Η εύρεση μια θέσης στο χλωμό ήλιο της σημερινής αγοράς εργασίας αποτελεί κυρίαρχη αγωνία των νέων αλλά και ποιό ώριμων πολιτών στη σημερινή τραγική εποχή της οικονομικής κρίσης, της ανέχειας και της δυσθεώρατης ανεργίας.
Τι πρέπει να κάνουν, εκτός από υπομονή και επιμονή, για τις εργασιακές τους προοπτικές ; Πως να πορευτούν στο πολύ δύσβατο σήμερα μονοπάτι της αγοράς εργασίας ; Ποιό κάτω, παραθέτουμε τα βασικά βήματα προς την κατεύθυνση αυτή. Διαβάστε σήμερα τη συνέχεια:
Του Θεόδωρου Κατσανέβα
11. Η κατάσταση στον κλάδο των μαζικών μέσων επικοινωνίας και ειδικότερα της δημοσιογραφίας μετατρέπεται πλέον σε τραγική. Ειδικότερα τα πρώτα βήματα ενός πρωτοεισερχόμενου δημοσιογράφου στον κλάδο κατά κανόνα, γίνονται υπό εξαιρετικά δυσάρεστες συνθήκες.
12. Σε όλους των κλάδους των καλών τεχνών, η εικόνα διατηρείται έντονα αρνητική Αυτό αφορά ιδιαίτερα τους
ηθοποιούς, τους σκηνοθέτες, τους σκηνογράφους, και λιγότερο τους χορευτές και τους μουσικούς, οι οποίοι μπορούν να βρουν κάποια περιοδική απασχόληση. Επαγγέλματα όπως οι τεχνολόγοι μουσικής και οι τεχνολόγοι γραφικών τεχνών, έχουν αντίθετα σχετικά καλύτερες επαγγελματικές προοπτικές. Σοβαρή κάμψη εμφανίζει η κατάσταση της αγοράς εργασίας για τους γραφίστες και τους διακοσμητές, η οποία οφείλεται στην κρίση αλλά και στην πληθώρα αποφοίτων από διάφορες συναφείς, κυρίως ιδιωτικές σχολές, τα τελευταία χρόνια. Σε μικρότερο έκταση, το ίδιο ισχύει και για τους κομμωτές, λόγω του μεγάλου αριθμού των αποφοίτων από διάφορες σχολές. Παρόλα αυτά, οι καλοί επαγγελματίες του κλάδου, μπορούν να διασφαλίσουν επαγγελματικές διεξόδους, ακόμα και με βάση την περιοδική απασχόληση με επισκέψεις κατ’ οίκον.
13. Στον ευρύτερο κλάδο της υγείας και πρόνοιας, οι προοπτικές επαγγελματικής αποκατάστασης των γιατρών χειροτερεύει ακόμα περισσότερο, χωρίς να διαφαίνονται καλύτερες μέρες και σε σχετικά μακροπρόθεσμο ορίζοντα. Γι’ αυτό και πολλοί νέοι γιατροί αναζητούν διεξόδους σε χώρες του εξωτερικού όπως η Μ. Βρετανία, η Γερμανία, κλπ., όπου υπάρχουν κενές θέσεις εργασίας γι’ αυτούς. Από τους επιμέρους ιατρικές ειδικεύσεις, σχετικά καλύτερη είναι η κατάσταση στην περίπτωση των ψυχιάτρων, των πλαστικών χειρούργων, των ακτινολόγων και των ασχολούμενων με εφαρμογές υψηλής τεχνολογίας. Ιδιαίτερα αρνητική είναι επίσης η περίπτωση των οδοντογιατρών, όπου σχετικά καλύτερη εικόνα εμφανίζουν οι σύγχρονες ειδικότητες των γναθοχειρουργών, των ορθοδοντικών και των οδοντίατρων προσθετικής οδόντων.
Τα περισσότερα άλλα επαγγέλματα υγείας και πρόνοιας, όπως των νοσηλευτών, των νοσοκόμων, των τεχνολόγων-ακτινολόγων και ιατρικών μηχανημάτων, των κοινωνικών λειτουργών, των αισθητικών, συνεχίζουν να έχουν ικανοποιητικές εργασιακές προοπτικές. Πτωτική τάση εμφανίζει η απορροφητικότητα των διαιτολόγων και των διατροφολόγων. Αρνητική εξέλιξη παρατηρείται και στον κλάδο των ψυχολόγων, λόγω πληθώρας αποφοίτων τα τελευταία χρόνια και του ανταγωνισμού που υφίστανται από τους ψυχιάτρους. Οι φυσιοθεραπευτές αντιμετωπίζουν τελευταία κάμψη της απορροφητικότητάς τους, εκτός των άλλων, και λόγω του παράνομου ανταγωνισμού μεταναστών που απασχολούνται στην παραοικονομία του κλάδου.
14. Στους τομείς της εκπαίδευσης και των θεωρητικών επιστημών, τα παιδαγωγικά επαγγέλματα της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης που συνδέονται με θεωρητικές σπουδές, όπως η φιλοσοφία, η φιλολογία, η θεολογία, η ιστορία, η αρχαιολογία, έχουν, όπως και παλιότερα, πολύ αρνητικές προοπτικές και το ίδιο ισχύει για τη λαογραφία και την ανθρωπολογία. Αρνητικές αν και με λιγότερη οξύτητα εμφανίζονται τα επαγγέλματα που συνδέονται με την κοινωνιολογία, τις διεθνείς σπουδές, τις πολιτικές επιστήμες, την εθνολογία, τη γεωγραφία.
Όμως, γεγονός είναι ότι, οι απόφοιτοι των ως άνω θεωρητικών σπουδών, μπορούν πολύ πιο εύκολα απ’ ότι οι ομόλογοί τους σε στενές, τεχνοκρατικές και κορεσμένες ειδικότητες όπως οι γιατροί, οι οδοντίατροι, κλπ., να μεταστραφούν σε άλλα επαγγέλματα, όπως αυτά των δημοσίων σχέσεων, του τουρισμού, της διοίκησης επιχειρήσεων, κλπ. Κι αυτό γιατί οι θεωρητικές σπουδές περισσότερο από όλες, παρέχουν το αναγκαίο υπόβαθρο γνώσης όπου μπορούν να στηριχθούν άλλες πιο εξειδικευμένες δεξιότητες, «μαθαίνουν δηλ. πώς να μαθαίνουν». Ειδικότερα οι απόφοιτοι των σχολών κοινωνιολογίας, πολιτικών επιστημών και διεθνών σπουδών, μπορούν πιο εύκολα να μετεκπαιδευτούν και να μεταπηδήσουν στο ευρύτερο πεδίο των οικονομικών επαγγελμάτων.
Το ισοζύγιο για τους εκπαιδευτικούς της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, των δασκάλων, εμφανίζει μέχρι και σήμερα ικανοποιητική εικόνα, λόγω της γνωστής απορρόφησης μεγάλου αριθμού αποφοίτων από τις συναφείς σχολές, ύστερα από τη δημιουργία των ολοήμερων σχολείων. Η κατάσταση αυτή όμως αναμένεται να αντιστραφεί σταδιακά μετά τα επόμενα 6-8 περίπου χρόνια. Στο συναφή κλάδο σπουδών, ένα επάγγελμα με ειδικές απαιτήσεις και γνώσεις, που εμφανίζει ανοδική επαγγελματική απορροφητικότητα είναι των ειδικών για ΑΜΕΑ.
Οι επαγγελματικές προοπτικές των νηπιαγωγών όπως έχουν τα πράγματα σήμερα είναι πολύ αρνητική, με ζοφερές προβλέψεις για το μέλλον. Αυτό οφείλεται, εκτός από την οικονομική κρίση, στο μεγάλο αριθμό αποφοίτων από αντίστοιχες σχολές, καθώς και στην υψηλή υπογεννητικότητα της Ελληνίδας μητέρας, που μερικώς μόνο βελτιώνεται από τις υπεράριθμες γεννήσεις των μεταναστών. Βέβαια αν υπάρχει οικογενειακή ή φιλική πρόσβαση στο επάγγελμα, ασφαλώς και προτείνεται η επιλογή του, εφ’ όσον ταιριάζει στο χαρακτήρα του ενδιαφερόμενου.
15. Η εικόνα για τους μαθηματικούς και τους φυσικούς εμφανίζεται σταθερά θετική με δεδομένο ότι οι ειδικότητες αυτές έχουν ευρείες εργασιακές διεξόδους σε διάφορους κλάδους, εκτός απ’ αυτόν της εκπαίδευσης, όπου υπάρχει μεγάλος κορεσμός. Γι’ αυτό και οι απόφοιτοι από συναφείς σχολές δεν αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα ανεργίας, ιδιαίτερα αν προσέξουν την επιλογή της μετεκπαίδευσης τους.
16. Στις στρατιωτικές και αστυνομικές σχολές στρέφονται πολλά νέα παιδιά τα τελευταία χρόνια, λόγω της σιγουριάς της μονιμότητας που διασφαλίζει η αποφοίτησή τους απ’ αυτές. Αυτό συμβαίνει χωρίς να έχουν διασφαλίσει το ταίριασμα του χαρακτήρα τους με τα ειδικής συμπεριφοράς και νοοτροπίας συναφή επαγγέλματα, γεγονός που πιθανώς να οδηγεί σε χειροτέρευση της συνολικής αποτελεσματικότητας στους ίδιους τομείς. Γεγονός είναι ότι, η υψηλή βαθμολογία στα μαθήματα από μόνη της, δεν προδικάζει και υψηλή παραγωγικότητα, όταν δε συνοδεύεται από ομαλό ταίριασμα της προσωπικότητας με το συγκεκριμένο επάγγελμα.
17. Τα εκκλησιαστικά επαγγέλματα μπορούν να κατηγοριοποιηθούν σε δύο ειδικές περιπτώσεις. Στους απόφοιτους θεολογικών σχολών που έχουν σοβαρό πρόβλημα επαγγελματικής αποκατάστασης και στους νέους άρρενες που ακολουθούν το ιερατικό επάγγελμα το οποίο διασφαλίζει εργασιακή μονιμότητα. Στη δεύτερη περίπτωση, ο παράγοντας της ταύτισης της προσωπικότητας με το επάγγελμα-λειτούργημα του ιερέα, είναι προφανές ότι θα πρέπει να αποτελεί και το απόλυτα κυρίαρχο κριτήριο για μια τέτοια επιλογή.
Το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα παράγει ανέργους
Είναι διαπιστωμένο ότι τα περισσότερα πρακτικά επαγγέλματα μεσαίας και χαμηλής εκπαίδευσης στις κατασκευές, τη μηχανολογία, τον τουρισμό, τις μεταφορές, τον επισιτισμό, παρουσιάζουν ικανοποιητική απορροφητικότητα στην αγορά εργασίας, παρ’ όλο τον εισαγόμενο ανταγωνισμό από τους εξειδικευμένους μετανάστες. Πολλοί πρώην Έλληνες τεχνίτες-εργάτες, μετεξελίσσονται σε εργολάβους που απασχολούν μετανάστες, ορισμένοι από τους οποίους και αυτοί με τη σειρά τους να αναλαμβάνουν ρόλο εργολάβων.
Είναι γεγονός ότι η ελληνική κοινωνία διακατέχεται από έντονη « μορφωσιολαγνεία», αφού οι Έλληνες γονείς στην πλειοψηφία τους πίστευαν και πιστεύουν, ότι το να μάθει ένας νέος ή νέα γράμματα, αποτελεί το σίγουρο εισιτήριο για οικονομική και κοινωνική άνοδο. Αυτό ήταν σωστό στο παρελθόν. Όμως τα πράγματα έχουν αλλάξει. Πολλοί περισσότεροι νέοι σπουδάζουν σήμερα απ’ ότι παλαιότερα σε ανώτερο επίπεδο. Και επιπλέον, τα ελληνικά ΑΕΙ στην πλειοψηφία, τους προσφέρουν σπουδές που δεν έχουν ικανοποιητική αντιστοίχιση με τις ανάγκες της σύγχρονης πραγματικότητας. Παράγουν πολλούς γιατρούς, οδοντίατρους, φιλόλογους, ιστορικούς, θεολόγους, δικηγόρους, χημικούς, φαρμακοποιούς, κλπ., που πολύ δύσκολα βρίσκουν μια θέση στο χλωμό ήλιο της σημερινής αγοράς εργασίας. Το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα είναι μια μηχανή υπερπαραγωγής ανέργων.
Σε έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αναφέρεται ότι «ένας στους τρεις αποφοίτους ΑΕΙ στην Ελλάδα είναι άνεργος, ότι η ανεργία στους πτυχιούχους τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στη χώρα μας είναι υπερδιπλάσια από το μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ότι η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα όπου οι δείκτες της ανεργίας επιδεινώνονται όσο υψηλότερο είναι το επίπεδο της εκπαίδευσης.
Γι’ αυτό και είναι άμεσα αναγκαίο είναι να αναμορφωθούν τα προγράμματα σπουδών των ΑΕΙ στα πλαίσια των σύγχρονων τάσεων της οικονομίας, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι θα εγκαταλειφθούν οι ανθρωπιστικές σπουδές που πρέπει να εμπεριέχονται σε όλα τα τμήματα των τμημάτων ΑΕΙ και ΤΕΙ. Επίσης, χρειάζεται ριζική αναβάθμιση και εκσυγχρονισμός της επαγγελματικής εκπαίδευσης, της συνεχιζόμενης κατάρτισης και κυρίως του επαγγελματικού προσανατολισμού, σε συνδυασμό με την κατάρτιση ενός αξιόπιστου επίσημου χάρτη αναγκών της αγοράς εργασίας, στο σύνολο και στις επιμέρους περιφέρειες της χώρας. Η Πολιτεία έχει χρέος να προειδοποιεί – χωρίς να ποδηγετεί τους νέους και τους γονείς, ότι η μαζική επιλογή κορεσμένων εκπαιδευτικών κατευθύνσεων, όπως λ.χ. του γιατρού, του δικηγόρου, του φιλόλογου, του θεολόγου, του ιστορικού, του δημοσιογράφου, κλπ., οδηγεί στην ανεργία ή στην ετεροαπασχόληση.
Παράλληλα, πρέπει να αποκλείεται η δημιουργία νέων Πανεπιστημιακών κατευθύνσεων που συνδέονται με κορεσμένα επαγγέλματα τα οποία στην πράξη εξυπηρετούν τους διδάσκοντες και όχι τους διδασκόμενους. Κάτι που συνέβαινε μέχρι το πρόσφατο παρελθόν, όπως φαίνεται από τα πολλά νέα προπτυχιακά και κυρίως μεταπτυχιακά τμήματα που δημιουργήθηκαν για σε απίθανες μονοσήμαντες ειδικότητες, με ελάχιστο ή μηδενικό αντίκρισμα στην αγορά. Αλλά οι νέοι μας οφείλουν να βρίσκονται ένα βήμα ποιό μπροστά από την Πολιτεία, αφού το όλο θέμα εδώ αφορά το προσωπικό τους μέλλον. Το οποίο πρέπει να προετοιμάζουν με σύνεση, αυτογνωσία, γνώση της αγοράς εργασίας και συνεκτίμηση επιμέρους δεδομένων και βημάτων που αναφέρθηκαν ποιό πάνω. Και να μην ξεχνούν ότι, το μέλλον ανήκει σε αυτούς που το προετοιμάζουν σωστά.
Επιλογή επαγγελμάτων με θετικές προοπτικές[1]
Πληροφορικός,
Πληροφορικός-Μηχανικός, Πληροφορικός-Τηλεπικοινωνιών, Πληροφορικός Ψηφιακής Εικόνας,
Πληροφορικός-Οικονομολόγος,
Οικονομολόγος διοίκησης ή πωλήσεων ( marketing), Στέλεχος τουριστικών επιχειρήσεων,
Στέλεχος δημοσίων σχέσεων, Πωλητής,
Φοροτεχνικός, Ορκωτός Ελεγτής,
Εμποροπλοίαρχος, Μηχανικός εμπορικού ναυτικού,
Μηχανολόγος-Μηχανικός, Πολιτικός Μηχανικός, Αρχιτέκτονας-Μηχανικός
Μηχανολόγος διοίκησης,
Γεωπόνος, Τεχνικός εναλλακτικής γεωπονίας,
Ζωοτεχνικός, Τεχνολόγος τροφίμων,
Ελεγκτής ποιότητας, Τεχνολόγος ενέργειας,
Τεχνολόγος-ακτινολογίας ή ιατρικών εργαστηρίων,
Δάσκαλος,
Κοινωνικός Λειτουργός, Ειδικός για ΑΜΕΑ,
Νοσηλευτής, Αισθητικός, Λογοθεραπευτής, Φυσιοθεραπευτής, Ιατρικός επισκέπτης,
Γεωπόνος, Τεχνολόγος- Ζωοτεχνικός,
Κτηνίατρος, Ιχθυολόγος,
Ποτοποιός, Οινολόγος, Μάγειρας, Ζαχαροπλάστης,
Κομμωτής, Επιπλοποιός, Ξυλουργός, Ηλεκτρολόγος, Ηλεκτροτεχνίτης, Υδραυλικός, Ψυκτικός,
Αλουμινάς, Σοβατζής, Πλακάς, Μαρμαράς,
Ιδιωτικός αστυνομικός ασφαλείας, Φύλακας ασφάλειας, Κηπουρός, Επαγγελματίας οδηγός, Χειριστής βαρέων οχημάτων και κλάρκ, Παρκαδόρος,
Διανομέας εμπορευμάτων και έτοιμου φαγητού, Φορτοεκφορτωτής, Οικιακός βοηθός
Επιλογή επαγγελμάτων με αρνητικές προοπτικές
Γιατρός, Οδοντίατρος,
Φαρμακοποιός, Βιολόγος, Χημικός
Γενετιστής, Διαιτολόγος,
Γεωλόγος, Μεταλειολόγος, Αεροναυπηγός,
Ασφαλιστής, Τραπεζικός υπάλληλος,
Πιλότος, Ιπτάμενος φροντιστής, Αστρονόμος, Σεισμολόγος, Τεχνολόγος- Κλωστοϋφαντουργός,
Δικηγόρος, Δημοσιογράφος,
Ψυχολόγος, Πολιτικός Επιστήμονας, Κοινωνιολόγος, Διεθνολόγος, Φιλόλογος, Θεολόγος, Ιστορικός, Αρχαιολόγος, Γεωγράφος, Λαογράφος, Ανθρωπολόγος, Γυμναστής, Νηπιαγωγός,
Ηθοποιός, Μουσικός, Σκηνοθέτης, Ζωγράφος, Γλύπτης,
Γραφίστας, Διακοσμητής, Ενδυματολόγος, Μακιγιέρ
Εικονολήπτης, Ηχολήπτης, Παραγωγός ραδιοφώνου
[1] Οι προοπτικές αφορούν μεσομακροπρόθεσμες προβλέψεις για τα επόμενα 5-10 χρόνια. Τα επαγγέλματα που η πορεία τους εμφανίζει μερική βελτίωση κατά την τρέχουσα περίοδο σε σχέση με το πρόσφατο παρελθόν, είναι υπογραμμισμένα, ενώ τα επαγγέλματα που εμφανίζουν κάμψη κατά την τρέχουσα περίοδο, εμφανίζονται με πλάγια γράμματα.
newsbomb.gr