Πακέτο μέτρων ύψους 516 εκατ. ευρώ και νέες προοπτικές ανάπτυξης στο επίκεντρο του διαλόγου
Στο πλαίσιο της συνέχισης του διαλόγου για τις προοπτικές ανάπτυξης της Δυτικής Μακεδονίας μετά την απολιγνιτοποίηση, ο Περιφερειάρχης Γιώργος Αμανατίδης πραγματοποίησε εντατικές συναντήσεις στην Αθήνα στις 25 και 26 Αυγούστου, συνεχίζοντας τον διάλογο που είχε ξεκινήσει σε προηγούμενη σύσκεψη συντονισμού με τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη.
Οι διαπραγματεύσεις, στις οποίες συμμετείχαν βουλευτές, δήμαρχοι και στελέχη της Περιφέρειας, επικεντρώθηκαν σε έξι κρίσιμους τομείς που αφορούν το μέλλον της περιοχής: την αξιοποίηση στρατιωτικών εγκαταστάσεων, την ενεργειακή μετάβαση, την επιτάχυνση αναπτυξιακών έργων, τη στήριξη επιχειρήσεων, τη χρηματοδότηση προγραμμάτων και την απασχόληση.
Στρατόπεδα και αμυντικές δομές: Νέες χρήσεις για την ανάπτυξη
Ένας από τους βασικούς άξονες του διαλόγου αφορούσε τη μετατροπή στρατιωτικών εγκαταστάσεων σε αναπτυξιακά εργαλεία. Συμφωνήθηκε η χρονική μετατόπιση του Εθνικού Χωροταξικού σχεδιασμού για την αναδιάρθρωση των Ενόπλων Δυνάμεων στη Δυτική Μακεδονία, ενώ όλα τα αιτήματα παραχώρησης στρατοπέδων θα αξιολογηθούν σε νέα συνάντηση που προγραμματίζεται για το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Οκτωβρίου.
Παράλληλα, τέθηκε το θέμα του αμετάθετου για τους στρατιωτικούς που υπηρετούν στα στρατόπεδα της περιοχής μέχρι το 2030, μια κίνηση που στοχεύει στη διατήρηση του ανθρώπινου δυναμικού και της οικονομικής δραστηριότητας.
Ενεργειακή στρατηγική: Από τα λιγνιτικά στις ΑΠΕ
Η ενεργειακή πολιτική κατέλαβε κεντρική θέση στις συζητήσεις. Ζητήθηκε η συνέχιση λειτουργίας των Ατμοηλεκτρικών Σταθμών (ΑΗΣ) και η αξιολόγηση της προοπτικής ψυχρής εφεδρείας του ΑΗΣ Αγίου Δημητρίου μετά τις 31 Δεκεμβρίου 2025. Ταυτόχρονα, επιβεβαιώθηκε ότι οι ΑΗΣ θα συνεχίσουν να εξυπηρετούν τα συστήματα τηλεθέρμανσης.
Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στην ανάπτυξη Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ), με την πρόταση για δημιουργία συνεργειακού χώρου 1GW από ενεργειακές κοινότητες και επενδυτές της περιοχής. Επιπλέον, ζητήθηκε η επαναφορά του προγράμματος net metering για την Περιφέρεια και τους Δήμους, καθώς και η χρηματοδότηση για την αντικατάσταση των εσωτερικών συστημάτων θέρμανσης με φυσικό αέριο.
Η «Ρήτρα Απολιγνιτοποίησης» στην πράξη
Σημαντική εξέλιξη αποτέλεσε η δέσμευση του Αντιπροέδρου της Κυβέρνησης Κωνσταντίνου Χατζηδάκη για την ενεργοποίηση της «Ρήτρας Απολιγνιτοποίησης». Ο κ. Χατζηδάκης δεσμεύτηκε να στείλει επιστολή στους αρμόδιους Υπουργούς για την εφαρμογή της ρήτρας, η οποία ήδη βρίσκει εφαρμογή σε ορισμένες περιπτώσεις.
Επιπλέον, συμφωνήθηκε η ενεργοποίηση Διυπουργικής Επιτροπής για θέματα ανάπτυξης της Δυτικής Μακεδονίας, προκειμένου να βελτιωθεί ο συντονισμός μεταξύ του κέντρου και των τοπικών φορέων.
Πακέτο χρηματοδότησης 516 εκατ. ευρώ
Η σημαντικότερη εξέλιξη των συναντήσεων ήταν η ανακοίνωση ενός εκτεταμένου πακέτου χρηματοδότησης από τον Αναπληρωτή Υπουργό Οικονομικών Νίκο Παπαθανάση. Συγκεκριμένα ανακοινώθηκε:
- Έγκριση του προγράμματος ΕΠΑ ΔΑΜ (πρώην Πράσινο Ταμείο) ύψους 186 εκατ. ευρώ με δυνατότητα αύξησης το 2026
- Έγκριση του Πυλώνα ΙΙΙ ύψους 110 εκατ. ευρώ
- Πρόγραμμα στήριξης μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων ύψους 20 εκατ. ευρώ με επιδότηση 70%
- Προκήρυξη νέου προγράμματος ιδιωτικών επενδύσεων δημόσιας δαπάνης 200 εκατ. ευρώ εντός του πρώτου τριμήνου 2026
Φορολογικές ελαφρύνσεις και στήριξη επιχειρήσεων
Στο πλαίσιο της βελτίωσης του μακροοικονομικού περιβάλλοντος για τις επιχειρήσεις, τέθηκαν προτάσεις για μείωση φορολογικών συντελεστών κατά 50%, μείωση επιτοκίων δανείων, επιδότηση του κόστους προσωπικού και μείωση συντελεστών ΦΠΑ κατά το πρότυπο των νησιών. Τα μέτρα αυτά θα αξιολογηθούν ως προς τη συμβατότητά τους με τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς.
Απασχόληση: Νέα προγράμματα στον ορίζοντα
Η Υπουργός Εργασίας Νίκη Κεραμέως δεσμεύτηκε για την επανάληψη του προγράμματος απασχόλησης των 1.700 θέσεων, υπό την προϋπόθεση εύρεσης των απαραίτητων πόρων. Παράλληλα, ζητήθηκε η επανάληψη προγράμματος τύπου 55+ και η μείωση του έμμεσου κόστους εργασίας με μείωση των εισφορών κατά μία μονάδα.
Καινοτομία και Τεχνολογία
Αναφορικά με τα σύγχρονα τεχνολογικά έργα, ζητήθηκε η στήριξη για την υλοποίηση του εργοστασίου Τεχνητής Νοημοσύνης (Α.Ι.), το οποίο αναμένεται να λάβει έγκριση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Όπως τονίζεται από την Περιφέρεια, ο διάλογος θα συνεχιστεί με στόχο την επίτευξη των καλύτερων δυνατών αποτελεσμάτων για τη Δυτική Μακεδονία, τα οποία θα είναι «ορατά και αξιοποιήσιμα» για τους πολίτες και την τοπική οικονομία. Η σειρά των συναντήσεων αποτυπώνει τη σοβαρότητα με την οποία η κυβέρνηση αντιμετωπίζει τις προκλήσεις της μετάβασης της περιοχής από τη λιγνιτική εποχή στη νέα αναπτυξιακή προοπτική.
