Τυρρηνοί: Η ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ ΤΩΝ ΤΥΡΡΗΝΩΝ ΣΕ ΙΕΡΟΓΛΥΦΙΚΕΣ ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ ΤΟ 1209 π.Χ ΣΤΗΝ ΑΙΓΥΠΤΟ ΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ ΦΑΡΑΩ ΜΕΝΡΕΦΘΑ – Η ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΩΝ ΙΕΡΟΓΛΥΦΙΚΩΝ
Του Σταύρου Π. Καπλάνογλου:
Στην προηγούμενη δημοσίευση γράψαμε για τους ΛΑΟΥΣ ΤΗΣ ΘΑΛΑΣΣΑΣ και την συμμετοχή των ΤΥΡΡΗΝΩΝ στην συμμαχία τους ,και για τις επιθέσεις τους ενάντια σε πολλούς άλλους λαούς που κατοικούσαν σε περιοχής της Ανατολικής Μεσογείου.
Ανάμεσα σε αυτούς που επιτεθήκαν ήταν και το βασίλειο της Αιγύπτου.
Την πρώτη καταγραμμένη εισβολή στην Αίγυπτο την βρίσκουμε σε επιγραφές του Καρνάκ και του Ατριμπίς, που αναφέρονται στο 5ο έτος της βασιλείας του Φαραώ Μερνεφθά και σε μάχη στα δυτικά του Δέλτα του Νείλου που χρονολογείται μεταξύ 1220 και 1209 π.Χ
Η επίθεση έγινε από μια συμμαχία Λίβυων με τους «Λαούς της Θάλασσας». Οι εισβολείς απέτυχαν και αποκρούστηκαν. Η σύγκρουση με τους Αιγυπτίους έχει καταγράφει στις επιγραφές του Καρνάκ και σε αυτές ανάμεσα στους εχθρούς που συμμάχησαν για να τους επιτεθούν αναφέρεται και ο λαός των Τυρρηνών ή Τυρσηνών με ιερογλυφικά γράμματα που έχουν ερμηνευτεί από τους Αιγυπτιολόγους ως ΤΡΣ (TRS ) Τυρρηνοί ή Τυρσηννοί.
Η δεύτερη εισβολή έγινε το 1186 π.Χ., με επίθεση από ξηρά και θάλασσα, με το πιο οργανωμένο στρατόπεδο τους στην περιοχή των Αμουρού μετά των αφανισμό τους, κατά το 8ο έτος της βασιλείας του Ραμσή Γ΄.
Είναι αυτή που περιγράφεται σε επιγραφή του ταφικού ναού του Ραμσή στο Μεντινέτ Χαμπού και η οποία μας δίνει και τα περισσότερα στοιχεία.
Η επιγραφή αλλά και πάπυροι που υμνούν τον Ραμσή λένε ότι οι Λαοί της Θάλασσας κατατροπώθηκαν από τον ένδοξο βασιλιά. Ήταν το κύκνειο άσμα των λαών της θάλασσας που τους σκόρπισε σε όλη την Μεσόγειο καθιστώντας αδύναμους να πραγματοποιούν στρατιωτικές επιχειρήσεις.
Έχει ενδιαφέρον και θα δούμε στην επόμενη δημοσίευση κάποια από τα μέρη που κατέληξαν.
Σήμερα θα μιλήσουμε για την επιγραφή που αφορά τους Τυρρηνούς. και κατασκευάσθηκε μετά την εντολή του Φαραώ της Αιγύπτου που ήταν ο Μερνεφθά ένας από τους διάδοχους του ήταν και ο Ραμσή ο Γ’. (Βασίλευσε το διάστημα 1186-1155 π.Χ.)
Η ΕΠΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΜΕΡΝΕΦΘΑΧ (MERNEPTAH STELΕ ή VICTORY STELE )
Το Merneptah Stele είναι μια επιγραφή του αρχαίου Αιγυπτίου Φαραώ Μέρνεπαχ (βασιλιάς: 1213-1203 π.Χ.) που ανακάλυψε ο Φίλιντερ Πέτρι το 1896 στη Θήβα ,και μεταφράστηκε για πρώτη φορά από τον Wilhelm Spiegelberg στο κεφάλαιο “Επιγραφές” της έκδοσης του Petrie του 1897
Η στήλη είναι μια μαύρη πλάκα γρανίτη, πάνω από 3 μέτρα ψηλή, και η επιγραφή λέει ότι ήταν σκαλισμένη στο 5ο έτος της Μερνεφθάχ 19ης δυναστείας. Το μεγαλύτερο μέρος του κειμένου δοξάζει τις νίκες του Μερνεφθάχ για τους εχθρούς από τη Λιβύη και τους συμμάχους των θαλάσσιων λαών
Tα προβλήματα άρχισαν στην 5η χρονιά του Merneptah (1208 μ.Χ.), όταν ένας βασιλιάς της Λιβύης εισέβαλε στην Αίγυπτο από τη δύση σε συμμαχία με διάφορους βόρειους λαούς.
Ο Merneptah πέτυχε μια μεγάλη νίκη το καλοκαίρι εκείνου του έτους, και η επιγραφή αναφέρεται σε αυτό ακριβός το γεγονός. Οι τελευταίες γραμμές ασχολούνται με μια προφανώς χωριστή εκστρατεία στην Ανατολή, όπου φαίνεται ότι ορισμένες από τις πόλεις των Χαναανιτών είχαν εξεγερθεί.
Ο Μέρνεπαχ και ο Ράμπες Γ ‘ ήταν τελικά αυτοί που διέλυσαν τους Λαούς της Θάλασσας .
Σε επιγραφές από το Καρνάκ και της Άθλιβης του 5ου έτους του Φαραώ Μερνεφθά αναφέρεται η Μάχη του Περιρέ, δυτικά του Δέλτα του Δέλτα του Νείλου, γύρω στις 15 Απριλίου 1208 π.Χ..
Για την παρουσία των ΤΡΣ (Τυρσινών) η σχετική παράγραφος του βιβλίου του Pietre που αναφέρεται στην ερμηνεία της επιγραφής γράφει εν περίληψη:
” Η Αίγυπτος είχε δεχτεί την επίθεση μιας συμμαχίας των Λίβυων με τους Λαούς της Θάλασσας. Αρχηγός της συμμαχίας ήταν ο Λίβυος βασιλιάς Μεριρί (Mrjj στο ακολουθούμενος από τις δυνάμεις των Σερντέν ή Σαρντάνα (Šrdn), Σεκελές ή Σακάλσα (Škrš), Αχαϊβάσα ή Εκβές (Ikws), Λούκα ή Λουκού (Lk, Λύκιοι),
*****Τερές ή Τουρσά (Trs),*****
Μεσβές (γείτονες και σύμμαχοι των Λιβύων). Η επίθεση αποκρούστηκε μετά από σκληρή μάχη έξι ωρών στην έρημο, ενώ οι νικητές αποκόμισαν άφθονα λάφυρα……..”
ΠΩΣ ΤΟ ΤΡΣ(TRS ) EΡΜΗΝΕΥΤΑΙ ΣΕ ΤΥΡΣΗΝΟΙ ή ΤΥΡΡΗΝΟΙ
Για να κατανοήσουμε τον τρόπο που έγινε ερμηνεία θα πάμε στο τρόπο γραφής των λέξεων στο τρόπο γραφίς του Φοινικικού αλφάβητου που ήταν η συνέχεια του τρόπου γραφής του αντιστοίχου Αιγυπτιακού αλφάβητου και χρονικά ήταν κοντά στην εποχή που δημιουργήθηκε
Το Φοινικικό αλφάβητο εμφανίσθηκε περίπου το 1050 π.Χ. και ήταν εξέλιξη των Αιγυπτιακών ιερογλυφικών και της Πρωτοσιναιτικής γραφής.
Υπήρχαν μόνον συμφωνά χωρίς φωνήεντα για την γραφή.
Τα φωνήεντα που διευκόλυναν την ερμηνεία των λέξεων ήταν ανακάλυψη του Ελληνκού αλφάβητου ,από το Ελληνικό αλφάβητο προέκυψαν το Λατινικό,Γοτθικό,Κοπτικό,Κυριλικά κ.α
Το πληρέστερο Ελλάνικο αλφάβητο εμφανίσθηκε ολοκληρωμένο με φωνήεντα ,μετά το 800 π.Χ και την παρέλευση των σκοτεινών χρόνων .
Το Φοινικικού αλφάβητο η λέξη ΔΥΝΑΜΗ π.χ. γραφόταν και με ΚΠΣ ( KPS ) που διαβαζόταν KIPAS , αλλά ΚΠΣ (KPS) γραφόταν και ο ΔΥΝΑΤΟΤΕΡΟΣ , ο τρόπος για να ξεχωρίζει κάποιος την διαφορετική σημασία των λέξεων ήταν τα συμφραζόμενα και συνήθως ίδια σύμφωνα είχαν παραπλήσιες έννοιές .
Αν όμως σήμερα γράφαμε ΚΠΣ μπορούσε να σημαίνει ΄ΚΑΠΩΣ ή ΚΟΠΟΣ ή ΚΗΠΟΣ κ.α.
Έτσι η χρησιμοποίηση των σύμφωνων ΤΡΣ ή ΤΡS τότε αντιστοιχούσαν σε διαφορετικές λέξεις αλλά είχαν παραπλήσιες έννοιες έτσι βλέπουμε :
Τύρισσα, η Πόλη γραφόταν ΤΡΣ ή ΤΡS ΤυΡιΣΣα
Τουρσί γραφόταν ΤΡΣ ή ΤΡS ΤουΡΣι
Ταράσω το Ανακατεύω γραφόταν ΤΡΣ ή ΤΡS ΤαΡαΣω
Τήρησα το Κοίταξα γραφόταν ΤΡΣ ή ΤΡS ΤηΡηΣα
Ταίριασα το Διόρθωσα γραφόταν ΤΡΣ ή ΤΡS ΤαιΡιαΣα
Τυρσηννοί = Τυρρηνοί γραφόταν ΤΡΣ ή ΤΡS ΤυΡΣηννοι
Η προέλευση της λέξης Τύρισσα που είναι το όνομα της πόλης που βρισκόταν στην θέση της σημερινής Κοζάνης είναι Τύρρινς που αντιστοιχεί σε Φοινικική γραφή σε ΤΡΣ (TRS) που σήμαινε Πύργος.
Εφαρμόζοντας προφανώς την ανάγνωση των επιγραφών της Αιγύπτου με το αλφάβητο προ της εποχής των Φοινίκων το ΤΡΣ που ανέγνωσαν το ερμήνευσαν σε ΤΕΡΕΣ = ΤεΡεΣ = ΤουΡΣα = ΤυΡιΣΣα = ΤυΡΣιΝος = ΤυΡΡηΝοΣ = εΤΡουΣκος
Ας πάρουμε τώρα το
Oσες λέξεις έχουν αυτά τα σύμφωνα (TRS ) και στην ίδια σειρά τριγυρνούν πάνω στην ίδια έννοια Με βασική έννοια πάντα την ίδια Τύρισσα
ΤΥΡΙΣΣΑ (ΤΡΣ ) Προέλευση από την λέξη Τύρινς που σημαίνει πύργος γράφεται ΤΡΝΣ
ΤεΡεΣ* – Του ΡΣα* -ΤυΡιΣ σα * ΤυΡΣηνος *= TυΡρηνοΣ – ε-ΤΡουΣ κος *Τ[ρ]ουΣκοι
TυΡινΣ *=Τ υΡι νθ=[Σ] α από Tarsa» ή «Tarsha» ή «Tarssas» Ταρσός Συρία
TαΡτεΣσος Ισπανική πόλη που δημιουργήθηκε από του Πελασγοτυρρηνούς
Taruisa . . Τροία εμφανίζεται σε μια εγγραφή των Χετταίων, όπως Taruisa
ΣΥΜΠΤΩΣΗ ή ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΣΥΝΕΧΕΙΑ Ι ΛΕΞΕΙΣ ΣΤΗΝ ΚΟΖΑΝΙΤΙΚΗ ΔΙΑΛΕΚΤΟ ΧΩΡΙΣ ΦΩΝΗΕΝΤΑ ΜΕ ΤΗΝ ΓΡΑΦΗ ΤΡΣ (TRS ) ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΑΡΧΑΙΟΥΣ ΤΥΡΣΗΝΟΥΣ
( ΤΥΡΡΗΝΟΥΣ ) ΚΑΤΟΙΚΟΥΣ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΤΥΡΙΣΣΑ ;
Μας γεννήθηκε η απορία μήπως και η Κοζανίτικη διάλεκτος που ήταν σε ευρύτερη χρήση, από παλιά και έχει μόνον ή σχεδόν μόνο σύμφωνα,σε πολλές λέξεις όπως πλ’=Πουλί, τσ’τσ(α)ν = τους έντυσαν , Σκρκ (α) = Σκούρκα , Ζμ (ι) = ζουμί και άλλες παρόμοιες, αποτελεί συνέχεια της γλώσσας των Τυρρηνών εκείνης της εποχής ή απλά πρόκειται για σύμπτωση
Λέτε η Κοζανίτικη διάλεκτος να έχει ρίζα στη αρχαία Φοινικική γλώσσα διάλεκτο ΠΛ.ΣΧΝ,ΣΚΡΚα
ΟΙ ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΕΠΙΘΕΣΕΙΣ ΣΤΟΥΣ ΑΙΓΥΠΤΙΟΥΣ
Για την ιστορία θα αναφερθούμε και για τις τελευταίες επιθέσεις των Λαών της θάλασσας στην Αίγυπτο όπου η τελευταία ήττα τους ,οδήγησε στην διάλυση τους ,με ένα μικρο απόσπασμα από μια άλλη επιγραφή, την επιγραφή του Medinet Habu
H ΕΠΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ MEDINET HABU TOY 1176 π.Χ. ( ΕΠΙ ΡΑΜΣΗ Γ’)
Σε μία διάσημη επιγραφή του στον νεκρικό ναό του στο Medinet Habu (1176 π.Χ.) περιγράφει με πολύ δραματικό τρόπο μία νέα μαζική εισβολή των “Λαών της Θάλασσας” στο Δέλτα του Νείλου, αφού προηγουμένως κατέστρεψαν μία σειρά από ισχυρά βασίλεια της ανατολικής Μεσογείου
” Καμία χώρα δεν μπορούσε να αντισταθεί στα όπλα τους, το [βασίλειο] Hatti (=Χετταίοι), Qode (=Κιλικία), Carchemish (=βασίλειο της βόρειας Συρίας), Arzawa (=βασίλειο της δυτικής Ανατολίας) και Alasiya (=βασίλειο στην Κύπρο), καταλύονταν το ένα μετά το άλλο.
Έστησαν το στρατόπεδο τους σε ένα μέρος του Amurru (βόρεια Συρία). Αφάνισαν τους κατοίκους του και η χώρα του ήταν σαν να μην είχε υπάρξει ποτέ.
Πλησίαζαν στην Αίγυπτο, ενώ η φλόγα ετοιμαζόταν εμπρός τους. Ο συνασπισμός τους αποτελούνταν από τους Peleset, Tjeker, Shekelesh, Denyen, και Weshesh, οι χώρες [τους] ήταν ενωμένες.
Έφτασαν μέχρι και την άκρη της γης, οι καρδιές τους ήταν γεμάτες αυτοπεποίθηση και εμπιστοσύνη [στον εαυτό τους]: ‘Τα σχέδιά μας θα επιτύχουν!’”
Σύμφωνα με τα κείμενα του Ραμσή ΙΙΙ, οι “Λαοί της Θάλασσας” (στους οποίους συμπεριλαμβάνονται Λίβυοι και κάποιοι Χετταίοι), πραγματοποιούν τρεις επιθέσεις κατά του Δέλτα του Νείλου από ξηράς και από θάλασσας.
Και στις τρεις περιπτώσεις ο Ραμσής ΙΙΙ κατόρθωσε να τους αντιμετωπίσει επιτυχώς.
