Ελμπιζλί – Ελμπιζλή – Elbizlik – Hafizhuseyinbey Κου Gonen
Του Σταύρου Π. Καπλάνογλου:
ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ
Το είναι ένα χωριό στο οποίο κατοικούν σήμερα Πομάκοι και που βρίσκεται 18χλμ. από το Γκόνεν και 7χλμ. από το Σαρικογιού στην επαρχία του Βακλικεσίρ.
ΕΛΛΗΝΕΣ ΤΟ 1922
Το χωριό μεχρι το 1922 είχε 300-350 σπίτια και περίπου 1.200 κατοίκους, όλους ελληνορθόδοξους.
Στατιστική που δημοσιεύεται στο περιοδικό Ξενοφάνης αναφέρει για το Ελμπιζλί 1.800 ελληνορθόδοξους κατοίκους.(1905),
Η στατιστική του Οικουμενικού Πατριαρχείου για το 1922 δίνει τον αριθμό των 1.134 ελληνορθόδοξων κατοίκων
ΤΟ ΟΝΟΜΑ
Η ονομασία του χωριού αναφερόταν τόσο στα εκκλησιαστικά όσο και στα οθωμανικά έγγραφα.
Η λέξη Ελμπιζλί είναι άγνωστης ετυμολογίας. Πιθανόν προέρχεται από το “elbiselik”, δηλαδή ύφασμα το οποίο είναι κατάλληλο για την κατασκευή ρούχων.
Μια άλλη ερμηνεία στην Τουρκική γλώσσα είναι συναφής, Εlbiselik= Φορέματα.
Το παλιό του όνομα είναι Elbizlik ,και οι Ελληνες το ελεγαν Ελμπιζλή ,αργότερα έγινε HAFIZ HÜSEYİN BEY KÖYÜ. (Hafızhüseyinbey)
ΙΣΤΟΡΙΑ
Θεωρούνταν ντόπιοι, υπήρχαν όμως και οικογένειες εποίκων από τη Μακεδονία και τη Θράκη –όπως και στο Γκιονέν– αλλά και κάποιων από την περιοχή του Πόντου
Οι κάτοικοι ήταν ελληνόφωνοι, γνώριζαν όμως καλά και την τουρκική γλώσσα.
Μετά την ανταλλαγή εγκαταστάθηκαν Πομάκοι από την περιοχή της Καβάλλας
ΘΡΗΣΚΕΙΑ
Το χωριό υπαγόταν εκκλησιαστικά στη μητρόπολη Κυζίκου.
Στον οικισμό υπήρχαν δύο ναοί:
Τιμίου Προδρόμου
Η εκκλησία του Τιμίου Προδρόμου ήταν πιο παλιά,
Κοίμηση της Θεοτόκου
ενώ η άλλη, η οποία χτίστηκε περί το 1880, ήταν αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου. Και οι δύο λειτουργούσαν τακτικά.
Υπήρχαν ακόμη τέσσερα ξωκλήσια που ήταν αφιερωμένα:
Αϊ-Στράτηγο (πιθανόν των Ταξιαρχών),
Παναγία (στο νεκροταφείο του χωριού),
Αγία Παρασκευή και
Προφήτη Ηλία.
ΠΑΙΔΕΙΑ
Το χωριό διέθετε αρρεναγωγείο και παρθεναγωγείο, τα οποία συστεγάζονταν στις αρχές του 20ού αιώνα (1904), ο δάσκαλος πληρωνόταν από τα έσοδα του εκκλησιαστικού
ταμείου.
ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ
Γεωργική δραστηριότητα
Η σημαντικότερη παραγωγική δραστηριότητα των κατοίκων ήταν η σηροτροφία.
Τα κουκούλια των μεταξοσκωλήκων, όταν ήταν ακόμη χλωρά, τα πουλούσαν σε εμπόρους που τους επισκέπτονταν επιτόπου στους χώρους παραγωγής.
Αντίθετα, όταν ξεραίνονταν, τα μετέφεραν οι ίδιοι οι κάτοικοι προς πώληση στην Πάνορμο, στην Προύσα και στο Γκιονέν, ανάλογα με την τιμή που προσφερόταν από τους εμπόρους. Παρήγαγαν επίσης δημητριακά, καλαμπόκια, καρπούζια, σύκα, σταφύλια και άλλα φρούτα. Τα καρπούζια τα πουλούσαν στην Πάνορμο.
Επαγγελματίες
Στο χωριό υπήρχαν 4-5 μπακάλικα και 3-4 καφενεία.
Παζάρι γινόταν κάθε Κυριακή, όπου έρχονταν γεωργοί των γύρω μουσουλμανικών χωριών και πουλούσαν σιτάρι, αφού πολλές από τις οικογένειες του Ελμπιζλί δεν είχαν τη δυνατότητα παραγωγής του.
Εμπορικά κέντρα για το χωριό ήταν το Σαρίκιοϊ, το Γκιονέν και η Πάνορμος.
ΞΕΡΙΖΩΜΟΣ
Οι περισσότεροι κάτοικοι του Ελμπιζλί κατεσφάγησαν το 1922 μετά την ξαφνική αποχώρηση του ελληνικού στρατού από το Γκιονέν.
Κατά το Τουρκικό Index anatolicus to 1905 το χωρίο ονομαζόταν Ελμιζλι ήταν αμιγής Ελληνικός οικισμός και ισχυρίζεται το 1922 συμμορίες Κιρκισσίων ( Circassian ) το σύνολο των κατοίκων του χωρίου 1200 ανθρώπους αμέσως μετά την αποχώρηση του Ελληνικού στρατού
ΤΟ ΕΛΜΙΖΛΙ ΣΗΜΕΡΑ
Σήμερα λέγεται Hafizhuseyinbey
Είχε το 2011 , 868 κατοίκους και το 2012 , 815 κατοίκους
Οι περισσότεροι από τους κατοίκους του χωριού ήρθαν από την Ελλάδα το 1915-1923.
Σύμφωνα με τις δηλώσεις των μεταναστών, προέρχονταν από την περιοχή της Καβάλας.
Οι κάτοικοι ασχολήθηκαν αρχικά με την κτηνοτροφία και αργότερα στράφηκαν στην στη γεωργία .
Σήμερα, ένα σημαντικό μέρος των ανθρώπων της ζει από την καλλιέργεια του ρυζιού.
Εκτός από την καλλιέργεια ρυζιού, παράγονται πολλά είδη φρούτων όπως ροδάκινο , βερίκοκο , ακτινίδιο , καρπούζι , πεπόνι και κεράσι .
Επιπλέον, ασχολούνται με την ελαιοκαλλιέργεια
Στο χωριό, η κτηνοτροφία μειώθηκε σταδιακά.
Υπάρχουν λίγα κοπάδια αιγοπροβάτων, ενώ, πρόσφατα, άρχισε να πραγματοποιείται και εκτροφή βοοειδών.
Υπάρχουν λίγα κοπάδια αιγοπροβάτων . Πρόσφατα, πραγματοποιείται επίσης εκτροφή βοοειδών