Αλησμόνητες Πατρίδες: Η πόλη Γιάλοβα ή Δρέπανο – Του Σταύρου Καπλάνογλου



999ikkyxdkyrtsxykxsdyu

Του Σταύρου Π. Καπλάνογλου:

Ποια είναι
Η Γιάλοβα (αρχ. ελλ. Ελενούπολις ) είναι ιστορική πόλη και λιμένας της νότιας ακτής της εισόδου του κόλπου της Νικομήδειας . Σχεδόν ισαπέχει από την Νικομήδεια, (28 μίλια), και από τον λιμένα της Κωνσταντινούπολης, (27 μίλια).

Η Ελληνική Γιάλοβα του 1923
Ήταν διάσημη για τα θειούχα ιαματικά λουτρά της. Πριν την ανταλλαγή πληθυσμών του 1923 η Γιάλοβα αριθμούσε 1025 κατοίκους εκ των οποίων οι 520 ήταν Έλληνες, 275 Αρμένιοι και οι υπόλοιποι Τούρκοι. Οι Έλληνες την αποκαλούσαν επίσης και “Δρέπανο” ή “Δρεπάνι”. Σήμερα αριθμεί περί τους 70.000 κατοίκους.
Το όνομα Γιάλοβα είναι σύνθετη λέξη που προέρχεται από την ελληνική λέξη “αιγιαλός”, γιαλός και την τουρκική κατάληξη “οβα” που σημαίνει ελεύθερος, καθαρός, δηλαδή καθαρή, ομαλή ακτή.

ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ
Η πόλη Γιάλοβα (Yalova) βρίσκεται στη βορειοδυτική Τουρκία, κοντά στην ανατολική ακτή της θάλασσας του Μαρμαρά.
Η επαρχία Γιάλοβας είναι μία από τις έντεκα επαρχίες του Διαμερίσματος του Μαρμαρά της Τουρκίας., κατά μήκος της νότιας ακτής του κόλπου της Νικομήδειας στα ανατολικά της Προποντίδας. Είναι η μικρότερη επαρχία της Τουρκίας με έκταση 847 Km2.

ΙΣΤΟΡΙΑ
Ο πρώτος οικισμός χρονολογείται από την Προϊστορική περίοδο, το 3000 π.Χ.

Χετταιοι
Οι Χετταίοι κυβερνούσαν την περιοχή τον 21ο αιώνα π.Χ.,

Φρυγες
ακολουθούμενοι από τους Φρύγες τον 13ο αιώνα π.Χ.,

Αρχαϊκή, κλασική και ελληνιστική εποχή.
Στη περιοχή της Ελενουπόλεως υπήρχε από την αρχαιότητα συνοικισμός που έφερε το όνομα “Πυθία” και ήταν γνωστός από την εποχή της Αργοναυτικής εκστρατείας. Στη περιοχή αυτή θεωρείται ότι συνέβησαν τα θρυλούμενα για τον Ύλα, τον φίλο του Ηρακλή που τον απήγαγαν οι Νύμφες. Οι πρώτοι κάτοικοι θεωρούσαν τον Ηρακλή προστάτη τους και διατηρούσαν ιερό προς τιμή του.
Στην αρχαιότητα πόλη ήταν γνωστή ως Πύλα στη Βιθυνία, η οποία είναι ελληνική για «πύλες», καθώς ήταν η αρχή μιας από τις κύριες οδοί που οδηγούσαν στην Ασία

Ρωμαίοι
Η περιοχή κατακτήθηκε από τους Ρωμαίους το 74 π.Χ. Μετά την πτώση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, η πόλη ήταν μέρος της βυζαντινής αυτοκρατορίας.

Βυζαντίου
Οι αρχαίοι Βυζαντινοί εγκατέστησαν λουτρά – θέρμες – και ιερό προς τιμή του Ασκληπιού.
Η μητέρα του Μεγάλου Κωνσταντίνου η Ελένη κατά την επιστροφή της από την Ιερουσαλήμ επισκέφθηκε τις αρχαίες θέρμες και διέταξε την απόρριψη όλων των “ειδωλολατρικών” κτισμάτων τα οποία αντικατέστησε με θολωτές θέρμες, τα ερείπια των οποίων σώζονται μέχρι σήμερα. Τον τότε οικισμό ο Μέγας Κωνσταντίνος ονόμασε “Ελενούπολη”, προς τιμή της μητέρας του κτίζοντας και ναό που αργότερα έλαβε το όνομά της. Τα ερείπια του ναού εκείνου οι Τούρκοι τ΄ αποκαλούν σήμερα “καρά κλίσα (=μαυροκκλήσι).

Φέρεται δε ότι χρήση των λουτρών έκανε και ο ίδιος ο Αυτοκράτορας όταν ασθένησε με τη σημείωση ότι δεν είχε τελικά ωφεληθεί.
Επί Ιουστινιανού την Ελενούπολη επισκέφθηκε η αυτοκράτειρα Θεοδώρα με συνοδεία 4.000 προσώπων, όπου τη μετονόμασε “Σωτηρόπολη”.

Στο τελος του 10ου αιώνα, ωστόσο χαρακτηρίστηκε απο περιηγητές η Πύλα ως ένα χωριό όπου συγκεντρώθηκαν βοοειδή, άλογα, χοίροι και άλλα ζώα για να αποσταλούν στην Κωνσταντινούπολη
Οθωμανοί
1080 Η πόλη και η γύρω περιοχή επιτέθηκαν από τους Seljuk Τούρκους μετά την Manzikert σύντομα ανακτήθηκαν
1199 χάρτης προνομίων στους Βενετούς εμπόρους πιστοποιείται μαζί με τη γειτονική Πύθια Θέρμα ως ξεχωριστή φορολογική περιοχή και ήταν ξεχωριστή επαρχία κατά την περίοδο της Τέταρτης Σταυροφορίας (1204).

Κατά τους πολέμους των Σταυροφόρων στη περιοχή της Γιάλοβας διεξήχθη σφοδρή μάχη με τους Σελτζούκους Τούρκους κατά την οποία φέρεται να σκοτώθηκαν 20.000 σταυροφόροι. Μάλιστα λέγεται ότι οι νικητές Σελτζούκοι δημιούργησαν θριαμβευτική πυραμίδα από τα κρανία (; ή πτώματα) των νεκρών.
1210 Μετά την πτώση της Κωνσταντινούπολης στους Σταυροφόρους, η Πύλα είναι μέρος της Αυτοκρατορίας της Νίκαιας και χρησίμευσε ως κύριο λιμάνι της ίδιας της Νίκαιας
1302 ]. Η Πύλα παρέμεινε στα βυζαντινά χέρια μέχρι το περ. 1302, όταν οι τουρκικές επιθέσεις αυξήθηκαν σε ένταση, αναγκάζοντας ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού να εγκαταλείψει και να αναζητήσει καταφύγιο στα Νησιά των Πριγκιπονιών
1310 Λίγο αργότερα, η Γιάλοβα ενσωματώθηκε στο έδαφος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Ήταν μέρος του Sanjak του Kocaeli και ήταν γνωστό ως διαδοχικά “Yalakabad” και “Yalıova”.

Η ΓΙΑΛΟΒΑ ΣΗΜΕΡΑ “Yalova”.

Ο πληθυσμός της επαρχίας της Γιάλοβα είναι 185.266 Συνορεύει επίσης με τις επαρχίες Προύσας και Κοτσαελί. και η πόλη 100.863 κατοίκων.

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕς ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΟΛΗ
Ήταν μέρος του Sanjak του Kocaeli και ήταν γνωστό ως διαδοχικά “Yalakabad” και “Yalıova
Το λιμάνι της Γιάλοβας
Ο λιμένας της Γιάλοβας είναι ένας από τους σημαντικότερους εξαγωγικούς λιμένες της θάλασσας του Μαρμαρά,. Η θαλάσσια συγκοινωνία με την Κωνσταντινούπολη εκτελείται με ταχύπλοα πορθμεία καταμαράν,
Γιάλοβα Κλιμτ
Εχει ένα οριακό μεσογειακό , υγρό υποτροπικό κλίμα με ήπιους και υγρούς χειμώνες και ζεστά, υγρά καλοκαίρια.

Γιάλοβα αξιοθέατα
Καταρράκτη Sudüşen, κοντά στο Termal, Yalova
“Yalova Atatürk Mansion” που χρησιμοποίησε ο Mustafa Kemal Atatürk
πολιτιστικό κέντρο Raif Dinçkök και το σπίτι του Cem Kültür.
Ένα άλλο αξιοθέατο είναι το Arboretum Karaca στο δρόμο για το Termal.
Το μνημείο σεισμού Γιάλοβα βρίσκεται στο πάρκο 17 Αυγούστου στις ακτές της θάλασσας του Μαρμαρά.

Τα λουτρά της Γιάλοβας
Η πόλη είναι γνωστή για τις θερμές πηγές της στην περιοχή Termal, η οποία παίρνει το όνομά της από την ελληνική λέξη θερμάτι, που σημαίνει “ζεστό”.
Σήμερα τις θερμοπηγές της Γιάλοβας οι Τούρκοι ονομάζουν “Νταγκ Χαμάμ” (=ορεινά λουτρά) από το γεγονός ότι πηγάζουν από βράχο ομώνυμου βουνού ύψους 80 μέτρων και σε απόσταση περίπου 8 χλμ. ΝΔ. από το σημερινό λιμένα της πόλης. Οι θερμοπηγές αυτές είναι πέντε που αναβλύζουν σε θερμοκρασία λίγο μεγαλύτερη των 60° Κελσίου. Το δε νερό αυτών είναι πλούσιο σε θειούχο υδρογόνο, ιώδιο και άζωτο. Θεωρείται αρκετά αποτελεσματικό κατά ρευματισμών, χρόνιων καταρροών κ.ά.
Επί Σουλτάνου Αμπντούλ Χαμίτ Β΄ οι παλαιές εγκαταστάσεις των λουτρών κατεδαφίστηκαν και στη θέση τους ανεγέρθηκε νέο λουτρο-θεραπευτήριο με ξενοδοχείο, καζίνο, ιδιαίτερα περίπτερα για τους πλούσιους ασθενείς καθώς και πολλοί μικροί οικίσκοι για τους άπορους. Επίσης έγινε και πλούσια δενδροφύτευση των δρόμων και διάνοιξη πλατειών. Τότε ξεκίνησε και η καθημερινή ημερήσια ατμοπλοϊκή συγκοινωνία με την Κωνσταντινούπολη.

ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΣΤΡΑΤΟΣ ΣΤΗΝ ΓΙΑΛΟΒΑ
Καταλαμβάνεται από ελληνικά στρατεύματα στις 5 Σεπτεμβρίου 1920
Απο την Γιαλοβα άρχισαν να μετακινούνται αρχικά στην Προυσα και αργότερα στην περιοχή του Εσκισεχηρ (Δορυλαιο )
Τα Ελληνικά στρατεύματα αποχώρησαν από την Γίαλοβα στις 19 Ιουλίου 1921 μετά την πτώση του μετώπου του Μικρασιατικού πόλεμου
Επόμενη ανάρτηση το Ελμαλίκ της Γιάλοβας μιαη κοντινή κωμόπολη με περισσοτερους απο 2000 κατοίκους το 1922 αποκλειστικά Ελληνορθόδοξους απο όπου προέρχονται οι κάτοικοι της Καλαμιάς Κοζάνης

Σχολιάστε

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.