Οι μεν και οι δε… μέσα στο κάδρο της κανονικότητας – Της Ιωάννας Γκουτζιαμάνη

Ήρθε το καλοκαίρι. Οι ζεστές ακτίνες του ήλιου άνοιξαν τις πόρτες της αόρατης φυλακής μας, να βγει ο κόσμος έξω να αναπνεύσει ελεύθερα.

Και τι τον περίμενε εκεί έξω; Προσπαθεί να καταλάβει. Είδε στον καθρέφτη του τον κόσμο της φυλακής, από τον οποίο απέστρεφε το πρόσωπό του. Ξέβρασε εκεί όλα όσα απωθούσε: ασφυξία, θυμό, βία, αγκύλωση σωματική και ψυχική, άγρια ένστικτα, θάνατο, απωθημένα, επιθετικότητα και μια απέραντη κούραση. Και οι άλλοι πολτοποιούν ή καίνε τα βιβλία.

Αυτά σε πρώτο πλάνο. Στο δεύτερο, πίσω από τις πλάτες μας συμβαίνουν άλλα..

Αυτή είναι η νέα κανονικότητα;

Ένα μουδιασμένο κοινωνικό σώμα προσπαθεί να βρει το βηματισμό του. Άλλοι τρέχουν να κερδίσουν το χαμένο χρόνο. Άλλοι σκοντάφτουν, παραπατούν, σαστίζουν. Κάνουν ένα βήμα μπροστά, δύο πίσω.

Από το γυαλί εκτοξεύονται μέτρα όλων των ειδών: οικονομικά, πολιτικά, κοινωνικά, ψυχολογικά και παίζουν με το σφίγγω – χαλαρώνω γύρω από άτομα και ομάδες κοινωνικές. Και όμως, ένας μεγάλος αριθμός τολμά και τα αμφισβητεί, φωνές διαμαρτυρίας διαταράσσουν την τάξη.

Τότε επιστρατεύονται οι λέξεις. Αυτές εκσφενδονίζονται με δύναμη από το γυαλί σε ποικίλες συχνότητες. Η επίδρασή τους είναι καταλυτική. Χτυπούν στο μυαλό και ταράζουν το θυμικό.. Χορεύουν στον αέρα και μολύνουν την ατμόσφαιρα: απειλές, εκβιασμοί, σύγχυση, εκνευρισμός και οι μεταλλάξεις που τρέχουν η μια πίσω από την άλλη και κυνηγούν τους πάντες. Όλοι κινδυνεύουν από όλους.

Σ’ αυτό το χάος ήρθε να βάλει τάξη ένα ακόμα μέτρο. Χάραξε μια γραμμή και χώρισε τον κόσμο στα δυο: οι μεν και οι δε. . Ανάμεσά τους χορεύουν οι λέξεις: πιστοποιητικό, τεστ, καθαρός, ευθύνη,και οι « άλλοι».

Οι λέξεις μεθούν τον άνθρωπο, τον σπρώχνουν στον πόλεμο.

ΞΕΝΟΦΩΝΤΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΑ

Βιβλίο 2. Κεφάλαιο 4. § 17.

Ο Θρασύβουλος (δημοκρατικός)

17. Εμπρός λοιπόν, άνδρες, αγωνιστήτε με τέτοιο τρόπο, που
ο καθένας σας να νιώση ότι σ’ αυτόν χρωστάμε το πιο
πολύ τη νίκη! Γιατί αυτή, αν θέλη ο θεός, θα μας δώση
πίσω πατρίδα, σπίτια, ελευθερία, τιμές, παιδιά –σ’ όσους
έχουν– και γυναίκες. Τρισευτυχισμένοι θάναι στ’ αλήθεια
όσοι από μας, νικητές, ζήσουν για να δουν τη γλυκύτατη
εκείνη μέρα! Ευτυχισμένος όμως κι όποιος σκοτωθή, για-
τί σε κανένα –και πλούσιος νάναι– δε θα στηθή μνημείο
λαμπρό σαν το δικό του! Όταν λοιπόν έρθη η στιγμή θ’
αρχίσω εγώ να τραγουδάω τον παιάνα – και μόλις επικα-
λεστούμε τον Ενυάλιο ας ορμήσουμε όλοι με μια καρδιά,
να ξεπληρώσουμε σ’ αυτούς τους ανθρώπους (τους 30 τυράννους) τις προσβολές που μας έκαναν!”.
[Μετάφραση: Ρόδης Ρούφος]

Ο Κριτίας ( τύραννος) σηκώθηκε κ’ είπε:
“ Το καθεστώς, άνδρες, δεν τ’ οργανώνουμε μόνο για
καλό δικό μας, μα άλλο τόσο και για δικό σας. Μια και
θα χετε λοιπόν μερίδιο στις τιμές, πρέπει να χετε μερίδιο
και στους κινδύνους. Για τούτο είν’ ανάγκη να καταδικά-
σετε τους Ελευσινίους που πιάσαμε, ώστε νάχετε τις ίδιες
ελπίδες και τους ίδιους φόβους με μας.”

10. Και τους έδειξε ένα σημείο, λέγοντας να παν εκεί να
ψηφίσουν ένας-ένας, φανερά. Το μισό Ωδείο ήταν γεμάτο
οπλισμένους Λάκωνες φρουρούς· άλλωστε όσοι πολίτες
δε σκοτίζονταν παρά μόνο για το συμφέρον τους τά βλε-
παν αυτά με καλό μάτι…
Αθήνα 404 π.Χ. εμφύλιος με όπλα
Ελλάδα 2021 μ. Χ. εμφύλιος χωρίς όπλα, κοινωνικός,ψυχικός, ηθικός, ψυχολογικός.

Ο αυταρχισμός οδηγεί σε αδιέξοδα. Η δημοκρατία παλεύει για την κοινωνική ελευθερία και ισονομία.

Γκουτζιαμάνη Γιάννα