Πριν λίγες μέρες συζητήθηκε στο Δημοτικό Συμβούλιο Κοζάνης η μελέτη που εκπόνησε το ΤΕΕ με τίτλο ‘Εκτίμηση του κόστους μετάβασης της Δυτικής Μακεδονίας σε καθεστώς χαμηλής λιγνιτικής παραγωγής’. Το ίδιο θέμα συζητήθηκε προ μηνών και στο Περιφερειακό Συμβούλιο Δυτ. Μακεδονίας.
Και στις δύο συνεδριάσεις η πλειοψηφία των παρατάξεων αποδέχτηκε πανηγυρικά σχεδόν τη μελέτη, παρά τις τεκμηριωμένες ενστάσεις της Δημοτικής Κίνησης Κοζάνης. Η βασική μας αντίρρηση αφορούσε το γεγονός ότι η μελέτη αποσιωπούσε εσκεμμένα το εξωτερικό κόστος του λιγνίτη, βγάζοντας το ισοζύγιο πλασματικά θετικό και το λιγνίτη «λάδι». Όταν λέμε «εξωτερικό ή περιβαλλοντικό κόστος» εννοούμε τις αρνητικές οικονομικές συνέπειες της λιγνιτικής δραστηριότητας στους φυσικούς πόρους, την τοπική οικονομία – κοινωνία και τις επόμενες γενιές. Με βάση τους πιο μετριοπαθείς υπολογισμούς το σωρευτικό εξωτερικό κόστος του λιγνίτη σε όλη τη χώρα την τελευταία εικοσαετία ανέρχεται στα 30 δις ευρώ. Όσον αφορά στην περιοχή μας το φυσικό κεφάλαιο της έχει απώλειες της τάξης των 250 εκ. ευρώ/ έτος λόγω, καταστροφής ή υποβάθμισης. Παράδειγμα περιβαλλοντικού κόστους είναι η καταστροφή του υδροφόρου Σαριγκιολ λόγω των εξορύξεων, γεγονός που υποχρέωσε την πόλη της Κοζάνης να κατασκευάσει ακριβά έργα για να παίρνει πλέον το νερό της από μακριά και με πολύ μεγαλύτερο λειτουργικό κόστος. Υπενθυμίζουμε πως για το λόγο αυτό ο Δήμος Κοζάνης έχει καταθέσει αγωγή κατά της ΔΕΗ (με πολύχρονη καθυστέρηση !), διεκδικώντας ως αποζημίωση 16,5 εκ. ευρώ. Όμως, σε αντίθεση με την παραπάνω ενέργεια του ο ίδιος Δήμος «καταπίνει» τη μελέτη του ΤΕΕ, η οποία αποσιωπά αυτές τις παρενέργειες. Άλλο παράδειγμα οικονομικής ζημιάς είναι το αυξημένο κόστος νερού στην περιοχή του τ. Δήμου Υψηλάντη, ο οποίος βρήκε λύση – παράτυπη – στο ζεστό χρήμα του τοπικού πόρου, προκειμένου να πληρώσει το φουσκωμένο λογαριασμό νερού 220.000 ευρώ.
Κι ενώ η μελέτη του ΤΕΕ έτυχε πανηγυρικής υποδοχής, άλλες μελέτες, οι οποίες κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για τη βιωσιμότητα των κοινωνιών που ζουν δίπλα στα ορυχεία κατέληξαν στο συρτάρι με τα .. αζήτητα.
Το 2010 ανατέθηκε από την τότε Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Κοζάνης στον καθηγητή κ.Κομνηνό (με χρήματα του Τοπικού Πόρου) η μελέτη βιωσιμότητας του οικισμού Μαυροδενδρίου και η οποία στοίχισε 50.000 ευρώ. Αν και έχουν περάσει περίπου 2 χρόνια δεν έγινε ποτέ καμιά παρουσίαση της και μάλλον αραχνιάζει σε κάποιο συρτάρι στην Περιφέρεια, ενώ ούτε ο Δήμος Κοζάνης ενδιαφέρθηκε ποτέ για την τύχη της.
Η μελέτη βέβαια αναρτήθηκε στο διαδίκτυο από τον Σύλλογο Περιβάλλοντος Μαυροδενδρίου τον Δεκέμβριο του 2010. Επίσης στις 27/3/2012 με επιστολή στους κυρίους Δακή και Σόκουτη ζητούσαμε να ενημερωθούμε για την τύχη της μελέτης αλλά και αν σκόπευαν να διοργανώσουν δημόσια παρουσίαση αυτής όπως όφειλαν. Δυστυχώς απάντηση ακόμα δεν πήραμε Η μελέτη αυτή καταδεικνύει τα σοβαρά ζητήματα βιωσιμότητας που έχει ο οικισμός και καταγράφει τις προκλήσεις καθώς και τα προβλήματα, προβλέπει δε την σταδιακή και σοβαρή υποβάθμιση της ποιότητας ζωής σε όλα τα επίπεδα στον οικισμό του Μαυροδενδρίου. Είναι προφανές πως τα πορίσματα αυτά έρχονται σε ευθεία αντίθεση με τις απόψεις για συνέχιση του ίδιου αδιέξοδου μοντέλου που πρεσβεύουν τοπικοί και περιφερειακοί άρχοντες. Καλούμε τον κ. Περιφερειάρχη και δημόσια πλέον να φροντίσει για την επίσημη παρουσίαση των πορισμάτων της μελέτης και προτείνουμε η εκδήλωση να γίνει στο Μαυροδένδρι ώστε να ενημερωθούν και οι πολίτες για το μέλλον το χωριού.
Μια άλλη ενδιαφέρουσα μελέτη, είναι αυτή που εκπονήθηκε από την ΑΚΝΟ και ονομάζεται: ‘Η Ευρωπαϊκή Εμπειρία στις σχέσεις των Οργανισμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με τις τοπικές κοινωνίες και η αξιοποίησή της στη Δυτική Μακεδονία’, παρουσιάζει δε τις σχέσεις τοπικών κοινωνιών με οργανισμούς παραγωγής ενέργειας σε διάφορες περιοχές της Ευρώπης. Για την εκπόνηση της και χρήματα δαπανήθηκαν και ταξίδια αρκετά έγιναν σε πολλές περιοχές. Δυστυχώς και αυτή η μελέτη δεν έχει παρουσιαστεί πουθενά, παρότι περιέχει πολύ σημαντικά στοιχεία που αποδεικνύουν την προνομιακή σχέση της ΔΕΗ σε σχέση με άλλες περιπτώσεις σε όλη την Ευρώπη.
Και για τις δύο παραπάνω μελέτες κάναμε αναφορά στην συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου όπου έγινε παρουσίαση της μελέτης του ΤΕΕ/Τ.Δ.Μ. Δυστυχώς οι τοπικές αρχές εξακολουθούν να βλέπουν αυτά που τους βολεύουν πιθανώς φοβούμενοι να διαταράξουν τις προνομιακές τους σχέσεις με το συνδικαλιστικό λιγνιτικό λόμπι και τους μύθους που τους διατηρούν στην εξουσία εδώ και χρόνια.
Προς απόδειξη των παραπάνω υπενθυμίζουμε την προ καιρού πρωτοφανή πρόταση του κ. Περιφερειάρχη προς το Περιφερειακό Συμβούλιο να εξαιρεθεί η Περιφέρεια μας από την συνθήκη του Κιότο. Επίσης, αξίζει να αναφερθεί πώς η απόφαση για έκδοση ψηφίσματος (μετά από συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου) και αποδοχή πρότασης της δημοτικής κίνησης προς το δημοτικό συμβούλιο για τα χρηματοδοτικά εργαλεία της μεταλιγνιτικής περιόδου, δεν εφαρμόστηκε ποτέ. Η συγγραφή του ψηφίσματος ανατέθηκε στον Λευτέρη Ιωαννίδη και την Αντιδήμαρχο κα. Μπομπόναρη, δυστυχώς όμως με ευθύνη της ίδιας το θέμα παραπέμφθηκε στις καλένδες και ενώ έχουν περάσει μήνες, απόφαση και ψήφισμα αποδοχής της πρότασης δεν υπάρχει!
· Δημοτική κίνηση «Κοζάνη Τόπος να ζεις»
· Εναλλακτική Δράση για την Δυτ. Μακεδονία
Πληρ: Λευτέρης Ιωαννίδης, Δεσποτίδης Κώστας