύρινα, το Νέο Τείχος, το Νότιο, η Πιτάνη, η Σμύρνη και η Τήμνος και που όλες συνασπίστηκαν και δημιούργησαν Ομοσπονδία
Στην περιοχή αυτή υπάρχει στοιχεία και για ύπαρξη και άλλων πόλεων όπως η Βοιόνε.

Από τις παραπάνω πόλεις νωρίς η Σμύρνη αποσπάσθηκε από τους Ίωνες και αυτή με τις άλλες Ιωνικές πόλεις απετέλεσαν αντίστοιχα την Ιωνική Ομοσπονδία .Για την Σμύρνη ετοιμάζουμε ειδικό αφιέρωμα …. και απέμειναν οι πόλεις η Αίγιροεσσά ,η Κίλλα, η Βοιόνε και το Νότιον.

Ορισμένα στοιχεία έχουμε βρει και τα παραθέτουμε σήμερα για την πόλη που βλέπετε στην επικεφαλίδα την Αιγιρόεσσα ,δυστυχώς τα στοιχεία είναι ελλείπει κυρίως σε ότι αφορά την παρουσία των Ελλήνων κατά την Οθωμανική περίοδο και μέχρι το τέλος της παρουσία των Ελληνορθόδοξων κατοίκων της μια και εμφανίζεται μετά την αποχώρηση τους σαν Kemalpasa ,έχοντας κρατήσει πριν από αυτή την περίοδο κατά την Τουρκοκρατία το όνομα Nif που είναι εκτουρκισμενο το Βυζαντινό όνομα Νυμφαίον

Έτσι αργότερα αν έχουμε οποιαδήποτε πληροφόρηση θα δώσουμε συμπληρωματικά στοιχεία.Απομένουν η Βοιόνε, η Κίλλα και το Νότιον για τις οποίες τα στοιχεία είναι ελάχιστα και συνεχίζουμε την έρευνα

ΑΙΓΙΡΟΕΣΣΑ
Βρισκόταν σε απόσταση 30 περίπου χιλιομέτρων Ανατολικά της Σμύρνης στην θέση που βρίσκεται σήμερα η πόλη Kemalpasa στον αυτοκινητόδρομο που ενώνει την Σμύρνη με την Έγκυρα το Βυζαντινοί Νυμφαίον

ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΟΤΑΝ
Η πληροφορίες που υπαρχουν τοποθετούν την Αιγιρόεσσα, Ανατολικά της Σμύρνης σε απόσταση περίπου 30 χιλιομέτρων
Υπάρχει η μια πληροφορία από τις αρχές του 19ου αιώνα που την τοποθετει στην θέση που βρίσκεται σήμερα στην πόλη Kemalpasa και μια πρόσφατη από την δεκαετία του 1950 που την τοποθετει στην περιοχή Βelkahve που βρίσκεται πιο κοντά στην Σμύρνη λίγα χιλιόμετρα πριν από την πόλη Kemalpasa μια περιοχή που έγινε πιο γνώση όπου τελευταία από την κατασκευή ενός τούνελ στον αυτοκινητόδρομο Σμύρνης -Αγκύρας μήκους 1,5 χλμ.

ΕΛΛΗΝΕΣ ΤΟΥ 1922
Το Νυμφαίον (Nif) ήταν ένα από τα κέντρα που ήταν πυκνοκατοικημένα από Έλληνες της Μικράς Ασίας μέχρι το πρώτο τέταρτο του 20ου αιώνα, πριν από την ανταλλαγή Ελληνικών και Τουρκικών (Μουσουλμανικών) πληθυσμών .κατα μια Τούρκικη πηγή χωρίς να δίνει άλλες πληροφορίες
Στο Νυμφαίο (Nif) υπήρχαν 2.500 Έλληνες και 2.000 Τούρκοι που μιλούσαν Ελληνικά με με καταγωγή κυρίως από τα νησιά του Αιγαίου.
Τα στοιχεία αυτά τα δίνει ένας ερευνητής ονόματι Σωτηριάδης (Πιθανόν Επαμεινώνδας Σωτηριάδης νομικός σύμβουλος της αρμοστείας Σμύρνης )
σε ένα στατιστικό πίνακα που έκανε για την πόλη της Σμύρνης και τα περίχωρα.
.Μια άλλη ανεπιβεβαίωτη πληροφορία μιλά ότι οι Ελληνορθόδοξοι ανερχόταν σε 300 άτομα το 1922
Δυστυχώς μέχρι στιγμής άλλες πληροφορίες για τον Ελληνικό πληθυσμό δεν έχουμε βρει.

ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΑ ΤΑ ΟΝΟΜΑΤΑ
Για την εποχη των Αιολέων η πόλη λεγόταν Αιγιρόεσσα ή Αϊγεροούσα΄ή
Αϊγερος ή Αγιεύρα
Την εποχη των Βυζαντινών και μέχρι την κατάληψη από τους Οθωμανούς λεγόταν
Νυμφαίο ή Νυμφεών
Την εποχη των Οθωμανών και μέχρι την Μικρασιατική καταστροφή λεγόταν
Νιφ από τους Οθωμανούς και Νυμφαίο από τους Έλληνες
Μετά την καταστροφή ονομάσθηκε Kemalpasa

ΑΡΧΑΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ
Η περιοχή του Βυζαντινού Νυμφαίου η σημερινού Kemalpasa από ότι φαίνεται κατοικούντο από τον 2ο αιώνα π.Χ και πριν από την άφιξη των Αιολέων που ίδρυσαν την Αιγιρόεσσα
Υπάρχουν 2 ανάγλυφα που είναι χαραγμένα πάνω σε βράχους γνωστά με τα ονόματα Karabel a και Karabel b στο νότιο τμήμα που έχουν χαραχθεί από τους Χεταίους και αναφέρονται στους βασιλείς της Χετταιικής αυτοκρατορίας , Tarkasnawa, Mira,και πιθανόν Kupanta ήKuruntiya (το τελευταιο όνομα είναι δυσανάγνωστο ) Πατέρα ,γιο και παππού .
Μέχρι τον 19ο αιώνα οι Χετταίοι ήταν άγνωστοι. Μόνο από μερικές αναφορές στην Παλαιά Διαθήκη τους γνωρίζαμε. Ακόμα και οι αρχαίοι Έλληνες τους είχαν ήδη ξεχάσει, αφού δεν τους ανέφεραν ούτε στα αρχαία κείμενα. Τα ερείπια του πολιτισμού τους νομιζόταν ότι ήταν Αιγυπτιακής προέλευσης.

Ο Ηρόδοτος, ((Ἡρόδοτος, Αλικαρνασσός 484 π.Χ. – Θούριοι 425 π.Χ.)ο μόνος που αναφέρει κάτι, υποθέτει ότι το ανάγλυφο της Karabel απεικονίζει τον Αιγύπτιο Φαραώ Σέσοστρι. Σήμερα ξέρουν ότι η απεικόνιση αυτή παριστάνει τον Ταρκασνάβα, βασιλιά του κράτους Μίρα στο βασίλειο των Χετταίων.
Το Αον ανάγλυφο Καραμπέλ που απεικονίζει έναν Χετταίο πολεμιστή ήταν μέχρι πρόσφατα το μόνο ίχνος αυτού του πολιτισμού που ανακαλύφθηκε στη δυτική Μικρά Ασία.
Το ανάγλυφο είναι πλάτους 1,5 περίπου μέτρων και ύψους 2,5 μέτρων και βρίσκεται σε ένα πέρασμα ανάμεσα σε δύο βουνά στο δρόμο νότια προς το Torbalı σε απόσταση έξι χιλιομέτρων από το κέντρο

Κεμαλπάσα (Νυμφαιον)
Χρονολογείται στο δεύτερο μισό του 13ου αιώνα π.Χ. κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Tudhaliya IV .
Μια αρσενική φιγούρα που απεικονίζει στέκεται με ένα τόξο στο δεξί του χέρι και ένα δόρυ στην αριστερή του που φορά ένα χιτώνα και ένα κώνο σχήμα καπέλο χαρακτηρίζεται ως Tarkasnawa, βασιλιά της Mira, σύμφωνα με μια πρόσφατη ανάγνωση από τον David Hawkins, .το 1998
Διαβάζει την επιγραφή τριών γραμμών ως εξής:
Tarkasnawa, βασιλιάς της Mira (γη).
[Γιος του] Αλαντάλι, βασιλιά της Μήρας.
Εγγονός του …, βασιλιά της Μήρας
Το ανάγλυφο ονομάζεται “Eti Baba” ( ο πατέρας του Χετταίου )
Το Βο ανάγλυφο το Karabel b εμφάνιζε επίσης μια στάσιμη αρσενική φιγούρα με ένα δόρυ στο εκτεταμένο αριστερό του χέρι και ίσως ένα τόξο στον δεξιό ώμο. Η φθαρμένη επιγραφή στο ανάγλυφο ήταν δυσανάγνωστη εκτός από τον πρώτο χαρακτήρα που ήταν πιθανώς «βασιλιάς».

ΑΙΟΛΙΚΗ ΠΟΛΗ
Την αναφέρει ο Στράβων σαν μέλος της Δωδεκάπολης
Από τα ερείπια που είδε το 1825 ο Prokesch von Osten, πραγματοποιήθηκαν ανασκαφές στο χωριό Νif (Kemalpasa) στα ανατολικά της Σμύρνης, όπου και εντοπίστηκαν την αρχαία ελληνική Αιγιρόεσσα.
Ο ερευνητής Stein (1883) πρότεινε την συνταύτιση της Αιγιρόεσσας με την βορειότερη Ελαία, επειδή ο Ηρόδοτος δεν την αναφέρει στις Aιολικές πολιτείες.
Η ύπαρξη όμως των νομισμάτων της Ελαίας, ακυρώνει τον ισχυρισμό αυτό
. Ο ερευνητής Cook (1958 -9) ισχυρίζεται ότι η αρχαία Ελληνική πόλη βρισκόταν στην περιοχή Belkahve της επαρχίας Σμύρνης που βρίσκεται λίγα χιλιόμετρα πριν την Kemalpasa.

ΒΑΣΙΛΕΙΟΝ ΤΗΣ ΛΥΔΙΑΣ
Υπάρχουν επίσης πολυάριθμοι τύμβοι με λυδικό ύφος στην περιοχή. Που πιστοποιούν την παρουσία του βασιλείου της Λυδίας στην περιοχή

ΡΩΜΑΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑ
Η μόνη ένδειξη της παρουσίας των Ρωμαίων στην περιοχή είναι μια Ρωμαϊκή γέφυρα που περνά πάνω από τον παραπόταμο του Ερμού ποταμού τον Νυμφαίο και εξυπηρετούσε την πόλη .
Η περιοχή υπήρξε η σκηνή πολλών οικισμών στην αρχαιότητα, λόγω της θέσεως της.

ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΙΣΤΟΡΙΑ
Το όνομα της πόλης στην κλασική και μεσαιωνική εποχή ήταν το Νυμφαίο ( Νυμφεών ). Αναδείχθηκε σε εξέχουσα θέση κατά τους ύστερους Βυζαντινούς χρόνους, όταν έγινε το αγαπημένο χειμερινό κατάλυμα των αυτοκρατόρων της Νίκαιας κατά τον 13ο αιώνα. Ένα ανάκτορο, των οποίων καλά διατηρημένα λείψανα εξακολουθούν να υπάρχουν, χτίστηκε εκεί από τον Ιωάννη Δούκα Βατάτζη .
Η ένωση με το δικαστήριο της Νίκαιας έκανε το Νυμφαίο κέντρο αυτοκρατορικής πολιτικής:στην πόλη υπήρχε αρχιεπισκοπή, όπου ο Ιωάννης ΙΙΙ πέρασε τους τελευταίους μήνες και στέφθηκαν τόσο ο Θεόδωρος Β ‘Λάσκαρης όσο και ο Μιχαήλ Η Παλαιολόγος .

Οι δύο σημαντικές Συνθήκες του 13ου αιώνα το 1214 και 1261, οι οποίες και οι δύο αναφέρονται ως Συνθήκη του Νυμφαίου, ολοκληρώθηκαν εκεί με τα ιταλικά κράτη . Ο τελευταίος έπρεπε να έχει σημαντικό αντίκτυπο στο μέλλον της περιοχής, μεταφέροντας ουσιαστικά τη Σμύρνη στη Δημοκρατία της Γένοβας
Το Νυμφαίο, πιο συγκεκριμένα η Μονή του Σωτήρος Χριστού Σωσάνδρων, αναφέρεται σαν τόπος ταφής του αυτοκράτορα Ιωάννη Γ΄ Βατάτζη, ο οποίος ήταν ο δεύτερος αυτοκράτορας της Νικαίας. Εις μνήμη του μάλιστα, οικοδομήθηκε στην πόλη και ναός.

Η συνθήκη του 1214
Το 1214 υπογράφεται στο Νυμφαίο συνθήκη ανάμεσα στον αυτοκράτορα Ερρίκο της Κωνσταντινούπολης και τον Θεόδωρο Α΄ Λάσκαρη της Αυτοκρατορίας της Νίκαιας που σηματοδοτεί το τέλος της προέλασης των Λατίνων προς την Βυζαντινή Μικρά Ασία.
Η συνθήκη του 1261
Τον Μάρτιο του 1261 υπογράφεται συνθήκη από τον Μιχαήλ Η΄ της Αυτοκρατορίας της Νίκαιας και την Γένοβα, σύμφωνα με την οποία τα δύο μέρη συμμαχούν εναντίον των Βενετών. Ο Μιχαήλ Η΄ εξασφάλισε την ναυτική υποστήριξη των Γενουατών στην προσπάθειά του για αναστήλωση της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας με αντάλλαγμα την ελεύθερη εμπορική δραστηριότητά τους σε όλα τα λιμάνια της αυτοκρατορίας, την επικύρωση της Γενουάτικης κυριότητας σε κτήσεις σε διάφορα λιμάνια των νησιών και της Ρωμανίας (της σημερινής νότιας Θράκης) καθώς και την εξασφάλιση της προστασίας των Γενουατικών αποικιών. Λίγους μήνες μετά, 25 Ιουλίου 1261, γίνεται ανακατάληψη της Κωνσταντινούπολης και ο Μιχαήλ Η΄ στέφεται αυτοκράτορας

ΟΘΩΜΑΝΟΙ
Η καταγεγραμμένη ιστορία για την παρουσία των Οθωμανών χρονολογείται από το 1300 μ.Χ.
Η πόλη έπεσε στον Τούρκο Μπέη του Σαρουχάν το 1315 μ.Χ.
Tουρκική κυριαρχία, δέχθηκε το αρχικό όνομα της πόλης Νυμφαίον με σύντμηση Nif που έμεινε μέχρι την Μικρασιατική καταστροφή
Το όνομα Nif μετατράπηκε σε Kemalpaşa .το. 1922
Από την περιοχή αυτή πέρασε τον 17 αιώνα μ.Χ ο Evliyia Celepy και περιγράφει το κάστρο που είδε και τα ερείπια του ,υπάρχουν και σήμερα”
“Το κάστρο του είναι ένα ισχυρό οικοδόμημα σε απόκρημνο βράχο και έχει πέντε γωνίες, η περιφέρεια που μετράει δύο χιλιάδες διακόσια σκαλοπάτια και έχει δύο πύλες, και τα παγωμένα νερά ρέουν από τους θόλους που κτίστηκαν κάτω από αυτά. Δεν είναι δυνατόν να φτάσετε άνετα στα χέρια ενός ατόμου για να πάρετε ένα τρίτο κύπελλο με νερό “

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑ
Μαζί με την απόβαση του Ελληνικού στρατού της Σμύρνης το 1919 κατελήφθη και η πυκνοκατοικημενη από Έλληνες κάτοικους και το Νυμφαίον της Ιωνίας
Ο στρατός απεχώρισε στις 9 Σεπτεμβρίου του 1922
Έκτοτε το όνομα που ήταν Νυμφαίον και έγινε Nif από τους Οθωμανούς άλλαξε και έγινε Kemalpasa και έπαψε να χρησιμοποιείται .
Όμως
Το βουνό στις πλαγιές του οποίου εκτείνεται η πόλη Kemalpaşa και το πιο σημαντικό μικρο ποτάμι της περιοχής εξακολουθεί να ονομάζεται Nif (αντίστοιχα, Nif Dağı και Nif Çayı ).

ΤΟ ΟΡΟΣ ΝΥΜΦΑΙΟΝ (NIF)
Με την κορυφή του φτάνει 1.510 μέτρα ύψος, το Όρος Nif ήταν ένα από τα βουνά που ονομάζεται Όλυμπος στην αρχαιότητα και είναι γνωστό σήμερα για τα πυκνά δάση του βελανιδιές , τα λαυράκια , τα πεύκα και άλλα δέντρα της λεκάνης του Αιγαίου ,

ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ ΝΥΜΦΑΙΟΝ (NIF)
. Ο ποταμός Nif εισέρχεται στην περιοχή της περιοχής κοντά στον δήμο Ulucak, διασχίζει την πεδιάδα για να περάσει δίπλα από την περιοχή της γειτονικής περιοχής Bornova,
Το ποτάμι είναι παραπόταμος του Ερμού (ποταμός Gediz) το οποίο συναντάται κοντά στην Μαγνησία
Στο ποτάμι υπαρχουν αρκετά ψάρια και κυρίως πέστροφες

ΞΕΡΙΖΩΜΟΣ
Κατά την έρευνα το μόνον στοιχείο για τους Έλληνες που κατοικούσαν στην Nif το αντλήσαμε από Τουρκική πηγή που αποδέχεται ότι στην πόλη κυριαρχούσε το Ελληνικό στοιχείο το 1922.
Τι απέγιναν αυτοί η άνθρωποι που με την αποχώρησή και του Ελληνικού στρατού στις 9 /9/1922 έμειναν έρμαιο στα χαΐρια των Τούρκων στάθηκε αδύνατον να μάθουμε.
Ευχής έργον οι πολλοί φίλοι που παρακολουθούν αυτές τις δημοσιεύσεις να γνωρίζουν κάτι και να μας δώσουν πληροφορίες που βεβαίως και θα τις δημοσιεύσουμε.

Η ΠΟΛΗ ΣΗΜΕΡΑ
Η Kemalpaşa έχει πληθυσμό 31.336 κατοίκους για το 2006,
Έχει 6 συνοικίες. και μαζί με τα 29 χωριά που έχουν συνολικό πληθυσμό 49.472.
Ο συνολικός πληθυσμός χωρίων και πόλεων ανέρχεται σε 80.808 κατοίκους

Σχολιάστε

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.