α. Αναγκαιότητα υλοποίησης του προτεινόμενου σχεδίου
Για τις πόλεις της Καστοριάς και της Σιάτιστας ο κλάδος της γουνοποιίας αποτέλεσε και συνεχίζει να αποτελεί τον πλέον παραδοσιακό κλάδο ανάπτυξης των οικονομιών των πόλεων αυτών, όπως και των περιοχών γύρω απ’ αυτές. Ο κλάδος περιλαμβάνει παραγωγικές και άλλες δραστηριότητες σ’ όλους τους τομείς της παραγωγής όπως:
Την εκτροφή των Γουνοφόρων Ζώων και την παραγωγή των γουνοδερμάτων.
Την παραγωγή τροφών για τα Γουνοφόρα Ζώα.
Την παραγωγή ετοίμων και ημιετοίμων ενδυμάτων από γουνοδέρματα και από αποκόμματα.
Τις υπηρεσίες δέψης, βαφής, φασόν επεξεργασίας κ.λπ..
Το σύνολο των παραπάνω παραγωγικών δραστηριοτήτων και υπηρεσιών αφορά αποκλειστικά στο εισαγωγικό και εξαγωγικό εμπόριο της περιοχής από το οποίο εν πολλοίς συναρτώνται και άλλες παράμετροι, οι οποίες κατά βάση αφορούν:
Στην στήριξη και στην ενίσχυση της τοπικής και περιφερειακής ανάπτυξης και απασχόλησης.
Στην δυναμική στήριξη και στην θετική διαμόρφωση του Α.Ε.Π. των περιοχών της Καστοριάς και της Σιάτιστας, καθώς και αυτού της Περιφέρειας και της Χώρας.
Στην ενίσχυση των εξαγωγών και στην δυναμική στήριξη του εμπορικού ισοζυγίου, κ.λπ..
Συνεπώς, αβίαστα συνάγεται η αναγκαιότητα υλοποίησης ενός ολοκληρωμένου σχεδίου ανάπτυξης για τον κλάδο της γουνοποιίας και ειδικότερα για τον πρωτογενή τομέα, όπως ακριβώς σχεδιάστηκε και προτείνεται στο συγκεκριμένο “Συνεκτικό σχέδιο ολοκληρωμένης ανάπτυξης της εκτροφής των γουνοφόρων ζώων στην Δυτική Μακεδονία” και υπό το πρίσμα πάντοτε των διεθνών οικονομικών εξελίξεων του κλάδου.
β. Γενικά και ιστορικά στοιχεία αναφορικά με την πορεία της γουνοποιίας διεθνώς και στην Ελλάδα
Ο κλάδος της γούνας υπήρξε διεθνώς και ειδικά τα τελευταία εκατό χρόνια ένας από τους πολύ σημαντικούς κλάδους της παγκόσμιας οικονομίας. Το σύνολο των δραστηριοτήτων του κλάδου, όπως η παραγωγή α΄ υλών γουνοδερμάτων, η παραγωγή ετοίμων προϊόντων από γουνοδέρματα και αποκόμματα, οι διάφορες υπηρεσίες και το εμπόριο αυτών ήταν πλήρως ενταγμένα στις οικονομίες πολλών κρατών, τις οποίες αρκετές εξ’ αυτών επηρέαζαν σημαντικά. Ενδεικτικά αναφέρονται οι οικονομίες των κρατών των Η.Π.Α., του Καναδά, της Γερμανίας, της Γαλλίας, της Ιταλίας, της Αγγλίας, της Ελλάδος, της Δανίας, των Σκανδιναβικών Χωρών, της Ρωσίας, της Κίνας, κ.λπ..
Στην ιστορία της ευρωπαϊκής και της παγκόσμιας γουνοποιίας, στα πλαίσια που προαναφέραμε, αναδείχθηκαν σε διαφορετικές χρονικές στιγμές πολλά κέντρα παραγωγής, επεξεργασίας και εμπορίας της γούνας. Ένα από τα κέντρα αυτά ήταν η Λειψία, η οποία διατήρησε την πρωτοκαθεδρία της στο εμπόριο της γούνας μέχρι τον Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο. Μεταπολεμικά η Φρανκφούρτη μετεξελίχθηκε στο μεγαλύτερο κέντρο εμπορίου γουναρικών παγκοσμίως. Ωστόσο, αξίζει να σημειωθεί ότι και η Ελλάδα με κέντρα τις δύο πόλεις, της Καστοριάς και της Σιάτιστας κατόρθωσε να βρίσκεται στο διεθνές προσκήνιο και να κατέχει σημαντική θέση στον διεθνή ανταγωνισμό και ειδικότερα μετά την κρίση της δεκαετίας του ’90 λόγω της εισόδου της Ρωσίας στην παγκόσμια αγορά. Το γεγονός αυτό συνεχίστηκε ακόμη και όταν έκλεισαν ή εκφυλίστηκαν και τα τελευταία μεγάλα εμπορικά κέντρα, όπως αυτά της Φρανκφούρτης, της Νέας Υόρκης και του Μόντρεαλ, μέχρι και σήμερα παρά και τις μεγάλες αλλαγές που συντελέστηκαν παγκοσμίως με την είσοδο της Κίνας και του Χονγκ Κονγκ, το οποίο καθιερώθηκε πλέον ως το μεγαλύτερο κέντρο γούνας παγκοσμίως. Παρόλα αυτά η χώρα μας συνεχίζει να παραμένει ακόμη όρθια και ισχυρή στην παγκόσμια παραγωγική σκηνή επιπλέον μέσα και από την δημιουργία του αποκλειστικά δικού της σε παγκόσμιο επίπεδο κέντρου προώθησης, αυτό του Ντουμπάι.
γ. Ποσοτικά στοιχεία τεκμηρίωσης και αξιολόγησης της γουνοποιίας, όσον αφορά τις επιδόσεις της στην οικονομία, στην ανάπτυξη και στην απασχόληση διεθνώς και στην Ελλάδα
Από την ενδεικτική παράθεση των παρακάτω στοιχείων (Πηγή: IFTF) καταδεικνύεται σε μεγάλο βαθμό η συμμετοχή και αποδεικνύεται η σημαντικότητα της γούνας στην παγκόσμια οικονομία.
Με την παραγωγική βάση των επιχειρήσεων να αφορά κατά κύριο λόγο μικρομεσαίες επιχειρήσεις (Μ.Μ.Ε.), των οποίων ο αριθμός σε όλους τους τομείς, πλην του πρωτογενή τομέα, να ξεπερνά τις 120.000.
Με τον αριθμό των απασχολουμένων ανεξαρτήτως μορφής απασχόλησης να αφορά πάνω από 2.000.000 εργαζομένους.
Με τον κύκλο εργασιών να ξεπερνά παγκοσμίως τα 11.000.000.000 $.
Για την χώρα μας και για την Δυτική Μακεδονία από την παράθεση των παρακάτω στοιχείων καταδεικνύεται επίσης η σημαντικότητα της γουνοποιίας (Πηγές: Ι.Ο.Β.Ε., κ.λπ.).
Με την παραγωγική βάση των επιχειρήσεων να είναι όλες μικρομεσαίες επιχειρήσεις (Μ.Μ.Ε.) και για κάποιες χρονικές περιόδους αυτές να ξεπερνούν τις 4.000.
Με τον μεγάλο αριθμό απασχολουμένων, όπου οι άμεσα εργαζόμενοι έφτασαν να ξεπερνούν τους 12.000.
Με τον συνολικό ετήσιο κύκλο εργασιών των επιχειρήσεων να ξεπερνά τα 400.000.000€, ποσό που αντιστοιχεί στο 5% του παγκόσμιου κύκλου εργασιών.
Με την προστιθέμενη αξία του κλάδου να ξεπερνά το 40%, κ.λπ..
Από τα παραπάνω στοιχεία γίνεται αντιληπτό, ότι ο κλάδος της γουνοποιίας παραμένει μέχρι και σήμερα ο σημαντικότερος πυλώνας ανάπτυξης της Δυτικής Μακεδονίας και της χώρας, κυρίως λόγω του καθολικού εξαγωγικού του χαρακτήρα, παρά και τις όποιες απώλειες σημείωσε διαχρονικά σε επιμέρους τομείς, όπως αυτούς οι οποίοι σχετίζονται με την μείωση του αριθμού των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και την μείωση του αριθμού των άμεσα εργαζομένων.
δ. Τομέας ανάπτυξης της εκτροφής των γουνοφόρων ζώων/Πρωτογενής τομέας του κλάδου
Γενικά και ποσοτικά στοιχεία τεκμηρίωσης και αξιολόγησης του τομέα της εκτροφής των γουνοφόρων ζώων διεθνώς
Και η εκτροφή των γουνοφόρων ζώων εκ παραλλήλου και σε πλήρη αντιστοίχιση ακολούθησε διεθνώς την εκατονταετή αναπτυξιακή διαδρομή και πορεία της γουνοποιίας. Ο κλάδος αυτός στην Ευρώπη και ειδικότερα στην Ε.Ε. είναι πολύ ανεπτυγμένος και αφορά στο 65% της παγκόσμιας παραγωγής γουνοδερμάτων (55.000.000) με το υπόλοιπο ποσοστό να κατανέμεται στον Καναδά, στις Η.Π.Α., στην Ρωσία, στην Κίνα, κ.λπ..
Επιπρόσθετα επισημαίνεται, ότι οι διάφορες επιχειρήσεις των εκτροφείων ξεπερνούν τις 7.500, οι θέσεις απασχόλησης τις 60.000 και ο κύκλος εργασιών κατά αναλογία των πωλήσεων τα 6.000.000.000 $, με την μερίδα του λέοντος να την κατέχει η Ε.Ε. με κυριότερες παραγωγούς χώρες την Δανία, Φιλανδία, Ολλανδία, Πολωνία, κ.λπ.. Εμφατικά τονίζεται, ότι για την Δανία παραδείγματος χάριν η παραγωγή γουνοδερμάτων είναι πολύ ψηλά στην κατακτήτρια σειρά των εξαγωγικών της επιδόσεων.
Γενικά και ποσοτικά στοιχεία τεκμηρίωσης και αξιολόγησης του τομέα της εκτροφής των γουνοφόρων ζώων στην χώρα μας
Ο κλάδος αυτός της κτηνοτροφίας, ο οποίος αφορά στην εκτροφή των γουνοφόρων ζώων πρωτοεμφανίστηκε στην πατρίδα μας στις πόλεις της Καστοριάς και της Σιάτιστας εδώ και 40 περίπου χρόνια. Η μεγάλη ανάπτυξη του κλάδου της γούνας απαιτούσε κατά καιρούς και την δημιουργία καθετοποιημένων μικρομεσαίων μεταποιητικών επιχειρήσεων με την προσθήκη σ’ αυτές και του πρωτογενή τομέα, της εκτροφής και της εμπορίας των γουνοδερμάτων. Έτσι παρακινήθηκαν και ξεκίνησαν οι πρώτοι “τολμηροί και πρωτοπόροι βιοτέχνες” και ίδρυσαν τα πρώτα εκτροφεία γουνοφόρων ζώων (φάρμες) στην περιοχή. Όλες όμως αυτές οι προσπάθειες ξεκίνησαν να πραγματοποιούνται, όπως τις περισσότερες φορές γίνεται στην χώρα μας, χωρίς τις απαραίτητες γνώσεις, την προαπαιτούμενη εμπειρία και τις απαραίτητες υποδομές.
Αποτέλεσμα όλων αυτών ήταν η εκτροφή των γουνοφόρων ζώων στην περιοχή μας να καταστεί προβληματική και να συρρικνωθεί επικίνδυνα μετά και από τις κατά καιρούς εμφανισθείσες κρίσεις της γούνας. Η κατάσταση αυτή σταδιακά άρχισε να ανατρέπεται και να βελτιώνεται από τα μέσα της δεκαετίας του ΄90 και μετά, όταν για πρώτη φορά ξεκίνησαν και εφαρμόστηκαν σοβαρές πολιτικές, οι οποίες αφορούσαν σε κάποιο βαθμό στην επίλυση των οικονομικών αδιεξόδων των παραγωγών και στην ταυτόχρονη υλοποίηση του πρώτου ολιστικού σχεδίου ανάπτυξης της εκτροφής των γουνοφόρων ζώων στην Δυτική Μακεδονία μέσα από το πρόγραμμα Leader II.
Από το πρόγραμμα αυτό υλοποιήθηκε και ανεγέρθηκε το πρώτο και μοναδικό μέχρι στιγμής εργοστάσιο παραγωγής τροφών για εκτρεφόμενα γουνοφόρα ζώα με την επωνυμία “ΜΑΒΙΖ ΑΕ”. Η μονάδα αυτή από την ίδρυση της έδωσε την απαιτούμενη νέα πνοή και ώθηση στην ανάπτυξη των επιχειρήσεων της εκτροφής, οι οποίες τελικώς έφτασαν σήμερα να αριθμούν τις 45 και η παραγωγή τους τα 1.200.000 γουνοδέρματα. Παρόλα αυτά και παρότι διεθνώς η ζήτηση των προϊόντων της γούνας σε όλους τους τομείς αυξάνει συνεχώς και ειδικότερα μετά και την είσοδο στην παγκόσμια αγορά των τεράστιων νέων καταναλωτικών αγορών της Ρωσίας και της Κίνας, η ανάπτυξη του τομέα της εκτροφής στην χώρα μας παραμένει σε ιδιαίτερα χαμηλά επίπεδα (2,18% της παγκόσμιας παραγωγής).
Το χαμηλό αυτό επίπεδο της παραγωγής μπορεί να ανατραπεί και σε μία εξαετία, όπως προτείνεται, να επιτευχθεί στόχος παραγωγής, ο οποίος θα ξεπερνά τα 3.200.000 γουνοδέρματα. Ο στόχος αυτός τίθεται ισοδύναμα προς τις ανάγκες για α’ ύλες, που σήμερα στα πλαίσια της παραγωγής ετοίμων από γουνοδέρματα έχει η Δυτική Μακεδονία και πρέπει να εδράζεται στις θεσπισμένες ενεργές πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι οποίες με σαφήνεια αποτυπώνονται και περιγράφονται στους διάφορους Ε.Κ. και αφορούν:
Στην ανάπτυξη των αγορών της εκτροφής γουνοφόρων ζώων στα πλαίσια της ανάπτυξης του κτηνοτροφικού τομέα σε όλη την Ε.Ε.
Στην διεύρυνση και στην περαιτέρω ενίσχυση του ανταγωνισμού και στον κλάδο της εκτροφής των γουνοφόρων ζώων στα πλαίσια της ενίσχυσης του ανταγωνισμού συνολικά στις αγορές του κτηνοτροφικού τομέα της Ε.Ε.
Στην ολιστική στήριξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων του πρωτογενή τομέα στο σύνολο της Ε.Ε. συνεπώς και των επιχειρήσεων της εκτροφής των γουνοφόρων ζώων:
Με επιδοτήσεις στα επενδυτικά τους σχέδια που θα αφορούν π.χ. στην ενίσχυση του ζωικού κεφαλαίου αναπαραγωγής και των λοιπών υποδομών. Οι επιδοτήσεις αυτές θα είναι πολύ υψηλότερες, όταν θα αφορούν στην προστασία της υγείας των ζώων, της υγιεινής των χώρων αυτών, της αποτελεσματικής συγκέντρωσης των αποβλήτων και της βιοαποδόμησης αυτών.
Και με αποζημιώσεις του ζωικού κεφαλαίου, όταν αυτό πλήττεται από ιογενείς και μη θεραπεύσιμες ασθένειες, από άλλους κινδύνους, όπως π.χ. τρομοκρατικές ενέργειες κ.λπ.
Στην σημαντική στήριξη των αγροτικών και ειδικότερα των ορεινών περιοχών των διαφόρων περιφερειών της Ε.Ε. με μεγάλα ποσοστά επιδοτήσεων λόγω των γεωγραφικών τους μειονεκτημάτων, των χρηματοπιστωτικών δυσκολιών και των γενικότερων δυσλειτουργιών των αγορών.
Κατά συνέπεια ο στόχος αυτός θα επιτευχθεί με την προϋπόθεση, ότι οι προαναφερθείσες ενεργές πολιτικές της Ε.Ε. θα αφομοιωθούν και θα ενσωματωθούν στις εθνικές πολιτικές και η υλοποίηση του θα επέλθει με την εφαρμογή του συγκεκριμένου “Συνεκτικού σχεδίου της ολοκληρωμένης ανάπτυξης του κλάδου της εκτροφής των γουνοφόρων ζώων στην Δυτική Μακεδονία” στην βάση όμως ενός ανεξάρτητου κλαδικού αναπτυξιακού προγράμματος, το οποίο θα αφορά αποκλειστικά και μόνον την εκτροφή των γουνοφόρων ζώων και χρηματοδοτικά, εφόσον αυτό είναι εφικτό, θα μπορεί να στηρίζεται στα σύγχρονα χρηματοδοτικά μέσα και εργαλεία.
ε. Σταχυολογική επισήμανση βασικών αρνητικών ζητημάτων σχετικά με τα προβλήματα της εκτροφής
Είναι πολλές και ποικίλες οι διαπιστωμένες στρεβλώσεις και αγκυλώσεις, οι οποίες πρέπει εκ παραλλήλου όλες να θεραπευτούν, γιατί συγκροτούν μονίμως ένα άρρωστο περιβάλλον παραγωγής προβλημάτων, το οποίο κατά βάση απαρτίζουν οι ανούσιες γραφειοκρατικές διαδικασίες, οι χρονοβόρες διαδικασίες των αδειοδοτήσεων, οι αναχρονιστικοί όροι δόμησης (επί βελτίω πρόσφατα τροποποιηθέντες), τα ζωικά ισοδύναμα, κ.λπ..
Τα σημαντικότερα όμως προβλήματα, τα οποία θα καταδειχθούν παρακάτω, έχουν επιπτώσεις οι οποίες πέραν των άλλων είναι απολύτως καθοριστικές τόσο στην αποδοτικότητα όσο και στην παραγωγικότητα των μονάδων. Το γεγονός της μεγάλης αδιαφορίας των εμπλεκόμενων φορέων, ιδιωτικών και δημόσιων, λόγω της παντελούς έλλειψης σχεδιασμού και βούλησης για την λήψη και εφαρμογή όλων εκείνων των ωφέλιμων μέτρων και πολιτικών οδηγούν στην διαιώνιση των προβλημάτων, καθώς η μη άμεση και ριζική επίλυση αυτών ζημιώνουν κυρίως τις ιδιωτικές επιχειρήσεις, την απασχόληση, τα δημόσια έσοδα, το εμπορικό ισοζύγιο, κ.λπ. παραγνωρίζοντας τελείως και την κρατούσα θετική διεθνώς πρακτική, η οποία σ’ αυτές τις περιπτώσεις ακολουθείται. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της Δανίας, την οποία και επικαλούμαστε συνεχώς ως το “φωτεινότερο” παράδειγμα Leader παραγωγού χώρας γουνοφόρων ζώων στον κόσμο. Τα προβλήματα αυτά σταχυολογημένα εντοπίζονται:
Στις τροφές. Εδώ τα προβλήματα σχετίζονται με τα αναγκαία είδη των α΄ υλών, την επιλογή και την σύνθεση του διατροφικού σιτηρεσίου, τον ποιοτικό έλεγχο αυτών, κ.λπ.
Στην υγεία. Στην περίπτωση αυτή αναφερόμαστε κυρίως στην αντιμετώπιση και τον έλεγχο των διαφόρων ασθενειών. Είναι γνωστό ότι σχεδόν το σύνολο των ασθενειών σήμερα αντιμετωπίζεται αποτελεσματικά πλην μιας εξαιρετικής περίπτωσης, η οποία θεωρείται η πλέον σημαντική, καθόσον αυτή αφορά στην ιογενή ασθένεια της πλασμακύτωσης (Aleutian disease). Η ασθένεια αυτή είναι μη θεραπεύσιμη και διεθνώς καθ’ ολοκληρία αντιμετωπίζεται μόνο με την υποχρεωτική ευθανασία των προσβεβλημένων ζώων. Η ολιστική αυτή αντιμετώπιση του προβλήματος, όπως κατά κύριο λόγο συμβαίνει στη Δανία, γίνεται πάντοτε στα πλαίσια του προσδόκιμου της ζωής του ζωικού κεφαλαίου αναπαραγωγής και του προσδόκιμου των 180 ημερών, το οποίο αφορά στα ζώα παραγωγής αφενός με ενδιάμεσους σκοπούς και στόχους:
Την προστασία και την καλή υγεία του συνολικού ζωικού πληθυσμού της κάθε μονάδας, καθώς και του συνόλου αυτού των υπολοίπων μονάδων, καθόσον η ασθένεια αυτή είναι απόλυτα επιμολυντική και εξαπλώνεται ραγδαία.
Και την βελτίωση των συνθηκών εκτροφής και την ευζωία (welfare) των ζώων.
Και αφετέρου με τελικούς σκοπούς και στόχους:
Την απόλυτη προστασία του περιβάλλοντος, η οποία αφορά στο έδαφος, στα νερά, στις οσμές κ.λπ. καθόσον η ασθένεια της πλασμακύτωσης μεταφέρεται μέσα από τα απόβλητα των ζώων (ούρα, κοπριές κ.λπ.) και διατηρείται στο έδαφος για τουλάχιστον δύο χρόνια. Πρωταρχικό λοιπόν και μείζον ζήτημα αποτελεί η μείωση των συγκεκριμένων περιβαλλοντικών επιπτώσεων καθώς και τα προβλήματα, τα οποία συσχετίζονται με την δημόσια υγεία και υγιεινή και αφορούν αποκλειστικά στην διαχείριση των στερεών και υγρών αποβλήτων, στην αδρανοποίηση του κρέατος των γουνοφόρων ζώων, στον έλεγχο και την μη διασπορά της μόλυνσης στην γη, στην καταπολέμηση της μύγας, στην ελαχιστοποίηση των οσμών, κ.λπ.
Και την συνολική αντιμετώπιση των τεράστιων αρνητικών οικονομικών επιπτώσεων (απώλειες/ζημίες) των μονάδων εκτροφής, οι οποίες επέρχονται από τα μειωμένα ποιοτικά και ποσοτικά αξιολογήσιμα στοιχεία των παραγόμενων γουνοδερμάτων κατά την πώληση. Αναφορικά με τις επιπτώσεις αυτές σε οικονομικούς όρους εκτιμήθηκε ότι:
1. Αυτές που αφορούν στην ποιότητα των γουνοδερμάτων διαμορφώνουν τα ¾ της υπολογιζόμενης βελτίωσης της μέσης τιμής πώλησης.
2. Και αυτές που αφορούν στην ποσότητα των παραγόμενων γουνοδερμάτων διαμορφώνουν το ¼ της υπολογιζόμενης βελτίωσης της μέσης τιμής πώλησης.
Έτσι η επίλυση των βασικών προβλημάτων ευθέως θα επιφέρει για τις μονάδες εκτροφής συνολική βελτίωση των οικονομικών αποτελεσμάτων, τα οποία άμεσα συνδέονται και εξαρτώνται από τις παραπάνω παραμέτρους. Το μέγεθος της βελτίωσης των οικονομικών αποτελεσμάτων ένεκα αυτών μπορεί να ανέλθει μέχρι και στο διπλάσιο, δηλαδή από τα 40,00€, που είναι η μέση τιμή πώλησης σήμερα για τα ελληνικά γουνοδέρματα (ανεξαρτήτως κατηγορίας ποιότητας, μεγέθους, κ.λπ.) στα 80,00€ και πλέον, τιμή η οποία αντιστοιχεί στα Δανέζικα γουνοδέρματα.
Συνεπώς γίνεται απολύτως κατανοητό, ότι:
1. Οι συνολικές απώλειες των εισοδημάτων που χάνονται ένεκα αυτών των προβλημάτων μπορεί να ανέλθουν, με βάση τις σημερινές τιμές πώλησης, έως τα 48.000.000€/ετησίως και όπως προείπαμε αφορούν τις μονάδες εκτροφής των γουνοφόρων ζώων.
2. Οι προαναφερθείσες απώλειες των εισοδημάτων συμπληρωματικά επιφέρουν και σημαντικές απώλειες αφενός στα έσοδα του Δημοσίου από φόρους και αφετέρου δημιουργούν σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις στο ισοζύγιο εμπορικών συναλλαγών του κλάδου και της χώρας γενικότερα.
3. Τα συνολικά αυτά εισοδήματα αποτελούν για τον κλάδο και τις επιχειρήσεις το σημαντικότερο και ασφαλέστερο μαξιλάρι σε ενδεχόμενους μελλοντικά κινδύνους ζημιών, οι οποίες θα μπορούσαν να επέλθουν π.χ. από μία μεγάλη πτώση των τιμών οδηγώντας κατ’ αυτόν τον τρόπο τις επιχειρήσεις και τον κλάδο συνολικά στο πεδίο των ζημιών με καταστροφικές συνέπειες.
στ. Βασικές προτάσεις για την άμεση και ριζική επίλυση των σημαντικότερων προβλημάτων, τα οποία απορρέουν από τις μέχρι τώρα εφαρμοζόμενες πολιτικές ανάπτυξης της εκτροφής των γουνοφόρων ζώων
Η ίδρυση μονάδας (ή μονάδων) παραγωγής τροφών και πιστοποιημένου εργαστηρίου ελέγχου ποιότητας τροφών.
Η ίδρυση εργαστηρίου πλασμακύτωσης και υγιεινής των γουνοφόρων ζώων.
Η ίδρυση εργαστηρίου γενετικής και γενετικής βελτίωσης των γουνοφόρων ζώων.
Η ίδρυση εξειδικευμένου κτηνιατρικού εργαστηρίου γουνοφόρων ζώων.
Η ίδρυση πειραματικής φάρμας για την παραγωγή γενετικού υλικού (πιστοποιημένο υγιές και ικανό ζωικό κεφάλαιο αναπαραγωγής).
Η εγκατάσταση συστήματος πλήρους και συστηματοποιημένης συλλογής, εσωτερικής μεταφοράς και συγκέντρωσης των στερεών και υγρών αποβλήτων στις μονάδες εκτροφής.
Η ίδρυση πιστοποιημένων μονάδων αποκομιδής και μεταφοράς όλων των ειδών αποβλήτων των μονάδων εκτροφής του κρέατος των γουνοφόρων ζώων, κ.λπ..
Η ίδρυση μονάδας βιοαποδόμησης όλων των στερεών και υγρών αποβλήτων, του κρέατος των ζώων κ.λπ. συνδυαστικά (ή όχι) και με άλλες πηγές βιομάζας με στόχο την παραγωγή βιοαερίου και με την καύση αυτού παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος, θερμότητας, κοπροχώματος, κ.λπ..
ζ. Συνοπτική παρουσίαση διαφόρων παραμέτρων, διαστάσεων και των αναμενομένων αποτελεσμάτων του συνεκτικού σχεδίου
Διάρκεια αναπτυξιακού σχεδίου: 6ετής. Πρώτη Φάση: Ανάπτυξη μονάδων 2013-2016. Δεύτερη Φάση: Μεγέθυνση μονάδων 2017-2019.
Σχέδια επενδύσεων. Χαρακτηριστικά στοιχεία του συνεκτικού σχεδίου είναι οι πολλές επενδύσεις και τα διαφορετικά είδη αυτών. Τα διαφορετικά είδη των επενδύσεων θα καλύπτουν όλο το φάσμα και το ευρύτερο περιβάλλον ανάπτυξης της εκτροφής των γουνοφόρων ζώων, στο οποίο θα ήθελε να αναπτύσσεται αυτή. Έτσι μέχρι το 2019 τελευταίο έτος της 6ετούς διάρκειας ανάπτυξης και μεγέθυνσης του σχεδίου θα έχουμε:
Σχέδιο ανάπτυξης και μεγέθυνσης των νέων μονάδων εκτροφής των γουνοφόρων ζώων.
1. Σημερινός αριθμός μονάδων 45. Αριθμός νέων μονάδων 211. Τελικός αριθμός μετά την μεγέθυνση 256. Αύξηση 5,7 φορές.
2. Σημερινό ζωικό κεφάλαιο αναπαραγωγής 270.000. Νέο ζωικό κεφάλαιο αναπαραγωγής 427.000. Τελικός αριθμός μετά την μεγέθυνση 697.000. Αύξηση 2,58 φορές.
3. Σημερινή ετήσια παραγωγή γουνοδερμάτων 1.242.000. Νέα ετήσια παραγωγή γουνοδερμάτων 1.964.000. Τελικός αριθμός μετά την μεγέθυνση 3.206.000. Αύξηση 2,58 φορές.
4. Συνολικός προϋπολογισμός κόστους επενδύσεων του σχεδίου μετά και την μεγέθυνση των νέων μονάδων 222.000.000 €.
5. Συνολικά ακαθάριστα έσοδα/εξαγωγές μονάδων μέχρι σήμερα 49.680.000€. Νέων μονάδων 78.560.000€. Τελικά ακαθάριστα έσοδα/εξαγωγές μετά την μεγέθυνση 128.240.000€. Αύξηση 2,58 φορές.
6. Ετήσια καθαρά κέρδη μονάδων μέχρι σήμερα 15.550.000€. Νέων μονάδων 24.800.000€. Τελικά ετήσια καθαρά κέρδη των μονάδων μετά την μεγέθυνση 40.350.000€. Αύξηση 2,58 φορές.
7. Συνολικό ετήσιο κόστος παραγωγής μονάδων μέχρι σήμερα 34.130.000. Νέων μονάδων 53.760.000€. Τελικό συνολικό ετήσιο κόστος παραγωγής μετά την μεγέθυνση 87.890.000€. Αύξηση 2,58 φορές.
Σχέδιο ανάπτυξης “Επέκταση της υφιστάμενης μονάδος παραγωγής τροφών Μ.Α.Β.Ι.Ζ. Α.Ε.”.
1. Δημιουργία προσθήκης επέκτασης στην ήδη υπάρχουσα μονάδα.
2. Συνολική παραγωγικότητα επιχείρησης μετά την επένδυσης της προσθήκης 460.000 γουνοφόρα ζώα αναπαραγωγής ή 2.000.000 εκτρεφόμενα γουνοφόρα ζώα.
3. Προϋπολογισμός επένδυσης 5.500.000€.
4. Τελικός στόχος σχεδίου. Με την προσθήκη της επένδυσης αυτής είναι εφικτή η υλοποίηση του τελικού ποσοτικού στόχου του συνεκτικού σχεδίου σε ποσοστό 67%.
Σχέδιο ανάπτυξης “ίδρυση νέας μονάδος παραγωγής τροφής”.
1. Ίδρυση νέας μονάδος παραγωγής τροφών.
2. Παραγωγικότητα επιχείρησης 250.000 γουνοφόρα ζώα αναπαραγωγής ή 1.200.000 εκτρεφόμενα γουνοφόρα ζώα.
3. Προϋπολογισμός επένδυσης 10.000.000€.
4. Τελικός στόχος σχεδίου. Με την ίδρυση της νέας επένδυσης είναι εφικτή η υλοποίηση του τελικού ποσοτικού στόχου του συνεκτικού σχεδίου σε ποσοστό 33%.
Σχέδιο ίδρυσης “Παραγωγικής και ερευνητικής φάρμας γουνοφόρων ζώων αναπαραγωγής”.
1. Ίδρυση μονάδος παραγωγικής και ερευνητικής φάρμας γουνοφόρων ζώων, η οποία θα περιλαμβάνει την μονάδα εκτροφής των γουνοφόρων ζώων αναπαραγωγής και τις υποδομές έρευνας, εκπαίδευσης και κατάρτισης με τα εργαστήρια διατροφής, πλασμακύτωσης, κτηνιατρικής, γενετικής και γενετικής βελτίωσης.
2. Προϋπολογισμός επένδυσης 3.911.000€.
3. Τελικός στόχος σχεδίου. Με την ίδρυση της επένδυσης αυτής είναι εφικτή η υλοποίηση του τελικού ποσοτικού στόχου του συνεκτικού σχεδίου σε ποσοστό 100%.
Σχέδιο αγοράς υφιστάμενων κτιριακών υποδομών και εγκαταστάσεων.
1. Αγορά υφιστάμενων κτιριακών υποδομών (Κτίριο Κέντρου Ελληνικής Γούνας και Δημοπρατήρια/Εκθετήρια).
2. Προϋπολογισμός επένδυσης 1.500.000€.
3. Τελικός στόχος σχεδίου. Με την αγορά των κτιριακών υποδομών είναι εφικτή η υλοποίηση του τελικού ποσοτικού στόχου του συνεκτικού σχεδίου σε ποσοστό 100%.
Σχέδιο ίδρυσης νέας μονάδος παραγωγής βιοαερίου από την βιοαποδόμηση των στερεών και υγρών αποβλήτων των μονάδων εκτροφής γουνοφόρων ζώων.
1. Ίδρυση νέας μονάδος παραγωγής βιοαερίου και με την καύση αυτού παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, θερμότητας, κοπροχώματος κ.λπ.
2. Προϋπολογισμός επένδυσης 4.800.000€.
3. Συνολικά ακαθάριστα έσοδα ετησίως πλέον του 1.830.000€.
4. Τελικός στόχος σχεδίου. Η ίδρυση της νέας μονάδος θα είναι ισχύος 1mw και η επίτευξη του τελικού ποσοτικού στόχου είναι εφικτή σε ποσοστό 100%.
Νέες θέσεις εργασίας και απασχόλησης.
Αυτοαπασχολούμενοι 211
Μόνιμες θέσεις εργασίας 372
Εποχικές θέσεις εργασίας 1.488
Ισοδύναμο στήριξης του ισοζυγίου εισαγωγών-εξαγωγών.
Σήμερα η Καστοριά και η Σιάτιστα στα πλαίσια των παραγόμενων ετοίμων προϊόντων από γουνοδέρματα εισάγουν περίπου 3.500.000 α’ ύλες γουνοδέρματα. Η συνολική ποσότητα παραγωγής γουνοδερμάτων μετά την υλοποίηση του συνεκτικού σχεδίου θα ανέλθει στα 3.206.000. Συνεπώς με την επίτευξη του στόχου αυτού ενδυναμώνονται ισοδύναμα από την αύξηση της παραγωγής οι εξαγωγές σχεδόν κατά το ποσό, το οποίο σήμερα διαρρέει για τις αντίστοιχες εισαγωγές α’ υλών, οπότε οι εξαγωγές μας (400.000.000€) μένουν στο σύνολο τους όλες ως συνολικό όφελος στην εθνική οικονομία μακράν του 40% αυτών, ποσό το οποίο αρχικά παρέμενε καθόσον αφορούσε στην προστιθέμενη αξία των παραγόμενων προϊόντων.
Αναμενόμενοι δείκτες επιπτώσεων.
Αύξηση αγροτικού και τοπικού εισοδήματος
Στήριξη της απασχόλησης
Βελτίωση της παραγωγικότητας με χρήση σύγχρονης τεχνολογίας
Αύξηση συμπληρωματικού εισοδήματος
Αξιοποίηση έργων υποδομής των προηγούμενων Κ.Π.Σ και προγραμμάτων (LEADER)
Στήριξη ΜΜΕ με έμφαση την συνολική οικονομική τους αποδοτικότητα
Αξιοποίηση συγκριτικού πλεονεκτήματος της περιοχής
Αξιοποίηση κτηνοτροφικής παραγωγής και στήριξη των κτηνοτρόφων
Στήριξη παραγωγής νέων προϊόντων και υπηρεσιών
Προστασία περιβάλλοντος και βελτίωση των περιβαλλοντικών δεδομένων της περιοχής
Συγκράτηση του πληθυσμού στον αγροτικό χώρο
Συγκράτηση τοπικού πληθυσμού και αναβίωση οικισμών με τη δημιουργία αναπτυξιακού κλίματος
Βελτίωση συνθηκών ζωής στους ορεινούς οικισμούς
Αύξηση ατόμων που θα καταρτίζονται για να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα ανεργίας και γενικώς τις ανάγκες απασχόλησης
Ενθάρρυνση τοπικών πρωτοβουλιών
Μετά την προηγηθείσα ανάλυση καταδείχθηκε και τεκμηριώθηκε πλήρως:
Η αναγκαιότητα σχεδιασμού και υλοποίησης αυτού του συνεκτικού σχεδίου.
Και η πρόταση για υλοποίηση της ανάπτυξης του κλάδου της εκτροφής των γουνοφόρων ζώων και των άλλων επενδυτικών σχεδίων, τα οποία αφορούν στο ευρύτερο περιβάλλον αυτής. Η συγκεκριμένη πρόταση ακολουθεί τομεακή και κλαδική λογική ανάπτυξης βασισμένη σε σύγχρονα χρηματοδοτικά εργαλεία, δομές και σε ποσοστά επιδοτήσεων διαφορετικά για κάθε είδος επένδυσης, που προτείνονται να προσδιοριστούν στον αντίποδα απ’ ότι ενδεχομένως κατά οριζόντιο τρόπο έχουν προσδιοριστεί και εφαρμόζονται σε άλλα προγράμματα ανάπτυξης, όπως π.χ. στον αναπτυξιακό νόμο, κ.λπ..
Κατ’ αυτόν τον τρόπο αποφεύγουμε την συγκεκριμένη λογική ανάπτυξης του κλάδου, η οποία προσδιορίζεται μέσα από τις σημερινές δομές ανάπτυξης. Η ιστορία μέχρι τώρα κατέδειξε, ότι η ανάπτυξη αυτή επήλθε με ελάχιστα επιτεύγματα κι ότι μάλλον για άλλη μία φορά θα παρέλθει, εάν δεν εφαρμοστεί το συγκεκριμένο σχέδιο κατά τον τρόπο που προτείνεται και ενδεχομένως να χαθεί η μεγαλύτερη ευκαιρία, που έχει παρουσιαστεί μέχρι τώρα, λόγω των σημερινών ευνοϊκών οικονομικών συνθηκών και συγκυριών που επικρατούν παγκοσμίως και αφορούν στην εκτροφή των γουνοφόρων ζώων.